Ο βομβαρδισμός της Άρτας και του στρατιωτικού νοσοκομείου των Ιωαννίνων, το Πάσχα του 1941

Το Πάσχα του 1941,  από το μεσημέρι του Μ. Σαββάτου έως και τη Δευτέρα του Πάσχα, η πόλη της Άρτας δέχθηκε έναν τριήμερο ανηλεή βομβαρδισμό  από την Γερμανική αεροπορία, ενώ βομβαρίστηκε και το στρατιωτικό νοσοκομείο των Ιωαννίνων.


 
 
 

Το χρονικό του βομβαρδισμού της Άρτας όπως περιγράφεται στο ημερολόγιο του παπά Σταύρου Παπαχρήστου έχει ως εξής:
19η Απριλίου 1941: Μέγα Σάββατον. Περί ώραν 2 και ½ μ.μ. ήλθον 39 Γερμανικά αεροπλάνα και εβομβάρδισαν την πόλιν. Επειδή ήτο Μέγα Σάββατον και οι άνθρωποι των πέριξ χωρίων ήλθον εις την αγοράν διά ψώνια του Πάσχα, ήτο πλήθος λαού εις την αγοράν.
Ο βομβαρδισμός άγριος συνέχισεν επί τρείς ώρας. Ο κόσμος καταρτομγμένος έφυγε εις τα γύρω χωριά, όσοι δε έμειναν εις την πόλιν συνεκετρώθηκαν εις το φρούριον δια να προφυλαχθούν. Άνω των δύο χιλιάδων (2.000) ατόμων, συνεκεντρώθησαν εκεί.
20η Απριλίου 1941: Κυριακή του Πάσχα. Εσυνεχίσθη άγριος βομβαρδισμός από Ιταλικά και Γερμανικά αεροπλάνα, έπεσαν σπίτια πολλά, αλλά οι άνθρωποι έφυγαν και έτσι δεν ήσαν θύματα.
Οι συγκεντρωμένοι εις το φρούριον 2.000 ψυχές ήσαν έντρομοι εγώ δε, έκαμον ευλογητόν και έψαλλα την ώραν εκείνην παράκλησιν εις την οποίαν προσηύχοντο και οι Εβραίοι και Τούρκοι που συνευρίσκοντο εκεί.
Την πρωϊαν του Πάσχα εγώ είχον ματαβεί εις τον Ιερόν Ναόν της Αγίας Σοφίας διά να γίνει η Ανάστασις εις τας 9 το πρωί, διότι αυτή ήτο η διαταγή της Ιεράς Συνόδου, να μη γίνει το Σάββατο βράδυ, λόγω περιστάσεων. Εις την εκκλησίαν την ημέραν ταύτην ουδείς προσήλθεν, ούτε οι ψάλται παρά μόνον δύο Χριστιανοί, ο Γεώργιος Κόκορας εκ Ζαγορίου και Παναγιώτης Βλάχος. Εγώ διάβασα μόνον τον Όρθρον της Αναστάσεως και έκαμα μετά την απόλυσιν. Τα αεροπλάνα ήρχισαν άγριον βομβαρδισμόν από βαθειάς νυκτός. Ένα αεροπλάνον Γερμανικόν κατερρίφθη υπό του αντιαεροπορικού και εφονεύθησαν και οι τέσσαρες Γερμανοί αεροπόροι, κατεπλάκωσεν όμως και εφόνευσεν ένα Έλληνα Στρατιώτην διότι έπεσεν εις το μυλαύλακα, όπισθεν του Γυμνασίου Άρτης.
21η Απριλίου 1941: Ημέρα Δευτέρα του Πάσχα. Ο βομβαρδισμός ήρχισεν άγριος από πρωίας. Εγώ μετά του Σεβ. Μητροπολίτου Άρτης κ. Σπυρίδωνος και πολλών άλλων υπαλλήλων και πολιτών ευρισκόμεθα μέχρι της 1ης μ.μ. εις το υπόγειον της οικίας Μάτσου εις το Μονοπωλιό, εκεί όπου ήτο το Τηλεγραφείον τότε. Κατά το διάστημα αυτό ήλθεν είδησις εξ Ιωαννίνων ότι έγινε ανακωχή. Ο βομβαρδισμός έπαυσεν προς στιγμήν. Το απόγευμα όμως περί ώραν 3ην μετέβην εις αγοράν, αλλά μόλις εσήμανε συναγερμός έτρεξα εις το καταφύγιον οικίας Ζέρβα. Μόλις δε έβαλα το πόδι μέσα ήρχισεν άγριος βομβαρδισμός ο οποίος συνεπλήρωσε την καταστροφήν σχεδόν το 1/3 της πόλεως. Κατά τον βομβαρδισμόν αυτόν εκινδύνευσα να φονευθώ. Η βόμβα έπεσε εις ολίγων μέτρων απόστασιν. Ολόκληρος μεσότοιχος έπεσε επάνω μου, αλλά ευτυχώς ετραυματίσθην ελαφρώς εις την κεφαλήν.
…Στο μεταξύ ο αεροπορικός βομβαρδισμός προξένησε στην πόλη σημαντικές ζημιές. Όπως αναφέρει η Νομαρχία της Άρτας σε έγγραφο της προς το Υπουργείο των Εσωτερικών «Συνέπεια του αεροπορικού βομβαρδισμού της πόλεως Άρτης, ποσοστόν υπερβαίνων το 25% των εν αυτή υπαρχόντων κτισμάτων έχουσι ολοσχερώς καταστραφεί, ποσοστόν δε υπαιρβαίνον το 40% έχει υποστεί σημαντικάς ζημιάς ενώ των λοιπών κτισμάτων αι εκ κεράμων στέγαι και οι υαλοπίνακες έχουσι καταστραφεί και χρήζουν, επικείμενου χειμώνος, αντικαταστάσεως».
Εκτός όμως από τα κτήρια, σημαντικές ζημίες, από τον βομβαρδισμό, αλλά και τις μικροαρπαγές έπαθαν και τα εμπορεύματα των καταστημάτων και τα έπιπλα των σπιτιών».

Ο βομβαρδισμός του στρατιωτικού νοσοκομείου των Ιωαννίνων

Αξίζει να σημειωθεί εκείνο το Πάσχα ανάμεσα στους στόχους των γερμανικών βομβαρδιστικών ήταν και τα Γιάννενα, όπου βρισκόταν το επιτελείο του ηπειρωτικού μετώπου.
Το τεράστιο σήμα του Ερυθρού Σταυρού στο στρατιωτικό νοσοκομείο της πόλης δεν σηματοδοτεί κάτι για τους επιδρομείς. Το μεσημέρι της Κυριακής του Πάσχα, τα γερμανικά αεροπλάνα με μανία πρωτόγνωρη, άρχισαν να εξαπολύουν βόμβες προς το νοσοκομείο.
Ο καθηγητής Κοντιάδης διατάσσει τις αδελφές να κατεβούν στο καταφύγιο. Αυτές αρνούνται, γιατί θα έπρεπε να αφήσουν μόνους τους χειρουργημένους τους. Οι αδελφές μένουν και… ΜΕΝΟΥΝ εκεί για πάντα.
Το ξαφνικό βρήκε τους γιατρούς να χειρουργούν, τις αδελφές εμπρός στο τραπεζάκι με τα εργαλεία, τους τραυματίες ναρκωμένους και εκείνες τις καημένες που δίπλωναν τις γάζες!
Κρότος φοβερός τραντάζει το οικοδόμημα. Τα φώτα σβήνουν. Τα τζάμια σπάζουν, φοβερός καπνός, πηκτή μαύρη σκόνη που πνίγει. Στον καταχθόνιο κρότο, νεκρική σιγή ακολουθεί. Αρκετοί τραυματίες μαζί με τον ιατρό καθηγητή Ξενοφώντα Κοντιάδη, τους βοηθούς χειρουργούς, και έξι επώνυμες αδελφές, (σύνολο πενήντα επτά άτομα) βρήκαν τραγικό θάνατο. Αναγνωρίσθηκαν από ένα δακτυλίδι, από ένα κέντημα, από ένα σήμα. Ο,τι απόμεινε από τα σώματά τους έχει ταφεί στο νεκροταφείο του Αγίου Νικολάου των Κοπάνων στα Γιάννενα, σε έναν κοινό ολομάρμαρο τάφο.
Με τη θυσία τους έμειναν λαμπάδες ολοφώτεινες. Τους έστησαν πολλά μνημεία σε διάφορα μέρη της Ελλάδος, για να τιμήσουν την προσφορά τους. Μια προσφορά που θα εμπνέει πάντα τον ηρωισμό σε όλες τις νεότερες, κάνοντας αλησμόνητο και μοναδικό εκείνο το καταματωμένο Πασχα, το Πασχα του 1941!
Πηγές: taxydromosartas.gr – taneatismikrospilias24

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ