Σαν σήμερα, στις 30 Ιουνίου 1908, μία περίεργη έκρηξη σημειώνεται κοντά στον ποταμό Τανγκούσκα στη Σιβηρία, η οποία αργότερα θα υπολογιστεί στους 10 με 15 μεγατόνους.
Το μέγεθος της έκρηξης είναι τόσο μεγάλο, ώστε καταστρέφονται 80.000.000 δέντρα σε έκταση 2.150 χιλιομέτρων. Οι πρώτες έρευνες θα αρχίσουν το 1920, αλλά τα αίτια της έκρηξης είναι ακόμη άγνωστα. Άλλοι λένε ότι πρόκειται για μετεωρίτη, άλλοι για πυρηνικό πείραμα, ενώ δεν έλλειψαν και οι θεωρίες περί … εξωγήινων.
Νωρίς το πρωΐ στις 07.17, μια γιγάντια έκρηξη φώτισε τον ουρανό πάνω από την Ανατολική Σιβηρία και κατέστρεψε μια δασική έκταση, κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα, σε έκταση 2.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Το ωστικό κύμα ισοπέδωσε 80 εκατομμύρια δέντρα, πολλά από τα οποία παραμένουν και σήμερα πεσμένα, σημάδια της πρωτοφανούς καταστροφής. Ο αριθμός των θυμάτων -αν υπήρξαν λόγω του αραιοκατοικημένου της περιοχής – παραμένει μέχρι και σήμερα άγνωστος.
Σύμφωνα με την επικρατούσα επιστημονική θεωρία, το περιστατικό αυτό προκλήθηκε από έναν αστεροειδή ή κομήτη που εισήλθε στην ατμόσφαιρα και διαλύθηκε σε ύψος 5-10 χιλιομέτρων. Παρότι δεν βρέθηκε κρατήρας, θεωρείται ως πρόσκρουση (impact event) και είναι η μεγαλύτερη που έχει συμβεί στην Γη. Οι ερευνητές που επισκέφθηκαν την περιοχή βρήκαν μόνο υψηλές συγκεντρώσεις νικελίου και ιριδίου, δύο στοιχείων που απαντώνται σε σχετικά μεγάλες ποσότητες στους μετεωρίτες. Το μέγεθός του αστρικού αντικειμένου έχει υπολογισθεί από 60 έως 180 μέτρα και η ενέργεια που εκλύθηκε από 5 έως 30 μεγατόνους ΤΝΤ (16 κιλοτόνοι ΤΝΤ η ατομική βόμβα της Χιροσίμα). Η σεισμική δόνηση που προκλήθηκε, μετρήθηκε στα 5 Ρίχτερ.
Το «Συμβάν της Τουνγκούσκα» άρχισε να ερευνάται χρόνια αργότερα, μόλις το 1921, από τον Ρώσο ορυκτολόγο Λεονίντ Κούλικ (1883-1942), που ως απεσταλμένος της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης, επισκέφθηκε την περιοχή και συμπέρανε ότι επρόκειτο για πρόσκρουση μετεωρίτη. Το 1927, επανήλθε στην Τουνγκούσκα με κρατική χρηματοδότηση, πείθοντας τους κυβερνώντες ότι θα μπορούσαν εξαχθούν μέταλλα από τα υπολείμματα του μετεωρίτη, που θα ήταν πολύτιμα για την βιομηχανία της Σοβιετικής Ένωσης.
Επικεφαλής ερευνητικής αποστολής, ο Κούλικ επισκέφθηκε την περιοχή τρεις φορές τα επόμενα χρόνια, πήρε συνεντεύξεις από αυτόπτες μάρτυρες τους συμβάντος (κυρίως τους ιθαγενείς Τουνγκούζους),ερεύνησε προσεκτικά την περιοχή αλλά υπολείμματα μετεωριτών δεν βρήκε. Το 1938 προέβη σε αεροφωτογράφηση της περιοχής.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι έρευνες για το περιστατικό πολλαπλασιάστηκαν με την συμμετοχή και διεθνών ερευνητικών ομάδων. Τα χρόνια πέρασαν, αλλά οι επιστήμονες, εξακολουθούν να διαφωνούν όχι μόνο για τη φύση του αντικειμένου από το διάστημα, αλλά και για την ισχύ της έκρηξης. Το 2007, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μπολόνια υποστήριξαν ότι η λίμνη Τσέκο στην περιοχή της Τουνγκούσκα, είναι στην πραγματικότητα ο κρατήρας από την πρόσκρουση ενός θραύσματος του αστεροειδή, το οποίο είχε διάμετρο γύρω στο ένα μέτρο.
Για το «Συμβάν της Τουνγκούσκα» έχουν διατυπωθεί και θεωρίες που δεν έχουν να κάνουν με το Διάστημα. Ο Γερμανός καθηγητής αστροφυσικής Βόλφγκανγκ Κουντ, υποστηρίζει ότι δεν υπήρξε πρόσκρουση μετεωρίτη, αλλά το δάσος ισοπεδώθηκε από την απότομη διαρροή 10 εκατομμυρίων τόνων φυσικού αερίου που βρισκόταν παγιδευμένο σε υγρή μορφή σε βάθος 3.000 χιλιομέτρων και όταν απελευθερώθηκε λόγω πίεσης στην επιφάνεια, διογκώθηκε απότομα προκαλώντας ωστικό κύμα.
Δεν θα μπορούσαν να λείπουν και οι θεωρίες που ξεκινούν από την έκρηξη πυρηνικού αντιδραστήρα σε εξωγήινο σκάφος και φθάνουν έως την δοκιμή ενός υπερόπλου από τον Νίκολα Τέσλα. Σύμφωνα με την θεωρία αυτή, ο σπουδαίος μηχανικός και εφευρέτης δοκίμαζε ένα όπλο κατευθυνόμενης ενέργειας την ημέρα της έκρηξης. Όταν όμως πληροφορήθηκε τις λεπτομέρειες του συμβάντος, λένε οι υποστηρικτές της θεωρίας, αποσυναρμολόγησε το όπλο κρίνοντας ότι ήταν υπερβολικά επικίνδυνο για να συνεχίσει να υπάρχει.
Κάθε χρόνο, η 30η Ιουνίου τιμάται ως Ημέρα Αστεροειδών σε ανάμνηση του «Συμβάντος της Τουνγκούσκα».
