Η γεωπολιτική της Θρησκείας στο χώρο των Βαλκανίων

ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *

 

Οι συγκρούσεις στα Βαλκάνια από εθνικές, όπως τουλάχιστον τις αντιμετωπίζουμε, παρόλα αυτά στην πραγματική τους διάσταση φέρουν εθνολογικής ερμηνείας χαρακτηριστικά, δηλαδή εξαρτώνται από το πολιτισμικό απόθεμα που διαμορφώνει μια Κοινωνία στη βάση της ταυτότητας των κατοίκων.

Και όφειλε η Πολιτική και Ακαδημαϊκή Κοινότητα να είναι πιο προσεκτικές με τη διάσταση που ερμήνευαν τις συγκρούσεις στο βαλκανικό χώρο, καθώς είναι ο πλέον “πολυμορφικός Κόσμος”, μια και, εκτός από την ιστορική εθνογένεση της χώρας μας γι’αυτό άλλωστε είναι και το μόνο ανάδελφο κράτος της βαλκανικής, γεωγραφικής περιοχής (είχαμε κάνει σχετική ανάρτηση τις προηγούμενες εβδομάδες, και για την ερμηνευτική διάσταση της Ρουμανίας), όλα τα υπόλοιπα κρατίδια και κράτη σχημάτισαν και μετασχημάτισαν την ταυτότητα τους σε στοιχεία τοπικιστικής- φυλετικό/εθνικής διάστασης, βασική παράμετρος της οποίας είναι το πολιτισμικό (διαμορφώνοντας το εθνολογικό).

Μετά την Ουκρανία, η ζώνη κραδασμού Ανατολής και Δύσης θα μεταφερθεί στο βαλκανικό χώρο, με στοιχείο “εκκίνησης” της διαμάχης, το θρησκευτικό. Τα Βαλκάνια είναι ο μόνος γεωγραφικός χώρος όπου υπάρχουν οι δύο κυρίαρχες Θρησκείες με όλα τα δόγματα και τις αιρέσεις τους (κι αν κάποιοι αναρωτιούνται πού βρίσκουμε τον Προτεσταντισμό, θα πρέπει να μην ξεχνάμε ένα πράγμα, την Διπλωματική Ιστορία. Ο Παπισμός των αρχών του 20ου αι. συνεργάστηκε άψογα με τους Αψβούργους (Αυστρουγγρική Αυτοκρατορία) για να δημιουργήσουν το Κράτος των Αλβανών και να περιθωριοποιήσουν τη δυναμική παρουσία των Ελλήνων τόσο στα Βαλκάνια όσο κυρίως στην Αδριατική. Και στην Αλβανία υφίστανται εκτός από τους Καθολικούς και Προτεστάντες).

Οι Σέρβοι και ο Μακεδονικός Αγώνας, αλλά και οι Σέρβοι και ο Α’ Βαλκανικός είναι πτυχές που η πολιτική τους απέναντι στην Ελλάδα, επανήλθε παραλλαγμένη με ερείσματα πολιτικό-κοινωνικά μετά τον Β’ΠΠ. Δεν πρέπει στη βάση αυτή να ξεχνάμε τις επιδιώξεις για Μεγάλη Σερβία που ήταν κινητήριος μοχλός για την πολιτική του Τίτο. Για να μην πούμε για τη Βουλγαρία που ακόμα έχει αλυτρωτικές φιλοδοξίες απέναντι στη χώρα μας.

Ενώ η Αλβανία αποδεικνύει τα συναισθήματα που τρέφει για τη χώρα μας, προβάλλοντας τις επιδιώξεις της μέσω των Τσάμηδων (που μέχρι το 1930) ούτε καν τους αναγνώριζε (όπως επίσης και οι Τσάμηδες που επειδή ήταν εξισλαμισμένοι αρβανιτόφωνοι τόσο επί Όθωνα όσο και το 1923 με τις ανταλλαγές των θρησκευτικών πληθυσμών είχαν στείλει επιστολή (και τις δύο χρονικές περιόδους) στο ελληνικό Κράτος, εκφράζοντας τα εθνικά τους αισθήματα απέναντι στην Ελληνική Πολιτεία. Και μάλιστα το 1923 απαίτησαν με επιστολή ούτε να μεταφερθούν στην Τουρκία ούτε στην Αλβανία, λέγοντας ότι με τα δύο κράτη δεν έφεραν γενεαλογικής διάστασης χαρακτηριστικά, παρά μόνο θρησκευτικά.

Και πρέπει να πούμε ότι αρωγοί αναγνωρίζοντας ότι οι Τσάμηδες ήταν εξισλαμισμένοι αρβανιτοφωνοι, δηλαδή Έλληνες ήταν οι, Στρατηγός και μετέπειτα πολιτικός Πάγκαλος και ο Ναύαρχος Κοντούλης. Τα συγκεκριμένα αρχειακά έγγραφα φυλάσσονται στο αρχείο Σπυρομήλιου στην Εθνολογική και Ιστορική Εταιρεία της Ελλάδας που εδράζεται στην Παλαιά Βουλή). Αλλά φυσικά η στάση της Αλβανίας φαίνεται από το πώς αντιμετωπίζει την ελληνική μειονότητα που κατοικεί στη Βόρεια Ήπειρο.

Και πρέπει να πούμε αυτό ότι βάσει της Κοινωνίας των Εθνών μέχρι το 1940 μόνο η Ελλάδα ήταν το κράτος που διατηρούσε ΕΘΝΙΚΈΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ σε άλλα κράτη (επίσης το συγκεκριμένο έγγραφο της ΚτΕ υπάρχει στο αρχείο Σπυρομήλιου).


Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:

ΑΠΟΨΕΙΣ – ΑΝΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ


 

 *Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ