Γράφει ο Ευάγγελος Π Γαβρίλης, Υποστράτηγος ε.α., Παιδαγωγός Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας & Επαγγελματικού Προσανατολισμού(MSc)
Ζούμε σε δύσκολες εποχές. Η αυτοπειθαρχική τάξη της ζωή μας κατάντησε μια αποστολή ενός μηνύματος με το 1,..το 2….το 6. Στο όνομα της ασφάλειά μας γίναμε επισφαλείς του δικαιώματος της ελευθερίας μας. Τρομοκρατημένοι από «υπαρκτό»/υπαρκτό κίνδυνο φτάσαμε στο σημείο να αυτοαναιρούμεθα από την έλλειψη ορθολογισμού, μιας και όλα γίνονται για το καλό μας. Βλέπουμε γύρω μας άτομα να αποστρέφουν το βλέμμα τους, στο όνομα ενός “κορονοϊού”. Αλήθεια είδε κανένας τα θύματα της φετινής, περσινής, προπέρσινης γρίπης στην Ελλάδα και παγκοσμίως. Μάλλον θα εκπλαγεί. Τώρα όμως κυριαρχεί η λεκτική αυθάδεια αποτροπής όταν θέλει κάποιος να πάει ατομικά και να προσκυνήσει στην εκκλησία.
Κάποτε έτυχε, πριν πολλά χρόνια, να παρευρεθώ σε ένα συνέδριο. Εκεί άκουσα για πρώτη φορά την έννοια της Ηθικής Φιλοσοφίας. Είναι αυτός ο ιδιαίτερος κλάδος που διερευνά συστηματικά την αιτίαση γύρω από την ηθική του ανθρώπου και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να ζει ο άνθρωπος. Απαντά κυρίως στο δίλημμα, εάν το ηθικό συνταυτίζεται με το νόμιμο ή οι κοινωνικές νόρμες της μεταβλητότητας των εποχών δημιουργούν τον ορθολογισμό της νομιμότητας, χωρίς την ηθική, προσφέροντας έτσι το περίφημο «άλλοθι» στην εξουσία.
Το «άλλοθι» βέβαια είναι μια αρχαία λέξη, που την χρησιμοποιεί κάποιος για να αντιμετωπίσει μια κατηγορία ή επίκριση. Η επίκληση της λέξης έχει συνήθως την έννοια της αθωότητας για αυτόν που την επικαλείται. Τι γίνεται όμως όταν αυτή η λέξη αποκτά μια ηθικοπλαστική σημειολογία που η κοντόθωρη, ευδαιμονική επιδίωξη του εξουσιαστικού ατόμου δεν συναινεί με την ηθική του και το «άλλοθι» προσφέρεται για την κατεπίφαση νομιμοποίηση της πράξης του.
Συμφωνώ απόλυτα ότι κανένας άνθρωπος σε μια ευνομούμενη χώρα δεν μπορεί να είναι τελείως ελεύθερος όταν καταπατάται η ελευθερία του γείτονά του, αλλά πρέπει και εσύ να παραδεχθείς ότι έχουμε υποχρέωση, ως ελεύθερα άτομα, να υπερασπιστούμε τις ατομικές μας ελευθερίες. Εάν ο καθένας από μας συμβιβαστεί μόνο με την ελευθερία της σκέψης του, τότε φτιάχνουμε μια εικονική πραγματικότητα, έναν εικονικό κόσμο, που έχει ως επίκεντρο τον εαυτό μας και αδυνατούμε να τοποθετήσουμε αυτόν στον πραγματικό κόσμο. Τι ωφελεί αν εγώ σκέπτομαι ελεύθερα και δεν μπορώ να δράσω ελεύθερα; Η πραξιακή εφαρμογή της σκέψης μου είναι η δράση, η αυτόνομη δράση των επιλογών μου και όχι «τα πρέπει» των άλλων.
Συμφωνώ απόλυτα, ότι κάθε εξουσιαστική δομή πρέπει να παίρνει μέτρα προς όφελος των πολιτών της αλλά θα πρέπει επίσης και συ να παραδεχτείς, ότι το δικαίωμα της ζωής ανήκει στον Θεό και δεν μπορώ να στερώ από τους ανθρώπους να ευχαριστούν τον Κύριο και μάλιστα τις Άγιες μέρες του Πάσχα, που γεννιέται πάλι η ζωή με την ανάσταση του Θεανθρώπου.
Είναι δική μου ευθύνη το να προστατεύω τον εαυτό μου από όσους μου κάνουν κακό, δικό μου θέμα να αναλάβω την ευθύνη για ότι μου συμβαίνει και δική μου υποχρέωση να ξέρω, το μερίδιο συμμετοχής μου στα γεγονότα για τα οποία ευθύνομαι. Το φιλότιμο πρέπει να έχει ονοματεπώνυμο, αφού αποτελεί το προβολικό συναίσθημα της κοινωνίας και η ανθρώπινη κοινωνία έχει ανάγκη από συνειδησιακές δικλίδες ασφαλείας.
Πρέπει να έχω ενσυναίσθηση για αυτά που κάνω και μέχρι «που» είμαι υπεύθυνος. Το ότι μου συμβαίνουν όλα αυτά, πρέπει να αναλογιστώ, ότι και εγώ κάπου έχω κάνει λάθος. Λέω απλώς, με άλλα λόγια, ότι είμαι και εγώ υπεύθυνος για ότι μου συμβαίνει αφού σε μεγάλο ή σε μικρό βαθμό «έχω βάλει και εγώ το χεράκι μου». Είναι όμως υπερβολή να εξουθενώνεις συνειδησιακά το ΕΓΩ των ανθρώπων.
Προασπίζομαι το δίκαιο ώστε να μην φτάσει o άλλος στην αδικία, γιατί η αδικία πλήττει όλους μας. Φτιάξε τον κόσμο σου αλλά άφησε και κάποιες αναπνοές στους άλλους, γιατί ΟΛΟΙ μαζί ζούμε. Πάρε μέτρα για το κοινό καλό, αλλά πρόσεξε ότι διοικείς ανθρώπους και δεν μπορείς να τους διοικείς για πάντα. Σε όλα χρειάζονται μέτρο, προοπτική ευθυκρισίας, φιλότιμο, σεβασμό, γιατί :
«Οι πολιτισμένοι λαοί κερδίζουν την εξουσία με την ψήφο των πολλών, κυβερνώνται με την ικανότητα των ολίγων και μεγαλουργούν με την πνοή του ενός»
Ελευθέριος Βενιζέλος
Ευάγγελος Π Γαβρίλης
Υποστράτηγος ε.α
Παιδαγωγός
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας
&
Επαγγελματικού Προσανατολισμού(MSc)
