Όταν τα Απάτσι δεν… τα καταφέρνουν! Καρμπάλα, Μάρτιος 2003.

ΑΠΑΤΣΙ ΚΑΡΜΠΑΛΑ ΙΡΑΚ

Κατά την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ το 2003 δύο φορές, στις 23 και 28 Μαρτίου, δύο τάγματα επιθετικών ελικοπτέρων Απάτσι επιτέθηκαν σε κενές θέσεις.

 

 

Εισαγωγή

Στα τέλη του 2001 ο τότε Αμερικανός Υπουργός Άμυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ κάλεσε τη στρατιωτική ηγεσία και ζήτησε να του παρουσιάσουν τα σχέδια επιχειρήσεων που υπήρχαν για το Ιράκ. Το σχέδιο που παρουσιάστηκε (OPLAN 1003-98) προέβλεπε μισό εκατομμύριο στρατεύματα για την εισβολή και κατοχή αυτής της χώρας. Ο Ράμσφελντ, φανερά εκνευρισμένος, επισήμανε ότι αυτό που του παρουσιάστηκε ήταν η επιτομή της αναχρονιστικής σκέψης που χαρακτήριζε τον στρατό ξηράς και ζήτησε να του υποβληθεί ένα νέο σχέδιο με λιγότερο προσωπικό και μικρότερες απαιτήσεις σε εφόδια. Την ευθύνη της σχεδίασης είχε η Κεντρική Διοίκηση (CENTCOM).

Ο Ράμσφελντ και η ομάδα των συμβούλων του είχαν την ισχυρή πεποίθηση ότι ο στρατός ξηράς φιλοσοφικά και οργανωτικά ήταν ένας δεινόσαυρος που χρειαζόταν αναδιάρθρωση εκ βάθρων. Μέσα σε αυτό το κλίμα ένας απόστρατός ναύαρχος γνώρισε σε κάποιον σύμβουλο του Υπουργού τον Συνταγματάρχη Νταγκ Μακγκρέγκορ. Ο Μακγκρέγκορ είχε υποστηρίξει ότι ο αμερικανικός στρατός με μία δύναμη 50.000 στρατιωτών μπορούσε να καταλάβει τη Βαγδάτη σε δύο βδομάδες.

Ντόναλντ Ράμσφελντ και Τόμυ Φρανκς.
Ντόναλντ Ράμσφελντ και Τόμυ Φρανκς.

Ο σύμβουλος μίλησε με τον Μακγκρέγκορ για το Ιράκ και του είπε ότι ο Υπουργός είχε κουραστεί από τους στρατηγούς που του υπέβαλαν σχέδια με εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες και ήθελε μία διαφορετική προσέγγιση. Ο Συνταγματάρχης είδε την ευκαιρία και έστειλε ένα έγγραφο όπου υποστήριζε ότι μία δύναμη με 342 Abrams και 400 Bradley μπορούσε να φτάσει γρήγορα στη Βαγδάτη, αποφεύγοντας κατά το δυνατό κάθε επαφή με τις ιρακινές δυνάμεις, και να αποκεφαλίσει το ιρακινό καθεστώς. Ο Μακγκρέγκορ όμως προέβλεπε ότι ο ιρακινός στρατός θα έπρεπε να διατηρηθεί σχεδόν άθικτος για να αστυνομεύσει τη χώρα στη μετά-Σαντάμ εποχή. Ο Ράμσφελντ εντυπωσιάστηκε από τον Μακγκρέγκορ και έστειλε το έγγραφο του στον διοικητή της CENTCOM, Στρατηγό Τόμυ Φρανκς, ως παράδειγμα δημιουργικής σχεδίασης.

Ο Φρανκς κάλεσε τον Μακγκρέγκορ στην έδρα του για να τον ακούσει, μία κίνηση που αποσκοπούσε περισσότερο στο να κατευνάσει τον Ράμσφελντ. Από τη συνάντηση ο Συνταγματάρχης δεν πείστηκε ότι ο τραχύς Στρατηγός είχε ασπαστεί τις νέες ιδέες και το ανέφερε προς τα πάνω. Ο Υπουργός συνέχισε να βομβαρδίζει με έγγραφα και μελέτες τη CENTCOM. Μία από αυτές τιτλοφορούνταν «Σοκ και Δέος» [1] και υποστήριζε ότι ομοβροντίες όπλων υψηλής ακρίβειας θα μπορούσαν να παραλύσουν το σύστημα διοίκησης και ελέγχου του εχθρού και να επιτρέψουν να επιτευχθεί σε ταχύτατο χρόνο κυριαρχία στο πεδίο της μάχης. Ο τίτλος άρεσε στον Φρανκς και τον κράτησε.

Στα τέλη του 2002 το σχέδιο άρχισε να παίρνει την τελική του μορφή. Παρέμενε ερωτηματικό κατά πόσο η Τουρκία και η Ιορδανία θα επέτρεπαν σε αμερικανικά στρατεύματα να ενεργήσουν από το έδαφος τους. Η επιχείρηση θα ονομάζονταν ΚΟΜΠΡΑ 2 σε ανάμνηση της επιχείρησης που είχε διεξάγει ο αμερικανικός στρατός τον Ιούλιο του 1944 για να διασπάσει το γερμανικό μέτωπο στη Νορμανδία και η οποία ονομάζονταν ΚΟΜΠΡΑ. Η εκτίμηση της CIA, και η εντύπωση με την οποία οι Αμερικανοί εισήλθαν στον πόλεμο, ήταν ότι οι Ιρακινοί στρατιώτες, ιδίως στο νότο, ήταν έτοιμοι να παραδοθούν.

Στις 14 Μαρτίου 2003 ο Φρανκς κάλεσε τους διοικητές του για την τελική σύσκεψη. Είχε προηγηθεί η άρνηση της Τουρκίας να δεχθεί αμερικανικά στρατεύματα, ενώ από την Ιορδανία θα επιχειρούσαν μόνο τμήματα ειδικών δυνάμεων. Οι 140.000 στρατιώτες και πεζοναύτες που βρίσκονταν στο Κουβέιτ θα διέσχιζαν τη συνοριακή γραμμή στις 06:00 της 21ης Μαρτίου. Δύο σώματα στρατού θα διενεργούσαν τη χερσαία επίθεση με την 1η Εκστρατευτική Δύναμη των Πεζοναυτών ανατολικά του Ευφράτη και το 5ο Σώμα Στρατού, που θα είχε την κύρια προσπάθεια, δυτικά. Της επίθεσης του 5ου ΣΣ θα ηγούνταν η 3η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού [2].

Η πρώτη φάση των επιχειρήσεων της 3ης Μεραρχίας

Η 3η Μ/Κ ΜΠ θα ενεργούσε δυτικά του Ευφράτη και στο πρώτο σκέλος των επιχειρήσεων της οι τρεις ταξιαρχίες της θα ενεργούσαν ως εξής:

  • Η 1η Ταξιαρχία (βαριά σε πεζικό) θα καταλάμβανε το αεροδρόμιο της Jalibah,
  • Η 3η Ταξιαρχία (βαριά σε πεζικό) θα την υπερέβαινε και θα επιτίθονταν προς την Tallil και
  • Η 2η Ταξιαρχία (βαριά σε άρματα) θα διέσχιζε 300 χλμ. μέσα στην έρημο για να βρεθεί στην As Samawah.

Αφού πέρασε τα σύνορα η αντίσταση που συνάντησε η Μεραρχία ήταν σποραδική και ασυντόνιστη και κατέληξε σε κάποιες παραδόσεις ιρακινών στρατιωτών, όχι όμως στην κλίμακα που περίμεναν οι Αμερικανοί. Καθώς προχωρούσαν στην ευρύτερη περιοχή της An Nasiriyah οι άνδρες της αμερικανικής Μεραρχίας ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή με τους Φενταγίν και τις τακτικές τους.

Στο δεύτερο σκέλος της ενέργειας της η Μεραρχία έπρεπε να εξασφαλίσει τον Αντικειμενικό Σκοπό RAMS (OBJective RAMS). Ο ΑΝΣΚ RAMS ήταν μια μεγάλη περιοχή στην έρημο, ΝΔ της πόλεως An Najaf, που το 5ο ΣΣ είχε επιλέξει για να αποτελέσει την Περιοχή Διοικητικής Μερίμνης (ΠΔΜ) του κατά την τελευταία φάση της προέλασης του προς τη Βαγδάτη, επειδή το έδαφος της ήταν συνεκτικό και η πρόσβαση ήταν εύκολη.

Μετά την εξασφάλιση του ΑΝΣΚ RAMS η Μεραρχία θα έπρεπε να διέλθει τη Διάβαση της Καρμπάλα ώστε να φτάσει στην τελική της θέση πριν την εκτόξευση της επίθεσης στη Βαγδάτη. Η Διάβαση της Καρμπάλα είναι η λωρίδα γης που σχηματίζεται μεταξύ της πόλεως της Καρμπάλα και της λίμνης Razazah.

Η Διάβαση της Καρμπάλα ήταν το σημείο όπου οι Ιρακινοί θα μπορούσαν να αναχαιτίσουν ή έστω να επιβραδύνουν την αμερικανική προέλαση. Γι΄ αυτό το 5ο ΣΣ αποφάσισε να διαμορφώσει το πεδίο της μάχης έτσι ώστε η 3η Μ/Κ ΜΠ να διέλθει απρόσκοπτα τη διάβαση. Συγκεκριμένα το 5ο ΣΣ αποφάσισε να εξοντώσει τις εχθρικές μονάδες που θα μπορούσαν να παρέμβουν κατά τη διέλευση της 3ης Μεραρχίας από τη διάβαση. Το καταλληλότερο όργανο γι΄ αυτήν την αποστολή δεν ήταν άλλο από τις μονάδες των επιθετικών ελικοπτέρων (ΕΕ/Π) Απάτσι.

Το 11ο Σύνταγμα Επιθετικών Ελικοπτέρων

Η 11η Διοίκηση Αεροπορίας Στρατού (ΑΣ) δημιουργήθηκε το 1963. Το 1965 μετονομάστηκε σε 11η Ομάδα ΑΣ. Εκείνη την εποχή ο σχηματισμός αυτός διοικούσε τα 227, 228 και 229 Τάγματα ΑΣ της 1ης Μεραρχίας Ιππικού. Ο σχηματισμός μετονομάστηκε σε 11η Ταξιαρχία ΑΣ το 1987 και απέκτησε την πρώτη μονάδα Απάτσι στην Ευρώπη. Το 1988 η Ταξιαρχία μεταστάθμευσε στο Illesheim της Δυτ. Γερμανίας. Το 1993 ο σχηματισμός μετονομάστηκε σε 11η Ομάδα ΑΣ, αλλά ανεπίσημα αναφέρονταν απ΄ όλους ως 11ο Σύνταγμα ΑΣ ή 11ο Σύνταγμα ΕΕ/Π. Για την εισβολή στο Ιράκ το 11ο Σύνταγμα διέθετε τρία τάγματα ΕΕ/Π όπως παρακάτω:

  • 2-6 CAV, Απάτσι «Α», διοικητής: Αντισυνταγματάρχης Σκοτ Τόμσον
  • 6-6 CAV, Απάτσι Longbow, διοικητής: Αντισυνταγματάρχης Μάικ Μπάρμπι
  • 1-227 AHB, Απάτσι Longbow, διοικητής: Αντισυνταγματάρχης Νταν Μπολ

Το 11ο Σύνταγμα διοικούνταν από τον Συνταγματάρχη Γουίλιαμ Γουλφ και στάθμευε στο στρατόπεδο UDAIRI (νυν BUEHRING) στο Κουβέιτ. Το Σύνταγμα είχε εξασκηθεί σε αποστολές προσβολής σε βάθος στην Πολωνία το 2002. Σύμφωνα με το προφίλ των αποστολών που εξασκούνταν τα Απάτσι θα πετούσαν μακριά από τα φίλια τμήματα, θα αιωρούνταν σε ασφαλή απόσταση και θα εξαπέλυαν τους αντιαρματικούς τους πυραύλους εναντίον των εχθρικών αρμάτων και πυροβόλων.

Την πρώτη νύχτα της εισβολής στο Ιράκ το Σύνταγμα είχε σχεδιαστεί να επιτεθεί στην 11η Ιρακινή Μεραρχία Πεζικού στην An Nasiriyah, αλλά η αποστολή εγκαταλείφθηκε λόγω αμμοθύελλας. Το γεγονός αυτός δημιούργησε μία αίσθηση απογοήτευσης στα μέλη του Συντάγματος και μία έκδηλη ανυπομονησία για τη συμμετοχή τους στις επιχειρήσεις.

Το σχέδιο της επίθεσης

α) Η εκτίμηση περί εχθρού

Η επιδίωξη του 5ου ΣΣ ήταν να καταστραφεί η Τεθωρακισμένη Μεραρχία ΜΕΝΤΙΝΑ [3], ώστε αυτή να μην παρέμβει κατά τη διέλευση της 3ης Μεραρχίας από τη Διάβαση της Καρμπάλα. Μάλιστα επιδίωξη ήταν αυτό να συμβεί κατά τον χρόνο που η 3η Μεραρχία θα ανεφοδιάζονταν στον ΑΝΣΚ RAMS ώστε να μη χανόταν καθόλου χρόνος. Δηλαδή, ενώ η 3η Μ/Κ ΜΠ θα υποχρεώνονταν σε μία επιχειρησιακή παύση για να ανεφοδιαστεί, το 5ο Σώμα, διαμέσου του 11ου Συντάγματος, θα συνέχιζε τις επιχειρήσεις.

Η ΤΘΜ ΜΕΝΤΙΝΑ διέθετε τρεις ταξιαρχίες αλλά οι πληροφορίες για τη διάταξη τους ήταν ελλιπείς. Υπήρχε η εκτίμηση ότι οι μονάδες τους ήταν κάπου κοντά στα στρατόπεδα τους αλλά δεν ήταν γνωστό που ακριβώς αυτές βρίσκονταν. Σύμφωνα με όσα γνώριζε το Σώμα η 2η ΤΘΤ της ΜΕΝΤΙΝΑ ήταν εγκατεστημένη ιππαστί του άξονα προελάσεως της 3ης Μ/Κ ΜΠ και γι΄ αυτό θεωρούνταν περισσότερο επικίνδυνη. Όμως οι ακριβείς θέσεις της δεν ήταν γνωστές. Το Σώμα φαινόταν να γνωρίζει καλύτερα τις θέσεις της 10ης ΤΘΤ.

Στο Σύνταγμα περιήλθε και η εξής ανησυχητική πληροφορία. Η σχολή αεράμυνας του ιρακινού στρατού ήταν κοντά στην Καρμπάλα και κοντά στους στόχους που θα επιτίθονταν τα Απάτσι.

β) Ο κίνδυνος των κατοικημένων τόπων

Στο Σύνταγμα ήταν γνωστός ο κίνδυνος που διέτρεχαν τα Απάτσι όταν πετούσαν πάνω από κατοικημένες περιοχές.  Η Αξιωματικός Πληροφοριών του Συντάγματος Λοχαγός Κάρεν Χόμπαρτ είχε επισημάνει τη δυνατότητα των Ιρακινών να μετακινούν εύκολα Α/Α πυροβόλα με πολιτικά οχήματα. Επίσης εκτιμούσε ότι οι Ιρακινοί θα τοποθετούσαν όπλα σε σχολεία, νοσοκομεία και τεμένη για να εκμεταλλευτούν τους περιορισμούς των αμερικανικών κανόνων εμπλοκής.

Όλοι οι πιλότοι στο Σύνταγμα γνώριζαν θεωρητικά τον κίνδυνο που αντιπροσωπεύουν τα όπλα μικρού διαμετρήματος αλλά μόνο όσοι είχαν πετάξει στη Σομαλία το 1993 ή στο Βιετνάμ είχαν πρακτική εμπειρία. Στην πράξη αποδείχτηκε ότι τόσο οι πιλότοι όσο και το επιτελείο είχαν υποτιμήσει σοβαρά τον κίνδυνο αυτό. Γενικά, το Σύνταγμα προσπάθησε να αποφύγει τους κατοικημένους τόπους αλλά μετά από χρόνια εκπαίδευσης σε πεδία ασκήσεων και σε εξομοιωτές όπου η απειλή αυτή υποαντιπροσωπεύονταν κανείς δεν φαντάζονταν ότι μη-πυραυλικά, μη-κατευθυνόμενα όπλα θα συνιστούσαν σημαντική απειλή.

γ) Η διαταγή από το Σώμα

Η διαταγή επιχειρήσεων που έλαβε το Σύνταγμα από το Σώμα ήταν:

«Τη διαταγή το 11ο Σύνταγμα να επιτεθεί και να καταστρέψει το πυροβολικό και τα τεθωρακισμένα της Μεραρχίας ΜΕΝΤΙΝΑ για να διευκολύνει την απόκτηση ελευθερίας ενεργείας από την 3η Μ/Κ ΜΠ διαμέσου του Διαδρόμου της Καρμπάλα ώστε αυτή να καταλάβει τον ΑΝΣΚ SAINTS.

»Ο σκοπός της επιχείρησης είναι να διαμορφώσει τον χώρο επιχειρήσεων του Σώματος ώστε να παρέξει ελευθερία ενεργείας στην 3η Μ/Κ ΜΠ καταστρέφοντας το πυροβολικό και τα τεθωρακισμένα της 2ης, 10ης και 14ης Ταξιαρχίας της ΜΕΝΤΙΝΑ.

»Η Επιθυμητή Τελική Κατάσταση είναι: το πυροβολικό και τα τεθωρακισμένα της 2ης, 10ης και 14ης Ταξιαρχίας να έχουν καταστραφεί, η ελευθερία ενεργείας της 3η Μ/Κ ΜΠ να έχει διατηρηθεί και το 11ο Σύνταγμα να είναι έτοιμο να αναλάβει επιχειρήσεις εναντίον της Μεραρχίας Χαμουραμπί της Ιρακινής Ρεπουμπλικανικής Φρουράς προς υποστήριξη των επιχειρήσεων του Σώματος γύρω από τη Βαγδάτη».

Για να υλοποιήσει τη διαταγή το 11ο Σύνταγμα σχεδίαζε να μετακινηθεί στον ΑΝΣΚ RAMS μόλις η 2η Ταξιαρχία της 3η Μ/Κ ΜΠ θα τον είχε εκκαθαρίσει και να χρησιμοποιήσει μέρος αυτού του χώρου ως προκεχωρημένο χώρο συγκεντρώσεως (ΠΧΣ) για το ίδιο. Η διοίκηση και κάποια στοιχεία οργάνωσης του ΠΧΣ θα μετέβαιναν πρώτα με ελικόπτερα, μετά θα έφτανε η φάλαγγα ΔΜ με οχήματα και τελευταία τα Απάτσι. Τα Απάτσι θα απογειώνονταν από το UDAIRI το απόγευμα της 23ης  Μαρτίου και θα ανεφοδιάζονταν με τη δύση του ηλίου εκείνης της ημέρας. Στη συνέχεια θα πετούσαν περίπου 60 μίλια βόρεια για να επιτεθούν στους στόχους τους. Η αρχική εκτίμηση του Συντάγματος ήταν ότι η καταστροφή της ΜΕΝΤΙΝΑ θα απαιτούσε δύο νύχτες επιθέσεων με τρία ΤΕΕ/Π κάθε νύχτα.

δ) Οι κατευθύνσεις της επίθεσης

Το Σύνταγμα είχε ζητήσει να προσεγγίσει τους στόχους του από τα δυτικά για να αποφύγει τις κατοικημένες περιοχές που υπήρχαν βόρεια και ανατολικά του ΑΝΣΚ RAMS. Η δυτική κατεύθυνση όμως περνούσε πάνω από τη λίμνη Razazah και κάλυπτε μεγαλύτερη απόσταση. Επειδή τα εναέρια δρομολόγια της δυτικής κατεύθυνσης περνούσαν μέσα από τη Ζώνη Ενεργείας της 101ης Αεραποβατικής Μεραρχίας το Σύνταγμα έπρεπε να τους ζητήσει από το Σώμα. Το Σώμα αρνήθηκε, γιατί η χρήση τους προϋπόθετε την ίδρυση ενός νέου Προκεχωρημένου Σημείου Εφοδιασμού Καυσίμων Πυρομαχικών (ΠΣΕΚΠ) βορειότερα από τον ΑΝΣΚ RAMS. Εκεί όμως δεν υπήρχαν μάχιμα τμήματα για να το προστατέψουν οπότε το ρίσκο θα ήταν απαράδεκτο. Όμως, για λόγους που θα φανούν παρακάτω, ακόμη κι αν το Σώμα είχε συναινέσει στην ίδρυση του ΠΣΕΚΠ είναι βέβαιο ότι το Σύνταγμα δεν θα μπορούσε να εκτελέσει ένα τέτοιο σχέδιο.

Αποφασίστηκε ότι το 1-227 AHB θα αναλάμβανε την κύρια προσπάθεια. O στόχος του 1-227 ΑΗΒ θα ήταν η 2η ΤΘΤ της ΜΕΝΤΙΝΑ. Το 6-6 CAV θα είχε τη δευτερεύουσα προσπάθεια και το 2-6 CAV θα υποστήριζε.

ε) Η υποστήριξη από το 5ο ΣΣ

Για την καταστολή της εχθρικής αεράμυνας το Σώμα είχε σχεδιάσει να βάλλει 32 πυραύλους ATACMS και ταυτόχρονα σχεδίαζε και προσβολές από αεροσκάφη. Ο Ταξίαρχος Ντάνιελ Χαν, επιτελάρχης του Σώματος, είχε αποφασίσει ότι οι ATACMS θα βάλλονταν 30΄ πριν την επίθεση. Η Αεροπορία Στρατού πίστευε ότι αυτό έπρεπε να γίνει ελάχιστα λεπτά πριν την άφιξη των Απάτσι όμως τα 30΄ επιλέγησαν για να μειωθεί η πιθανότητα αδελφοκτόνων πυρών.

Η επίθεση θα υποστηρίζονταν από αεροπορικές προσβολές μία ώρα πριν την απογείωση των Απάτσι. Το Σύνταγμα φοβόταν ότι ο χρόνος μεταξύ προσβολής και εμφάνισης των Απάτσι ήταν και πάλι πολύ μεγάλος. Το Σύνταγμα ήθελε η προσβολή των ATACMS και της αεροπορίας να συμβούν ταυτόχρονα, ελάχιστα πριν την εμφάνιση των ελικοπτέρων, για να κατακλύσουν τον εχθρό.

στ) Ο χρόνος της επίθεσης

Η επίθεση του Συντάγματος είχε ορισθεί για την 25η Μαρτίου, στη συνέχεια το Σώμα τη μετέφερε για το απόγευμα της 24ης, όμως το πρωί της 23ης το δελτίο καιρού προέβλεπε ισχυρούς ανέμους και αμμοθύελλες για την επομένη που θα καθήλωναν τα Απάτσι. Ο Συνταγματάρχης Γουλφ δεν είχε σκοπό να το δεχτεί αυτό. Αποφάσισε να προλάβει τον καιρό και να επιτεθεί την ίδια ημέρα. Η αίσθηση στο Σύνταγμα ήταν ότι αν η επίθεση δεν συνέβαινε την 23η και με την ταχύτητα που κινούνταν οι χερσαίες δυνάμεις το Σύνταγμα θα έχανε την ευκαιρία να συμμετάσχει με κάποιον αξιομνημόνευτο τρόπο στην επιχείρηση.

Τα ιρακινά αντίμετρα

Μετά το 1991 οι Ιρακινοί αναζήτησαν νέους τρόπους για να αντιμετωπίσουν τα αμερικανικά επιθετικά ελικόπτερα. Γι΄ αυτό αναδιοργάνωσαν τις αντιαεροπορικές τους μοίρες, οι οποίες σχημάτισαν 12-18 ομάδες ενέδρευσης ελικοπτέρων. Κάθε ομάδα διέθετε πέντε οχήματα και τα όπλα της περιλάμβαναν πολυβόλα, Α/Α πυροβόλα 23 χλστ., Α/Α πυροβόλα S-60 (57 χλστ.) και Α/Α πυραύλους SA-7 ή SA-14. Κάθε ομάδα είχε ένα προωθημένο στοιχείο εντοπισμού με κινητό τηλέφωνο. Τα στοιχεία αυτά ήταν ανεπτυγμένα επάνω στους πιθανούς διαδρόμους εναέριας κίνησης των ελικοπτέρων. Συνολικά είχαν αναπτυχθεί 485 τέτοια στοιχεία. Οι ενεδρεύουσες ομάδες ήταν εκπαιδευμένες να βάλουν προς τη γενική κατεύθυνση των ελικοπτέρων, να μετακινούνται και να βάλουν ξανά. Ο στόχος τους δεν ήταν να πετύχουν το ελικόπτερο αλλά να δημιουργήσουν ένα φράγμα πυρός από το οποίο το ελικόπτερο θα έπρεπε να περάσει.

Έχοντας μελετήσει τις αμερικανικές τακτικές οι Ιρακινοί γνώριζαν ότι οι Αμερικανοί ανησυχούσαν για την περίπτωση να μπλέξουν σε ηλεκτρικά καλώδια. Έτσι οι Ιρακινοί συγκέντρωναν τα πυρά τους σε σημεία όπου οι Αμερικανοί θα έπρεπε να πετάξουν πάνω από εναέρια καλώδια. Τα βλήματα των S-60 θα έσκαγαν στα 500 πόδια αναγκάζοντας τους πιλότους να πετάξουν χαμηλότερα και να γίνουν ευάλωτοι σε ελαφρότερα πυρά.

Οι Αμερικανοί δεν γνώριζαν τις τακτικές που ανέπτυσσαν οι Ιρακινοί. Η αντίληψη που είχαν ήταν ότι οι Ιρακινοί δεν εκπαιδεύονταν σοβαρά τα τελευταία δέκα χρόνια, ότι φοβόντουσαν να ανοίξουν τα ραντάρ τους για να μην καταστραφούν και ότι δεν είχαν τίποτα που θα μπορούσε να σταθεί μπροστά σε ένα Απάτσι Longbow.

Ένα άλλο ζήτημα που προέκυψε ήταν ότι οι Αμερικανοί δεν κατέστρεψαν τους σταθμούς παραγωγής και τα δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας γιατί αυτό θα δυσκόλευε τη μεταπολεμική ανασυγκρότηση. Έτσι οι πόλεις μπορούσαν να είναι φωτισμένες και όταν τα Απάτσι βρίσκονταν πάνω από αυτές προβάλλονταν η σιλουέτα τους στον νυχτερινό ουρανό. Ακόμη, ο φωτισμός ακύρωνε το μειονέκτημα της έλλειψης νυχτερινών σκοπευτικών από τους Ιρακινούς. Επιπλέον, οι Ιρακινοί είχαν επινοήσει ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης  χρησιμοποιώντας τα φώτα των πόλεων.

Η οδύσσεια των καυσίμων

Ο διοικητής του 1-227 AHB ανέθεσε στον Λοχαγό Μέρφυ Κέην [7], διμοιρίτη της 3-5 Διμοιρίας Υποστηρίξεως, να εξασφαλίσει τον εφοδιασμό του Τάγματος με καύσιμα και πυρομαχικά. Ο Κέην με 28 βυτία και φορτηγά πυρομαχικών και 82 στρατιώτες θα πέρναγε τα σύνορα Κουβέιτ – Ιράκ στις 21 Μαρτίου, θα διέσχιζε 330 μίλια στο νότιο Ιράκ και θα έφτανε στον ΠΧΣ δύο μέρες μετά.

Ο Κέην επέλεξε να ακολουθήσει τα άρματα της 2ης Ταξιαρχίας της 3ης Μ/Κ ΜΠ μέσα στην έρημο. Τα υπόλοιπα μεταφορικά του Συντάγματος ακολούθησαν τα τροχοφόρα της Μεραρχίας και κινήθηκαν σε ένα περισσότερο βατό αλλά μακρύτερο δρομολόγιο.

Πριν καν περάσει τα σύνορα ο Κέην αντιμετώπισε την πρώτη κρίση. Κλήθηκε να ανεφοδιάσει τις βοηθητικές δεξαμενές καυσίμου του Τάγματος. Αυτό τον άφησε με λιγότερα καύσιμα από αυτά που θα ήταν απαραίτητα. Ο Ανχης Μπολ τον διαβεβαίωσε ότι θα έπαιρνε τα καύσιμα που έλλειπαν από τη 2η Ταξιαρχία στην As Samawah.

Όμως όταν έφτασε στην As Samawah ο Κέην έμαθε ότι η 2η Ταξιαρχία είχε ήδη φύγει και ότι σε κάθε περίπτωση δεν περίσσευε καύσιμο. Τώρα η Διμοιρία του Κέην είχε αρκετό καύσιμο για να ανεφοδιάσει μόνο ένα τάγμα ελικοπτέρων.

Η φάλαγγα του Κέην ήταν κολλημένη σε μία μακριά σειρά οχημάτων και κάθε φορά που τα μαχόμενα τμήματα μπροστά συναντούσαν αντίσταση σταματούσε. Ο Κέην βλέποντας τον χρόνο να περνάει αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του. Άφησε τα υπόλοιπα οχήματα, βγήκε με τη φάλαγγα του στην έρημο και ανέπτυξε ταχύτητα. Σύντομα προσπέρασε όχι μόνο τα άρματα της 2ης Ταξιαρχίας αλλά και τους προπορευόμενους ανιχνευτές!

Τελικά, η φάλαγγα του Κέην ήταν τα μοναδικά οχήματα ΔΜ του Συντάγματος που έφτασαν έγκαιρα στον ΠΧΣ. Η επιτυχία του ήταν ακόμη μεγαλύτερη γιατί στον ΑΝΣΚ RAMS κατάφερε να συνεννοηθεί και να πάρει 5.000 γαλόνια από την 1η Ταξιαρχία της 3ης Μ/Κ ΜΠ.

Από τα παραπάνω καθίσταται φανερό ότι το Σύνταγμα πράγματι δεν θα μπορούσε να μεταφέρει στις 23 Μαρτίου επαρκή ποσότητα καυσίμου βορειότερα από τον ΑΝΣΚ RAMS.

Προβλήματα στον ΠΧΣ

Πέρα από τα καύσιμα όμως προβλήματα κάθε είδους ανέκυψαν:

α) Επικοινωνίες

Το κέντρο επικοινωνιών Mobile Subscriber EquipmentSmall Extension Node που θα παρείχε ευρυζωνικές, ψηφιακές, επικοινωνίες για τον τακτικό σταθμό διοίκησης του Συντάγματος δεν μπορούσε να αναρτηθεί ως εξωτερικό φορτίο κάτω από κάποιο ελικόπτερο και θα έφτανε στον ΠΧΣ οδικώς. Μέχρι να γίνει αυτό όμως το μόνο μέσο επικοινωνίας με την έδρα του Σώματος στο Κουβέιτ ήταν το δορυφορικό τηλέφωνο κι αυτό σήμαινε ότι η επικοινωνία θα είχε προβλήματα.

β) Η θέση των στόχων

Το πρώτο κριτήριο για να εκτελεστεί μία επιχείρηση προσβολής στόχων σε βάθος είναι η επιβεβαίωση της ύπαρξης των στόχων. Για να λάβει τις θέσεις των στόχων η Λοχαγός Χόμπαρτ επικοινώνησε με το δορυφορικό τηλέφωνο με τον Λοχαγό Μπρετ Γούλκοκ, τον σύνδεσμο του Συντάγματος στο ΚΣΠΥ του Σώματος. Ο Γούλκοκ μπορούσε να παρέχει μόνο τετραψήφιες συντεταγμένες (ακρίβεια 1 τετρ. χλμ.) του εκτιμώμενου κέντρου μάζας των ιρακινών υπομονάδων. Η εκτίμηση της Χόμπαρτ ήταν ότι η αναφορά του Γούλκοκ περιέγραφε την πραγματική κατάσταση με ακρίβεια 75%.

β) Αναγνώριση πριν την επίθεση

Η ακριβής θέση των στόχων θα μπορούσε πιθανόν να προσδιοριστεί με τη χρήση Μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών (ΜΕΑ). Το μόνο ΜΕΑ που διέθετε το Σώμα, ένα Hunter, εκείνη την ημέρα ήταν συσκευασμένο και μεταφέρονταν οδικώς στον ΑΝΣΚ RAMS. Το άλλο ΜΕΑ που θα μπορούσε να βοηθήσει, το Predator της CENTCOM, ήταν σε αποστολή επ΄ ωφελεία της αεροπορίας.

γ) Η ασφάλεια του ΠΧΣ

Η 2η Ταξιαρχία εκκαθάρισε γρήγορα τον ΑΝΣΚ RAMS αλλά Ιρακινοί με πολιτικά συνέχισαν να περιφέρονται στον ευρύτερο χώρο. Η συγκεχυμένη αντίληψη που είχαν οι Αμερικανοί ακόμη για τις διαθέσεις των Ιρακινών τους απέτρεψε από το να πάρουν δραστικότερα μέτρα.

δ) Η διαδικασία ανεφοδιασμού στον ΠΧΣ

Όταν ο Κέην έφτασε στον ΠΧΣ επιθεώρησε το σημείο ανεφοδιασμού που είχε ορίσει το Σύνταγμα και διαπίστωσε προς έκπληξη του ότι το μεγαλύτερο μέρος του ήταν καταπράσινο. Αυτό συνέβαινε γιατί η περιοχή διασχίζονταν από αρδευτικά κανάλια. Τα κανάλια όμως θα έκαναν δύσκολη την κίνηση των βυτίων γι΄ αυτό ο Κέην άλλαξε το σημείο ανεφοδιασμού σε κάποιον παραπλήσιο χώρο με άμμο.

Στις 17:00 της 23ης Μαρτίου το πρώτο ελικόπτερο του 2-6 CAV ακούστηκε στο βάθος. Ο Κέην το καθοδήγησε να προσγειωθεί στο νέο σημείο ανεφοδιασμού άλλο ο διοικητής του 2-6 CAV παρενέβη και είπε ότι θα προσγειώνονταν στο πράσινο τμήμα όπως ήξερε. Τα υπόλοιπα ελικόπτερα ακολούθησαν. Εξαιτίας των αρδευτικών καναλιών τα βυτία δεν μπορούσαν να προσεγγίσουν όλα τα ελικόπτερα. Επιπλέον υπήρχε ένα Μπλακ Χωκ που δεν το ανέμεναν και τέσσερα Σινούκ τα οποία αφενός μεν είχαν φέρει δεξαμενές με καύσιμο αφετέρου δε έπρεπε να ανεφοδιαστούν τα ίδια για να γυρίσουν πίσω. Κάθε Σινούκ έπαιρνε τόσο καύσιμο όσο δύο Απάτσι.

Πέραν αυτών διαπιστώθηκε ότι τα Απάτσι χρειάζονταν περισσότερο καύσιμο απ΄ όσο είχε υπολογιστεί γιατί κάποιοι πιλότοι είχαν εκτελέσει μακρούς προπτητικούς ελέγχους πριν την αναχώρηση τους από το Κουβέιτ. Σύντομα η κατάσταση άρχισε να ξεφεύγει καθώς οι πιλότοι των διαφορετικών ταγμάτων άρχισαν να φιλονικούν για το ποιος θα ανεφοδιαστεί πρώτος. Χωρίς τον Συνταγματάρχη Γουλφ παρόντα ο Κέην πήρε ο ίδιος την απόφαση για το ποιος θα έπαιρνε καύσιμο. Πρώτα το 1-227 ΑΗΒ ως η κύρια προσπάθεια, μετά το 6-6 CAV ως η υποστηρίζουσα, μετά τα ελικόπτερα των διακομιδών και τέλος τα Μπλακ Χωκ διοίκησης – ελέγχου και ανάκτησης προσωπικού. Το 2-6 CAV δεν θα ανεφοδιάζονταν.

Η ώρα των αποφάσεων

Παρά τα προβλήματα καυσίμου, επικοινωνιών και ασφάλειας το Σύνταγμα ήταν αποφασισμένο να συνεχίσει. Στη σύσκεψη με τους διοικητές του ο Γουλφ πρότεινε είτε να συνεχίσουν με ότι είχαν σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα είτε να ζητήσουν δύο ώρες καθυστέρηση για να ανεφοδιαστούν κάποια περισσότερα ελικόπτερα. Ο διοικητής του 1-227 ΑΗΒ πρότεινε να ολοκληρώσουν τον ανεφοδιασμό κατά τη διάρκεια της νύχτας και να επιτεθούν με το πρώτο φως την επομένη. Τελικά ο Γουλφ αποφάσισε να επιτεθεί με δύο ώρες καθυστέρηση. Στις 22:00 ο Γουλφ παρουσίασε την κατάσταση στον επιτελάρχη του Σώματος. Το Σύνταγμα είχε συντεταγμένες για 20-25 στόχους και πίστευε ότι μπορούσε να επιτεθεί στη 2η ΤΘΤ της ΜΕΝΤΙΝΑ. Το Σώμα έδωσε την έγκριση του.

Όταν έφτασε η ώρα της απογείωσης το Σύνταγμα είχε καταφέρει να ανεφοδιάσει με καύσιμα 31 Απάτσι. Το ελικόπτερο διοίκησης & ελέγχου του Συντάγματος δεν είχε ανεφοδιαστεί ακόμη κι έτσι ο Γουλφ δεν μπορούσε να ακολουθήσει την επιχείρηση.

Λόγω προβλημάτων στην επικοινωνία το πυροβολικό δεν ενημερώθηκε για την αλλαγή της ώρας και έβαλλε τους ATACMS την ώρα που γνώριζε. Το ίδιο και η πολεμική αεροπορία. Δεν ενημερώθηκε για την αλλαγή και τα αεροσκάφη που θα υποστήριζαν την επιχείρηση όταν αυτή πραγματικά συνέβη δεν ήταν πλέον διαθέσιμα. Έτσι, λόγω κακού συντονισμού, το πυροβολικό, η αεροπορία και τα Απάτσι δεν μπόρεσαν να παράξουν κάποιο συνεργατικό αποτέλεσμα.

Η επίθεση

Στις 01:15 τη νύχτα 23/24 Μαρτίου τα ελικόπτερα άρχισαν να απογειώνονται. Ο διοικητής του Συντάγματος έπρεπε να περιμένει 45΄ για να ανεφοδιαστεί το ελικόπτερο του και να ακολουθήσει. Ένα από τα Απάτσι του 6-6 CAV κατέπεσε κατά την απογείωση. Θεωρήθηκε απ΄ όλους ως κακός οιωνός.

α) Οι ενέργειες του 6-6 CAV

Λίγο μετά την απογείωση ο διοικητής του 6-6 CAV παρατήρησε ότι τα Απάτσι άρχισαν να δέχονται πυρά. Του έκανε εντύπωση ότι αυτά δεν ήταν σποραδικά και ασυντόνιστα άλλα έδειχναν να είναι συγκεντρωμένα. Είκοσι λεπτά αργότερα το 6-6 CAV έχασε ακόμη ένα ελικόπτερο, το οποίο ανέφερε ότι χτυπήθηκε και είναι αναγκασμένο να επιστρέψει. Ο Μπάρμπι καθοδήγησε τα ελικόπτερα του να πετάξουν ανατολικότερα από τα σχεδιασμένα δρομολόγια και να αποφύγουν τις κατοικημένες περιοχές.

Οι Τζον Τόμπλιν και Τζέησον Κινγκ, το πλήρωμα του «Πεηλράιντερ 16», παρατήρησαν κάτι παράξενο. Τα φώτα στη Haswa και στην Iskandariya (Alexandria) ήταν ανοιχτά. Καθώς το ελικόπτερο τους ανέβηκε στα 200 πόδια για να αποφύγει τηλεφωνικά καλώδια τα φώτα στη μία πόλη έσβησαν αμέσως. Όταν άναψαν μερικά δευτερόλεπτα αργότερα τους υποδέχθηκε μία κόλαση πυρός από όπλα κάθε διαμετρήματος. Επιπλέον η σιλουέτα του Απάτσι προβάλλονταν στα σύννεφα από τα φώτα των πόλεων.

Οι πιλότοι των Απάτσι είχαν διαταχθεί να μη βάλλουν αν δεν αναγνωρίζουν πρώτα τους στόχους τους. Μάλιστα οι κανόνες εμπλοκής απαγόρευαν τη χρήση ρουκετών μέσα σε κατοικημένες περιοχές. Ο Γουλφ τους είχε προειδοποιήσει ότι θα ελέγχονταν για τυχόν παραβάσεις των κανόνων εμπλοκής. Αλλά με τους Ιρακινούς να βάλλουν από κτίρια, δρόμους και συστάδες δέντρων ήταν δύσκολο να αναγνωρισθεί θετικά ποιος ήταν αυτός που έβαλλε κάθε φορά. Ο Μπάρμπι ούρλιαζε στον ασύρματο να απαντήσουν στα πυρά και να βάλλουν εναντίον των θέσεων από τις οποίες αυτά προέρχονταν. Στο Απάτσι το ένα μέλος του πληρώματος (πυροβολητής) φοράει διόπτρες νυχτερινής οράσεως για να μπορεί να βλέπει αυτά που δεν φαίνονται στο FLIR. Για παράδειγμα τα εναέρια καλώδια και τα τροχιοδεικτικά δεν φαίνονται στο FLIR. Όμως το πυροβόλο των 30 χλστ. ελέγχεται από τον πιλότο που βλέπει το FLIR, έτσι ο πυροβολητής έπρεπε να κατευθύνει τον πιλότο με την ομιλία για να απαντήσει στα πυρά που εκτοξεύονταν εναντίον τους.

Όμως, για το «Πεηλράιντερ 16» ήταν ήδη αργά. Το ηλεκτρικό του σύστημα είχε πάρει φωτιά ενώ μία σφαίρα είχε διαπεράσει το κόκπιτ και είχε καρφωθεί στον λαιμό του Κινγκ. Ο Τόμπλιν ανέφερε ότι επέστρεφε στον ΠΧΣ και παρατήρησε ότι στο Απάτσι του ζευγαριού του ο κινητήρας είχε πάρει φωτιά. Λίγο μετά ο Μπάρμπι διέταξε το Τάγμα του να εγκαταλείψει την επίθεση. Όλα τα ελικόπτερα του είχαν χτυπηθεί και είχαν υποστεί ζημιές κατά την εξέλιξη της αποστολής. Έτσι, ένα Τάγμα Απάτσι έβγαινε εκτός αποστολής πριν καν πλησιάσει τη ΜΕΝΤΙΝΑ!

β) Οι ενέργειες του 1-227 ΑΗΒ

Ο Μπολ είχε σχεδιάσει την επίθεση του Τάγματος του ως εξής: Ο Λόχος «C» θα κάλυπτε το δυτικό πλευρό Στο κέντρο ο Λόχος «B» θα διεξήγαγε την κύρια ενέργεια και ο Λόχος «A» θα κάλυπτε το ανατολικό πλευρό και θα ενίσχυε τον Λόχο «B». Ο Μπολ θα πετούσε μεταξύ «B» και «A».

Ο Λόχος «C» αποτελούνταν από 4 ελικόπτερα. Σύντομα τα 2 από τα 4 Απάτσι ανέφεραν ότι είχαν εκτεταμένες ζημιές και ότι επέστρεφαν. Τα άλλα 2 ελικόπτερα δέχονταν πυρά και έβαλλαν με όλα τα όπλα τους. Ένας από τους πιλότους, ο McElhiney, παρατήρησε την αποτελεσματικότητα των πυροβόλων S-60 που τους ανάγκαζαν να πετάνε χαμηλότερα. Σε λίγο το ελικόπτερο του McElhiney έχασε το κύριο υδραυλικό του σύστημα και πήρε τον δρόμο της επιστροφής.

Ο Όλιν Ασγουόρθ πετούσε το προπορευόμενο ελικόπτερο του Λόχου «A». Στο έδαφος έβλεπε ότι υπήρχαν οικισμοί που δεν ήταν σημειωμένοι στον χάρτη που είχε. Καθώς πλησίαζε τους στόχους του παρατήρησε τα φώτα της πόλης κάτω του να σβήνουν. Όταν ξανάναψαν άρχισαν και τα πυρά εναντίον του.

Το «Άβεντζερ 26» ήταν το πρώτο ελικόπτερο του Λόχου «A» που γύρισε πίσω. Ο κιντήρας του είχε πάρει φωτιά και είχε χάσει τα υδραυλικά του. Ο Λόχος είχε διαταχθεί να αναζητήσει μία ιρακινή επιλαρχία σε αμυντικές θέσεις κατά μήκος της Εθνικής Οδού 1. Οι πιλότοι είδαν πολλές τομές αλλά κανένα άρμα. Συνέχισαν να αναζητούν εχθρικά άρματα μέχρι που άρχισαν να αντιμετωπίζουν έλλειψη καυσίμων και επέστρεψαν.

Ο Λόχος «B» είχε πάρει 2 Απάτσι από τον Λόχο «C» φτάνοντας τα 8. Ο στόχος του Λόχου ήταν 30 Τ-72 της ΜΕΝΤΙΝΑ. Σύμφωνα με την τακτική τους πρώτα οι ανιχνευτές του Λόχου θα έβρισκαν τα άρματα και μετά τα υπόλοιπα Απάτσι θα πλησίαζαν για να χτυπήσουν.

Οι Τζόε Γκουντ και Σύνθια Ρόσελ, αντίθετα με άλλους, πλησίασαν την περιοχή των στόχων χωρίς πρόβλημα, όμως δεν είδαν άρματα μόνο κάποια φορτηγά. Ο Τζόε Μπρουλ στο διπλανό ελικόπτερο είδε ένα φορτηγό το οποίο θεώρησε ότι είχε κάποιο οπλικό σύστημα και το προσέβαλε με έναν HeIlfire. Αμέσως τα Απάτσι άρχισαν να δέχονται πυρά από κάθε κατεύθυνση. Χωρίς να το γνωρίζουν βρίσκονταν πάνω από την ιρακινή σχολή αεράμυνας.

Οι Σον Γογιανσίνσκι και Τζάστιν Τέηλορ πετούσαν με το «Ρήπερ 11». Είχαν έναν κινητήρα κατεστραμμένο, τις ενδείξεις στο κόκπιτ αχρηστευμένες και αναγκάζονταν να πετάνε στα 15 πόδια. Ο Τέηλορ ανέφερε ότι επέστρεφε στον ΠΧΣ αλλά, χωρίς να το έχει καταλάβει, το μικρόφωνο του έμεινε κολημμένο στη θέση ΟΝ με αποτέλεσμα από τη μία να ακούγεται συνεχώς απ΄ όλο το Σύνταγμα και από την άλλη να πνίγει τις εκπομπές των υπολοίπων.

γ) Η κατάρριψη του Βαμπίρ 12

Οι Ντέηβ Γουίλιαμς και Ρόναλντ Γιανγκ πετούσαν με το «Βαμπίρ 12», ένα Απάτσι του Λόχου «C» που είχε διατεθεί στον Λόχο «B». Ξαφνικά το ελικόπτερο τους συνάντησε ένα τοίχο από πυρά. Πριν προλάβει ο Γουίλιαμς να αντιδράσει το Απάτσι είχε χτυπηθεί παντού. Καθώς προσπαθούσαν να αποφύγουν τα πυρά δέχονταν περισσότερα. Ένα βλήμα διαπέρασε το κόκπιτ και τραυμάτισε τον Γουίλιαμς στο πόδι. Το Απάτσι συνέχισε στο προσχεδιασμένο δρομολόγιο του και έφτασε στη θέση μάχης του απ΄ όπου θα προσέβαλλε τους στόχους του αλλά έχασε τον ένα κινητήρα.

Ο Γουίλιαμς επιχείρησε κάποιες διελεύσεις πετώντας με 100 κόμβους στα 50 πόδια. Ο Γιανγκ είδε στο FLIR μία ομάδα Ιρακινών να προσπαθεί να τάξει ένα Α/Α πυροβόλο δίπλα σε ένα σπίτι. Άνοιξε πυρ με το πυροβόλο των 30 χλστ. αλλά οι Ιρακινοί πρόλαβαν να ανταποδώσουν. Το «Βαμπίρ 12» κατέπεσε σ΄ έναν ορυζώνα. Οι δύο Αμερικανοί προσπάθησαν να διαφύγουν αλλά οι Ιρακινοί τους συνέλαβαν. Πρόλαβαν όμως να καλέσουν βοήθεια από τις συχνότητες έκτακτης ανάγκης.

Η Ρόσελ άκουσε την κλήση αλλά νόμισε ότι προέρχονταν από το Απάτσι του Τέηλορ και έτσι μετέφερε λανθασμένα ότι οι Γογιανσίνσκι και Τέηλορ είχαν καταπέσει.

Οι Γουόρλεϋ και Ντην με το «Ρήπερ 6» αναζήτησαν το «Βαμπίρ 12». Το Απάτσι τους είχε ήδη χτυπηθεί στο σύστημα σκόπευσης και τώρα έχασε και το υδραυλικό του σύστημα. Έτσι, το «Ρήπερ 6» πήρε κι αυτό τον δρόμο της επιστροφής.

Ο διοικητής του 1-227 ΑΗΒ προσπάθησε κι ο ίδιος να βοηθήσει τους καταρριφθέντες πιλότους του. Καθώς όμως το Απάτσι του προσπαθούσε να αποφύγει ένα στύλο χτυπήθηκε από Α/Α πύραυλο ή RPG και πήρε φωτιά. Ο Μπολ επέστρεψε στέλνοντας τις συντεταγμένες του για να βοηθήσει τις ομάδες διάσωσης. Αποδείχτηκε ότι κάτω από την πίεση της κατάστασης οι συντεταγμένες που είχε στείλει κωδικοποιημένα ο Μπολ ήταν λάθος με αποτέλεσμα να δυσχεράνει αντί να διευκολύνει το έργο της διάσωσης.

Αεροσκάφη Β-52 υποστήριξαν την επιχείρηση διάσωσης που αναλήφθηκε και έριξαν 26 JDAM. Όμως οι JDAM, όπως και οι ATACMS νωρίτερα, δεν μπορούσαν να καταστείλουν εκατοντάδες ατομικά τυφέκια και ελαφρά Α/Α πυροβόλα. Οι Ιρακινοί πρόλαβαν να μετακινήσουν το Απάτσι πριν οι Αμερικανοί το καταστρέψουν.

Συμπεράσματα

Παρά την αποτυχία της επιχείρησης αποδείχτηκε η στιβαρότητα της κατασκευής του ελικοπτέρου. Παρά τα πολλαπλά πλήγματα σχεδόν όλα τα Απάτσι κατάφεραν να επιστρέψουν. Όταν τα ελικόπτερα επέστρεψαν έγινε και ο απολογισμός των ζημιών:

  • Ένα Απάτσι είχε πέσει κατά την απογείωση και ένα ακόμη κατά τη διάρκεια της αποστολής.
  • Όλα τα Απάτσι είχαν τρύπες από σφαίρες και βλήματα.
  • Πέραν επισκευής ήταν: 62 λεπίδες στροφείων, 7 δεξαμενές καυσίμων, 8 κινητήρες, 6 καλύπτρες, τα συστήματα σκόπευσης κάποιων ελικοπτέρων και 8 Hellfire.

Η Μεραρχία ΜΕΝΤΙΝΑ ουσιαστικά δεν εντοπίστηκε και πρακτικά δεν δέχτηκε επίθεση. Αίτια της αποτυχίας θεωρήθηκαν:

  • Η υποτίμηση του αντιπάλου.
  • Τα προβλήματα ΔΜ.
  • Οι περιορισμοί των κανόνων εμπλοκής
  • Οι προβλέψιμες κατευθύνσεις επιθέσεως που χρησιμοποιήθηκαν.
  • Ο κακός συντονισμός με το πυροβολικό και την πολεμική αεροπορία.
  • Η βιασύνη του Συντάγματος να εμπλακεί στον αγώνα χωρίς σωστή προετοιμασία.

Στον Α΄ Πόλεμο του Κόλπου, μετά την εξουδετέρωση της ιρακινής αεράμυνας, τα Απάτσι μπορούσαν να επιτίθενται στους στόχους τους στην έρημο κατά βούληση και χωρίς να υπάρχει αντίδραση από τους Ιρακινούς. Όμως το 2003 το πεδίο της μάχης είχε αλλάξει και οι πιλότοι δεν ήταν προετοιμασμένοι για το ανακάτεμα στρατιωτικών, παραστρατιωτικών και πολιτών που επικρατούσε. Τα πληρώματα είχαν εκπαιδευτεί σε μακριές διαδρομές μέχρι τους στόχους, άλλα στις ασκήσεις η αντίσταση αναμένονταν στην περιοχή των στόχων και όχι στη διαδρομή. «Αυτό έδωσε τη ψευδή εντύπωση ότι αν δεν υπήρχαν Α/Α συστήματα η διαδρομή ήταν ασφαλής όταν αποδείχθηκε ότι το επικινδυνότερο οπλικό σύστημα ήταν το ΑΚ-47», σύμφωνα με μία αναφορά του στρατού.

Το Σύνταγμα προέβη σε εκτεταμένες επισκευές και χρειάστηκε 30 ημέρες για να ανακτήσει την επιχειρησιακή του ικανότητα.

Η επίθεση των Απάτσι της 101ης Αεραποβατικής Μεραρχίας

Το 5ο ΣΣ είχε σχεδιάσει όπως τα Απάτσι Longbow της 101ης Μεραρχίας [4] να επιτεθούν και να καταστρέψουν την 14η Μ/Κ ΤΑΞ της ΜΕΝΤΙΝΑ στις 24 Μαρτίου. Η ενέργεια αυτή θα ήταν υποστηρικτική της επίθεσης του 11ου Συντάγματος. Η αμμοθύελλα της 24ης καθήλωσε τα πτητικά μέσα της αεροπορίας στρατού. Επιπλέον μετά την αποτυχία του 11ου Συντάγματος την προηγούμενη νύχτα στο Σώμα υπήρχε διχογνωμία κατά πόσο αυτή η επίθεση θα έπρεπε να πραγματοποιηθεί.

Η επιχειρησιακή παύση που επέβαλε η αμμοθύελλα επέτρεψε στα πληρώματα της 101ης να συνομιλήσουν με τους συναδέλφους τους του 11ου Συντάγματος και να αντλήσουν από την πολύτιμη εμπειρία τους.

Όταν η αμμοθύελλα καθάρισε ο Σωματάρχης, Αντιστράτηγος Γουίλιαμ Γουάλας, αποφάσισε η 101η Ταξιαρχία ΑΣ της 101ης Μεραρχίας να επιτεθεί στις 28 Μαρτίου στην 14η Ταξιαρχία της ΜΕΝΤΙΝΑ. Για τη διεξαγωγή της επιχείρησης έπρεπε να ιδρυθεί ένα νέο ΠΣΕΚΠ ΝΔ της Καρμπάλα.

Μαθαίνοντας από τις εμπειρίες της 23ης Μαρτίου προγραμμάτισε όπως τα βλήματα ATACMS να πέφτουν 4 λεπτά πριν την αύξηση των Απάτσι και αεροσκάφη σταθερών πτερύγων να είναι έτοιμα να παρέξουν εγγύς υποστήριξη, ενώ εξασφαλίστηκε ότι ο συντονισμός της ΕΑΥ θα μπορούσε να γίνει απ΄ ευθείας μεταξύ των ελικοπτέρων και των αεροσκαφών χωρίς τη διαμεσολάβηση κάποιου κέντρου στο έδαφος. Το σημαντικότερο όμως ήταν ότι τα πληρώματα της 101ης απογειώθηκαν έχοντας στο μυαλό τους ότι θα πολεμούσαν καθ΄ όλη τη διαδρομή.

Δύο τάγματα θα εκτελούσαν την επίθεση, το 1-101 AVN και το 2-101 AVN. Το 1-101 AVN είχε την κύρια προσπάθεια και θα επιτίθονταν από τα βόρεια ενώ το 2-101 AVN από τα νότια. Ο διοικητής της Ταξιαρχίας Συνταγματάρχης Γκρέγκορυ Γκας θα διοικούσε την επιχείρηση από το Μπλακ Χωκ διοίκησης & ελέγχου.

O Λόχος «B» του 1-101 AVN απογειώθηκε από τον ΠΧΣ/ΚΣΕΦ SHELL στις 21:45. Η απόσταση που θα διένυαν τα ελικόπτερα ήταν περίπου 100 χλμ. και ο χρόνος πτήσης περίπου 40΄. Καθώς πετούσαν οι πιλότοι ανακάλυψαν ότι παρά τον προσεκτικό σχεδιασμό προβλήματα επικοινωνίας δεν τους επέτρεπαν να επικοινωνήσουν με τα αεροσκάφη της αεροπορίας.

Καθώς πλησίασαν την περιοχή των στόχων ο Λόχος «B» επιχείρησε να εντοπίσει την ιρακινή 14η Ταξιαρχία χωρίς τύχη. Οι Λόχοι «A» και «C» απογειώθηκαν 30 λεπτά μετά τον Λόχο «B» ώστε να ολοκληρώσουν την καταστροφή που ο Λόχος «B» θα είχε προκαλέσει. Ο Λόχος «B» παρέδωσε τον άδειο χώρο εμπλοκής στους Λόχους «A» και «C» και επέστρεψε στον ΠΧΣ. Οι Λόχοι «A» και «C» έψαξαν για στόχους αλλά 30 λεπτά αργότερα επέστεψαν στον ΠΧΣ χωρίς να βρουν τίποτα. Προφανώς, η 14η Μ/Κ ΤΑΞ είχε ήδη φύγει.

Σύμφωνα με το σχέδιο το 2-101 AVN θα επιτίθονταν στα δύο νοτιότερα τάγματα της 14ης Ταξιαρχίας. Το 2-101 AVN είχε σχεδιάσει όπως οι Λόχοι «A» και «C» να επιτίθενται συνεχώς και ο Λόχος «B» να τηρούνταν σε εφεδρεία.

Ο Λόχος «A» αναχώρησε από τον ΠΧΣ στις 22:04. Δύο ελικόπτερα κατέπεσαν κατά την απογείωση. Μέτα από κάποια αρχική αναστάτωση όταν ένα ελικόπτερο κατευθύνθηκε αριστερά αντί για δεξιά το 2-101 AVN απέκτησε πάλι τον σχηματισμό του και συνέχισε προς τον στόχο του. Καθώς τα ελικόπτερα ήταν καθ΄ οδόν τα φώτα στην Καρμπάλα έσβησαν και άναψαν όπως τους είχαν περιγράψει οι συνάδελφοι τους του 11ου Συντάγματος. Οι πιλότοι των Απάτσι εντόπισαν στόχους και πέρασαν τις συντεταγμένες τους στο Μπλακ Χωκ διοίκησης & ελέγχου. Εκεί ο διοικητής του Τάγματος Αντισυνταγματάρχης Στήβεν Σμιθ έκανε επανειλημμένες προσπάθειες να επικοινωνήσει με τα αεροσκάφη. Στο τέλος εξέπεμψε στη συχνότητα ανάγκης. Ένα ζεύγος F/A-18 ανταποκρίθηκε και επιτέθηκε στους στόχους.

Όπως και στην επιχείρηση της 23ης Μαρτίου τα Απάτσι δέχτηκαν πυρά φορητών όπλων, όμως ήταν προετοιμασμένα. Ένα μέλος του ζευγαριού αναζητούσε στόχους και το άλλο ήταν έτοιμο να καταστείλει τα Α/Α πυρά απ΄ όπου κι αν εμφανίζονταν.

Τα Απάτσι βρήκαν στόχους κατά μήκος της Εθνικής Οδού 9 και τους επιτέθηκαν ενώ αεροσκάφη Α-10 εκτέλεσαν αποστολές ΕΑΥ. Η επιχείρηση γενικά θεωρήθηκε πετυχημένη και όλα τα ελικόπτερα επέστρεψαν.

Όμως πόσα άραγε τεθωρακισμένα καταστράφηκαν από μία επιχείρηση στην οποία ενεπλάκησαν δύο ΤΕΕ/Π και αεροσκάφη της πολεμικής και ναυτικής αεροπορίας;

Η απάντηση είναι: Έξι (6) ΤΟΜΠ, τέσσερα (4) άρματα μάχης και… πέντε (5) φορτηγά! Παρά τις δυνατότητες συλλογής πληροφοριών των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων τα Απάτσι και αυτή τη νύχτα είχαν επιτεθεί σε κενές θέσεις.

Τελικά, και στις δύο περιπτώσεις οι Ιρακινοί είχαν καταφέρει να μετακινήσουν τις δυνάμεις τους χωρίς αυτό να γίνει αντιληπτό από τους Αμερικανούς.

Σημειώσεις

[1] «Shock and Awe: Achieving Rapid Dominance». Συντάχθηκε από τους Harlan Ullman και James P. Wade της Defence Group Inc. το 1996 για λογαριασμό της αμερικανικής ΣΕΘΑ (NDU).

[2] Η δύναμη με την οποία η 3η Μ/Κ ΜΠ πέρασε τα σύνορα ήταν:

  1. M1 Abrams: 247
  2. M2/3 Bradley: 264
  3. Paladins: 54
  4. MLRS: 18
  5. AH-64 Apache: 18
  6. OH-58 Kiowa: 16
  7. UH-60: 15

[3] Η εκτιμώμενη δύναμη της ΤΘΜ ΜΕΝΤΙΝΑ ήταν: 211 άρματα μάχης, 293 ΤΟΜΠ/Α και 69 ρυμουλκούμενα πυροβόλα.

[4] Ο Λοχαγός Κέην ήταν πιλότος Απάτσι και ο ίδιος.

[5] Η δύναμη με την οποία η 101η Μεραρχία πέρασε τα σύνορα ήταν:

  1. AH-64 Apache: 72
  2. OH-58 Kiowa: 24
  3. UH-60: 126
  4. CH-47: 34
  5. Ρ/Κ πυροβόλα: 60

Βιβλιογραφία

«Army Aviator». (2009). Ανασκόπηση του Τρόπου Χρησιμοποιήσεως των Μονάδων Επιθετικών Ελικοπτέρων. https://armyaviation.wordpress.com/

Christenson, Sig. «Iraqi ambush result of bad intelligence, poor planning». my San Antonio, 28 Μαρτίου 2004 [Πρόσβαση 16/9/2017]

Conroy, Jason και Ron Martz. (2005). Heavy Metal. Washington, D.C.: Potomac Books, Inc

EE 1-20/ΓΕΣ/ΔΕΚΠ/2002 «Τακτική Χρησιμοποίηση Επιθετικών Ελικοπτέρων – ΤΕΕΠ».

Fontenot, Gregory, E. J. Degen και David Tohn. (2004). On Point. Combat Studies Institute Press, Fort Leavenworth, Kansas.

Gordon, Michael R. και Bernard E. Trainor. (2006). Cobra II. Νέα Υόρκη: Vintage Books.

Lacey, Jim. (2007). Take Down. Annapolis: Naval Institute Press.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ