Σαν σήμερα, στις 3 Ιουλίου 1908, ανακαλύπτεται ο Δίσκος της Φαιστού στο υπόγειο του Μινωικού παλατιού της Φαιστού, που παραμένει ένα άλυτο μυστήριο.
Ο Δίσκος της Φαιστού, είναι το πιο γνωστό δείγμα της ιερογλυφικής μινωικής γραφής και είναι ο μοναδικός στο είδος του δίσκος. Είναι το πρώτο στον κόσμο τυπωμένο κείμενο και κανένας ως τώρα δεν μπόρεσε να πείσει ότι το διάβασε και ερμήνευσε, τι ακριβώς λέει!
Ο δίσκος είναι φτιαγμένος από πηλό, ο οποίος ήταν από τα βασικότερα υλικά του Μινωικού κόσμου. Η μέση διάμετρός του είναι 15 εκατοστά και το μέσο πάχος του 1 εκατοστό. Στις δύο όψεις του βρίσκονται 45 διαφορετικά σύμβολα -συνολικά 241), τοποθετημένα σπειροειδώς, πολλά από τα οποία αναπαριστούν εύκολα αναγνωρίσιμα αντικείμενα, όπως ανθρώπινες μορφές, ψάρια, πουλιά, έντομα, φυτά κ.α. Τα σύμβολα είναι χωρισμένα σε ομάδες με τη χρήση μικρών γραμμών που κατευθύνονται προς το κέντρο του δίσκου.
Η επιγραφή έγινε φαινομενικά πατώντας ιερογλυφικές “σφραγίδες” μέσα στον μαλακό πηλό, με δεξιόστροφη σειρά που στρέφεται προς το κέντρο του δίσκου. Στη συνέχεια, ψήθηκε σε υψηλή θερμοκρασία. Ο μοναδικός χαρακτήρας του Δίσκου προέρχεται από το γεγονός ότι ολόκληρο το κείμενο γράφτηκε με αυτόν τον τρόπο, αναπαράγοντας ένα σώμα κειμένου με επαναχρησιμοποιούμενους χαρακτήρες.
Οι προσπάθειες αποκρυπτογράφησης
Για πάνω από έναν αιώνα, ο Δίσκος της Φαιστού συγκαταλέγεται στα πιο ελκυστικά μυστήρια της ελληνικής αρχαιότητας. Δεκάδες επιστήμονες αλλά και ερασιτέχνες έχουν καταπιαστεί με την προσπάθεια να τον αποκρυπτογραφήσουν.
Έχουν προταθεί πάρα πολλές ερμηνείες του κειμένου του, όπως ότι πρόκειται για προσευχή, για ύμνο, για τη διήγηση μίας ιστορίας, για ένα γεωμετρικό θεώρημα, για ημερολόγιο, για κατάστιχο που αναφέρει αποθηκευμένα προϊόντα ή κτηματολόγιο κ.ά.
Παρόλα αυτά η επιστημονική κοινότητα δεν έχει αποδεχθεί καμία από τις προτεινόμενες αποκρυπτογραφήσεις και ο δίσκος παραμένει ένα άλυτο μυστήριο αν και η επικρατέστερη άποψη της σύγχρονης έρευνας είναι, ότι ίσως αποδίδει κάποιο θρησκευτικό κείμενο ή ύμνο.
Αν και δεν είναι σαφές ότι πρόκειται για γραφή, οι περισσότερες απόπειρες αποκρυπτογράφησης υποθέτουν ότι είναι. Οι περισσότεροι υποθέτουν ότι πρόκειται για συλλαβάριο, άλλοι για ένα αλφάβητο ή λογογραφία. Οι προσπάθειες αποκρυπτογράφησης θεωρούνται γενικά απίθανο να πετύχουν εάν δεν βρεθούν περισσότερα παραδείγματα γλυφών, καθώς γενικά συμφωνείται ότι δεν υπάρχει αρκετό πλαίσιο για μια ουσιαστική ανάλυση.
