Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *
Βλέποντας το διεθνή Τύπο και απλά στεκόμενη σε δύο άρθρα, το ένα από το Newsweek (το οποίο είχε ανέβει και στον ιστότοπο του hellasjournal) και το έτερο από το libyareview είναι αντιληπτό ότι εκτός από το θέμα “αγωγός” στη ΝΑ Μεσόγειο, βλέπουμε ότι η γαλλοϊταλική κοινοπραξία δεν θα μας απασχολήσει μόνο ως προς την επενδυτική πτυχή της Ενέργειας, αλλά παρατηρείται ότι βρίσκεται στα σπάργανα μια δυαδική συμμαχία (που έξω από την διάσταση της ΕΕ ή της οικονομικής πτυχής των ενεργειακών) με αφορμή τόσο την ενεργειακή επισφάλεια της Ευρώπης, αλλά κυρίως το bras de fer Γαλλίας και ΗΠΑ για την επικράτησή τους στην ενεργειακή περιοχή μας, το Κράτος του Μακρόν “δίνει χώρο” και επιλέγει να δημιουργήσει το σχεδιασμό του στη ΝΑ Μεσόγειο με την Ιταλία….
Φυσικά, κάποιοι θα πούνε, ότι το ιταλικό κράτος στην περιοχή της Μεσογείου δεν είναι μία έκπληξη, καθώς η Ιταλία συγκαταλεγόταν στις αποικιοκρατικές δυνάμεις της Μέσης Ανατολής με κτήσεις σε αρκετά κράτη της. Ωστόσο σε αυτό που οφείλουμε να δώσουμε προσοχή, είναι ότι η Γαλλία διαβάζει αφενός σε νεοπαγή πλαίσια την εταιρικότητα/συμμαχικότητα, μετά μάλιστα από το ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, αφετέρου δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός, ότι κατορθώνει να βάλει στο διπλωματικό παιχνίδι της ΝΑ Μεσογείου επί ίσοις όροις μία χώρα του ενωσιακού περιβάλλοντος που η πιο soft λέξη που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για αυτήν, ήταν η λέξη, “ουδέτερη”. Και το λέμε αυτό, καθώς η Ιταλία (και ήδη από τη Συνθήκη Ρώμη Ι, με την οποία συγκροτήθηκε η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα) τασσόταν πάντοτε με το ισχυρότερο κράτος, και γνωρίζουμε πολύ καλά τις σχέσεις που είχε αναπτύξει με τη Μ.Βρετανία, εκθέτοντας ουσιαστικά το Κράτος του Στρατηγού, Ντε Γκωλ.
Η Γαλλία βάζει την Ιταλία στο παιχνίδι και ο Μακρόν κατορθώνει αυτό που ο μεγάλος Ντε Γκωλ δεν κατόρθωσε, και είναι η Ιταλία να μην κρατάει χαμαιλεοντική στάση στα πολιτικό -διπλωματικά πράγματα της περιοχής. Το γαλλικό κράτος είναι βέβαιο ότι τον σχεδιασμό του θα τον οριοθετήσει στη βάση να “βάλει με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο” την Ιταλία σε “ένα άρμα” πολιτικής στη ΝΑ Μεσόγειο χωρίς τις γνωστές αμφιταλαντεύσεις της τελευταίας.
Η Γαλλία έχει ένα μοναδικό πλεονέκτημα, αν και πρώην αποικιοκρατική δύναμη. Έχει πάτημα στην Αίγυπτο. Παρόλο που θεωρητικά το γαλλικό Κράτος αποτελούσε μια από τις δύο αποικιοκρατικές δυνάμεις που ήλεγχαν το αιγυπτιακό περιβάλλον μέχρι τις Μεγάλες Επαναστάσεις της δεκαετίας του 1950, εντούτοις στο θυμικό αντίκτυπο των Αιγυπτίων, κάθε άλλο παρά έχει την ίδια διάσταση που φέρει η βρετανική αποικιοκρατία. Και αυτό γιατί, και γίνεται κατανοητό μέσα από αρχειακό υλικό, τόσο ως προς τη διαχείριση της διώρυγας όσο και ως προς το καθεστώς της διώρυγας (ενν.του Σουέζ) οι Γάλλοι είχαν χαλαρώσει την στάση τους και μάλιστα το 1956, όταν ο Νάσερ απευθύνθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ μετά τα γεγονότα στην Αίγυπτο, στην πραγματικότητα είχε στηλιτεύσει την στάση των Βρετανών (αν και η εταιρεία διαχείρισης της διώρυγας ήταν γαλλοβρετανικών συμφερόντων) και επίσης πρέπει να ξέρουμε, ότι μετά το νόμο περί Εθνικοποιήσεων, το κράτος της Μασσαλιώτιδας ήταν αυτό που είχε κατορθώσει πρώτο άμεσες αποζημιώσεις από το αιγυπτιακό Δημόσιο μέσω διμερών συμφωνιών.
Άλλωστε, ήδη πριν τις Επαναστάσεις στο αιγυπτιακό έδαφος , και πιο συγκεκριμένα το 1951, η Γαλλία (παρά το γεγονός ότι ήταν αποικιοκρατική δύναμη) επιδίωκε να πάρει τη θέση της Σοβιετικής Ένωσης στα κράτη της Μέσης Ανατολής ως “καθοδηγήτρια” για την επόμενη ημέρα από την πλήρη ανεξαρτητοποίηση των χωρών αυτών που ήδη διαφαινόταν ότι ερχόταν, και αυτό αποδεικνύεται αφενός από τη διάσκεψη των Γάλλων πρέσβεων της Μέσης Ανατολής που είχε διεξαχθεί στη Βηρυτό από τις 23-28 Απριλίου του 1951, αφετέρου από τις συνεχείς επαφές που είχε η τότε γαλλική, διπλωματική αντιπροσωπεία στο αιγυπτιακό Κράτος τόσο με την τότε επίσημη Κυβέρνηση του Φαρούκ Α’ όσο και με το Σύνδεσμο Ελεύθερων Αξιωματικών της Αιγύπτου.
Θα πρέπει να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας αυτό, ότι οι Αιγύπτιοι τιμούν ιδιαίτερα τους Γάλλους και μέχρι σήμερα θεωρούν την ευρωπαϊκή χώρα ως ένα κράτος που παρά τις ελάχιστες σκιές του παρελθόντος, είναι ένα κράτος που μαζί με την Ελλάδα μπορούν να εμπιστευτούν. Και επίσης πρέπει να ξέρουμε και αυτό. Ότι στην Αίγυπτο υπήρχε μία πολύ μεγάλη ιταλική, παροικιακή Κοινότητα (κυρίως στις παρισθμιες περιοχές εγκατεστημένη) που παρά το συμπεριφορισμό της, που ιδίως στο συγκεκριμένο πολιτειακό περιβάλλον είχε το ρόλο του οικονομικού μετανάστη κι όχι του αποικιοκράτη με την στενή έννοια του ρόλου, επειδή η Ιταλική Κοινότητα παρουσίαζε χαμαιλεοντική στάση, καθώς ενισχυόταν από τους Βρετανούς αποικιοκράτες, οι Αιγύπτιοι παρουσιάζουν μέχρι σήμερα μαζεμένη στάση απέναντι στους Ιταλούς, που όμως για τις περαιτέρω σχέσεις και ιδίως αυτό που επιδιώκει σήμερα να διαμορφώσει ο Μακρόν στην ΝΑ Μεσόγειο, είναι εύλογο ότι οι Αιγύπτιοι θα συμβαδίσουν με τους Γάλλους (και τους εταίρους των Γάλλων)…
Επίσης, να πούμε και κάτι ακόμα, που το λέμε πολύ συχνά. Ό,τι και να πράξει η Αμερική στη μεσανατολικη περιοχή, προκειμένου να έχει τους Άραβες, δύο κράτη με ισχύ έχουν εύκολα πατήματα σε αυτούς, η Ρωσία και η Γαλλία (κυριότατα ως προς την ιστορική σχέση τής τελευταίας με τους Αιγύπτιους).
Η Ελλάδα είναι μία χώρα, και ίσως η μοναδική στον Κόσμο, που μπορεί να μιλήσει ανά πάσα ώρα και στιγμή με όλα ανεξαιρέτως τα Αραβικά Κράτη. Έχουμε πολλές φορές γράψει το γιατί. Αυτήν την στιγμή, οφείλουμε για το δικό μας συμφέρον και μια και ο EastMed ήρθε ξανά (εδώ και τρεις μήνες) στο διπλωματικό προσκήνιο να στηρίξουμε τους Γάλλους στην πολιτική τους στην περιοχή μας και επίσης, μια και πλέον οι Γάλλοι θα πάνε “πακέτο” με τους Ιταλούς στο νέο σχεδιασμό για τη ΝΑ Μεσόγειο, είναι αναγκαίο να υπογράψουμε και με τους Ιταλούς μια Ελληνοϊταλική Αμυντική Συνεργασία (τόσο εμείς, όσο ωστόσο και οι Κύπριοι μια ιταλοκυπριακή αμυντική συνθήκη).
Και φυσικά το γεγονός ότι η Total άφησε τα ελληνικά οικόπεδα της Κρήτης, φεύγοντας από το κοινοπρακτικό σχήμα, παρά το ότι κάθε άλλο παρά είναι μία ευτυχής συγκυρία, εντούτοις όπως διαφαίνεται στη βάση των συνθηκών έτσι όπως εξελίσσονται, αναγκάζουν ή θα αναγκάσουν οι Γάλλοι τους Αμερικανούς να δεχτούν τον EastMed, ώστε να μην χάσουν οι τελευταίοι τα πατήματά τους (την παρουσία τους) στο γεωγραφικό αυτό κομμάτι (Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος, Μαγκρέμπ γενικότερα) που η γαλλοϊταλική συμμαχία φαίνεται κυρίαρχη….
Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)
