Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία κλήθηκε, τον 6ο αι. μ.Χ. να αντιμετωπίσει τις επιδρομές Αβάρων και Σλάβων στο Βαλκανικό της σύνορο.
Αυτό οφειλόταν σε πολλούς λόγους. Πρώτα από όλα μετά την οριστική εγκατάσταση των γερμανικών εθνών στη Δύση δεν φαινόταν αλλός κίνδυνος στον ορίζοντα.
Δεύτερον, η αυτοκρατορία διεξήγαγε συνεχώς σκληρούς πολέμους σε Ανατολή και Δύση και ως εκ τούτου δεν διέθετε επαρκείς δυνάμεις για τη φρούρηση της περιοχής.
Τα δεδομένα άρχισαν να μεταβάλλονται με την εμφάνιση στην περιοχή των Αβάρων, ενός νομαδικού φύλου ουννικής καταγωγής.
Από τη στιγμή της εγκατάστασης τους βόρεια του Δούναβη, οι Άβαροι άρχισαν να δημιουργούν ζητήματα στην αυτοκρατορία.
Όταν μάλιστα κατόρθωσαν να υποτάξουν τα γύρω σλαβικά και πρωτοβουλγαρικά φύλα της περιοχής,η δύναμη τους μεγιστοποιήθηκε.
Η πρώτη σοβαρή εκστρατεία που ανέλαβαν οι Βυζαντινοί εναντίον τους έλαβε χώρα το 601 μ.Χ.
Ένα τμήμα του Βυζαντινού Στρατού είχε διασχίσει τον Δούναβη, στην περιοχή του Βαμινάκιου και είχε κινηθεί βόρεια καταδιώκοντας αβαροσλαβικές ληστρικές ομάδες, που παρενοχλούσαν τους συνοριακούς πληθυσμούς της αυτοκρατορίας.
Το τμήμα αυτό όμως δέχτηκε με τη σειρά του συγκεντρωτική επίθεση του χαγάνου των Αβάρων Μπαγιάν.
Οι Βυζαντινοί άντεξαν στην επίθεση των βαρβάρων και ειδοποίησαν μάλιστα τον στρατηγό Πρίσκο, διοικητή του στρατού του Δούναβη, για τα τεκταινόμενα, ζητώντας του ενισχύσεις.
Πράγματι ο Πρίσκος πέρασε με τον στρατό του τον Δούναβη και αφού ενώθηκε με τα εκεί τμήματα ανέλαβε γενική επίθεση κατά των Αβαροσλάβων.
Οι Άβαροι επιτέθηκαν όμως πρώτοι. Οι Βυζαντινοί όμως τους απέκρουσαν προκαλώντας του 4.000 απώλειες έναντι 300 δικών τους.
Επτά μέρες αργότερα ο Πρίσκος επιτέθηκε με τη σειρά του και διέλυσε ένα αβαρικό απόσπασμα. Οι εχθροί άφησαν στο πεδίο της μάχης 9.000 νεκρούς.
Έξι μέρες αργότερα οι Αβαροσλάβοι αντεπιτέθηκαν μόνο και μόνο για να κατανικηθούν και πάλι. Περισσσότεροι από 15.000 σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων και τέσσερις γιοί του χαγάνου.
Οι Βυζαντινοί τους καταδίωξαν και τους αφάνισαν. Περισσότεροι από 47.000 βάρβαροι έπεσαν κατά τη φάση της καταδίωξης, η οποία διήρκεσε πολλές ημέρες.
Η συντριπτική αυτή νίκη των Βυζαντινών φάνηκε να εξασφαλίζει την ειρήνη στη Βαλκανική.
Οι Αβαροσλάβοι όμως εκμεταλλεύθηκαν την ανικανότητα του σφετεριστή Φωκά και ανέκτησαν ανενόχλητοι την προηγούμενη ισχύ τους, την ώρα που η αυτοκρατορία πολεμούσε κατά των Περσών.
Οι Άβαροι δεν δίστασαν μάλιστα να έρθουν σε συνεννόηση με τον Πέρση βασιλιά Χοσρόη και να επιτεθούν , σε συνεργασία με περσικά στρατεύματα, στην Κωνσταντινούπολη (626 μ.Χ.).
Τότε όμως η Υπέρμαχος Στρατηγός και η ηρωική αντίσταση της φρουράς και των κατοίκων έσωσαν την Βασιλίδα Πόλη. Η αποτυχία αυτή είχε καταστροφικές συνέπειες για το αβαρικό κράτος.
Οι υποτελείς τους εξεγέρθηκαν, τους νίκησαν και τους περιόρισαν σε μικρή δύναμη, η οποία έσβησε οριστικά τον 9ο αιώνα.
Μετά την αποδυνάμωση του αβαρικού χαγανάτου, οι νέοι αντίπαλοι του Βυζαντίου ήταν οι Σλάβοι. Σλάβοι είχαν ήδη εγκατασταθεί ειρηνικά στη βυζαντινή επικράτεια από τα μέσα περίπου του 6ου αιώνα.
Σε καμία περίπτωση δεν δημιούργησαν σοβαρά ζητήματα στην αυτοκρατορία, πέρα από κάποιες μικροεξεγέρσεις, οι οποίες έυκολα κατεστάλησαν. Οι Σλάβοι δεν ίδρυσαν κράτος και κατά συνέπεια δεν είχαν κεντρική διοίκηση.
Οι περισσότεροι εγκαταστάθηκαν στη βόρειο Βαλκανική, όπου ζούν και σήμερα. Όσον αφορά την σλαβοποίηση της Ελλάδας, που πρεσβεύει η θεωρία του Φαλμεράγιερ, αυτή δεν επετεύχθη ποτέ.
Όσοι δε Σλάβοι εγκαταστάθηκαν σε ελληνικές χώρες εξελληνίστηκαν και αφομοιώθηκαν από τον τοπικό πληθυσμό. Ο ελληνικός άλλωστε πολιτισμός είχε πάντοτε και εξακολουθεί να διατηρεί αυτή την ικανότητα.
