Με απόλυτη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του σωματείου ΓΟΝ.ΙΣ. με θέμα την ανατροφή του παιδιού και την προστασία της παιδικής ηλικίας.
Μια εξαιρετική ημερίδα διοργάνωσε το σωματείο για τη «Γονεϊκή Ισότητα για το παιδί» Πειραιά (ΓΟΝ.ΙΣ.), ενώ οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν ένα φορτισμένο με συγκίνηση και αγάπη θεατρικό έργο στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 8 Ιουνίου 2019 στην Ιωνίδειο Σχολή.
Την ημερίδα που προηγήθηκε του θεατρικού, με θέμα «Η Ανατροφή του Παιδιού και η Προστασία της Παιδικής Ηλικίας», άνοιξαν με χαιρετισμό ο Νίκος Αράπης (Πρόεδρος ΓΟΝ.ΙΣ. Πειραιά) και η Νατάσα Βλουτόγλου (Επιστημονική υπεύθυνη, κλινική ψυχολόγος). Το ΓΟΝ.ΙΣ. είναι πρωτοβάθμιο και πιστοποιημένο από το κράτος φορέας κοινωνικής φροντίδας
Ακολούθησαν σύντομες ομιλίες, οι οποίες αποτέλεσαν βάση για συζήτηση με τους παρευρισκόμενους. Εισηγητές ήταν οι: Γιώργος Ζώρζος (Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων), Καλλιόπη Μαυρέα (Ειδική Παιδαγωγός και Υποψ. Διδάκτορας Ιατρικής ΕΚΠΑ, Ειδικό Κέντρο Εφηβικής Ιατρικής Α Παιδιατρική Κλινική Παίδων Αγ. Σοφία & Καλλιόπη Παπουτσάκη (Δρ. Ειδικής Παιδαγωγικής και Σχολική Σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, Καθηγήτρια ΕΚΠΑ) και η Ελένη Μητσοπούλου (Νομικός, Ιδρυτικό Μέλος ΓΟΝ.ΙΣ).
Συγκεκριμένα ο Γ. Ζώρζος αναφέρθηκε σε συγκρουσιακές καταστάσεις μετά από ένα διαζύγιο/χωρισμό των γονέων, όπου η μια πλευρά σπεύδει να κατηγορήσει την άλλη ότι δεν ασκεί το γονεϊκό ρόλο με τον κατάλληλο τρόπο, άλλοτε εξαιτίας της αυξημένης καχυποψίας και της πίκρας που την τροφοδοτεί και άλλοτε εξαιτίας των συμβουλών που παρέχονται από κάθε είδους συμβούλους.
Με την εισήγηση αυτή έγινε προσπάθεια να αναδειχτεί, ότι μέσα στις συγκρουσιακές συνθήκες οι δυο γονείς είναι δυνατό να λειτουργήσουν υπέρ του συμφέροντος των παιδιών τους, αναλογιζόμενοι ότι οι διαφορετικές μέθοδοι που χρησιμοποιούν στην άσκηση του γονεϊκού τους ρόλου, συνδέονται με τις διαφυλικές διαφορές και ότι οι διαφορές αυτές είναι καλοδεχούμενες και χρήσιμες για τα παιδιά.
Αν και οι διαφορές αυτές προβάλλονται ως ουσία των συγκρούσεων, εντούτοις η διαφορετικότητα δίνει τη δυνατότητα στους γονείς να συνεργαστούν για να μεταλαμπαδεύσουν ένα ισορροπημένο ύφος και συμπεριφορά στα παιδιά τους. Τα παιδιά αποδέχονται ευχάριστα τις διαφορές των γονιών τους και όταν τους δοθεί η ευκαιρία, τις απολαμβάνουν. “Η μαμά με παρηγορεί όταν χτυπήσω και ο μπαμπάς με παροτρύνει να αρχίσω πάλι το παιχνίδι”.
Το παιδί που απολαμβάνει την υποστήριξη και των δυο γονέων του με κάθε δυνατό τρόπο, αντλεί ένα ευρύ και ποικίλο φάσμα γνωστικών, κοινωνικών και συναισθηματικών τρόπων συμπεριφοράς, με αποτέλεσμα να έχουμε υγιέστερα και συχνά ευτυχισμένα παιδιά. Χαρακτηριστικά παραδείγματα των διαφορών μεταξύ των δυο φύλων παρατηρούνται στο τάισμα, στα διαφορετικά παιχνίδια που τα παιδιά παίζουν με τον μπαμπά και με τη μαμά, καθώς και στον τρόπο που σχετίζονται με το κοινωνικό τους περιβάλλον.
Το ζωηρό παιχνίδι με τον πατέρα βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν αυτοέλεγχο, ενώ το εκπαιδευτικό παιχνίδι που προτείνουν συνήθως οι μαμάδες, βοηθά τα παιδιά να αναπτύξουν τη λεπτή κινητικότητα και το λεπτό συντονισμό που απαιτείται για την εν συνεχεία ανάπτυξη των σχολικών δεξιοτήτων της ανάγνωσης και της γραφής.
Μέσα από τα παιχνίδια με τον μπαμπά τα παιδιά μαθαίνουν να ανταποκρίνονται στους άλλους με τρόπο που δεν είναι ούτε πολύ νωθρός, ούτε υπερβολικά παρορμητικός. Από την άλλη πλευρά, η μητέρα έχει την τάση να προστατεύει τα παιδιά από τους κινδύνους που ελλοχεύουν κάθε φορά που το παιδί βγαίνει στον εξωτερικό κόσμο.
Η κα Μαυρέα παρουσίασε μελέτη που εκπονεί σε συνεργασία με την Δρ. Παπουτσάκη για την επίδραση του οικογενειακού περιβάλλοντος στη σχολική επίδοση του παιδιού.
Συγκεκριμένα, υπογράμμισε ότι το οικογενειακό περιβάλλον ασκεί σημαντική επίδραση στη ψυχοσωματική και εκπαιδευτική εξέλιξη του παιδιού, μιας και πρωταρχικό μέλημα της οικογένειας είναι η κάλυψη των βασικών βιολογικών αναγκών του παιδιού και η δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος με στόχο τη ψυχοσυναισθηματική ισορροπία και την ανάπτυξή του.
Η καλλιέργεια των γνωστικών, συναισθηματικών και κοινωνικών δεξιοτήτων με στόχο την ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας αποτελεί πρωταρχικό στόχο του εκπαιδευτικού συστήματος, ενώ ο βαθμός συνεργασίας της οικογένειας με το σχολείο και ο τρόπος υποστήριξης του μαθητή και από τα δύο πλαίσια σχετίζεται με τη σχολική επίδοση.
Ερευνητικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι παράγοντες προβλεψιμότητας για υψηλές σχολικές επιδόσεις αποτελούν το υψηλό μορφωτικό και κοινωνικοοικονομικό επίπεδο της οικογένειας, ο μικρός αριθμός των μελών της, ο υψηλός βαθμός ελέγχου των κατ’ οίκων εργασιών από τους γονείς, καθώς και οι υψηλές προσδοκίες τους.
Επιπλέον, η παροχή ποικίλων εκπαιδευτικών ευκαιριών και η καλλιέργεια της φιλαναγνωσίας αποτελούν σημαντικούς δείκτες που σχετίζονται με την καλή σχολική επίδοση. Τέλος, υπογράμμισε ότι η καλή συνεργασία μεταξύ των δύο πλαισίων, η καλλιέργεια σχέσεων ειλικρίνειας και δημοκρατικού κλίματος επικοινωνίας, καθώς και κλίματος αμοιβαίας εμπιστοσύνης, η παροχή κινήτρων, η καλλιέργεια της αυτοαντίληψης, ο βαθμός πίστης των γονέων στην εκπαίδευση ως αξία και η συνοχή της οικογένειας είναι παράγοντες, οι οποίοι έχουν θετική συσχέτιση με τη σχολική επίδοση, ενώ η εφαρμογή αυστηρών μεθόδων πειθαρχίας, η μη ενεργή εμπλοκή των γονέων στη μαθησιακή διαδικασία και η έλλειψη καλής επικοινωνίας με τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς του σχολείου θεωρούνται αρνητικοί παράγοντες, οι οποίοι οδηγούν σε μη επιθυμητά αποτελέσματα.
Η κα Μητσοπούλου σημείωσε ότι στη χώρα μας δεν υπάρχει κανένας κρατικός μηχανισμός με αρμοδιότητα την προστασία του δικαιώματος του παιδιού να μεγαλώνει και με τους δύο γονείς του.
Παράλληλα στην Ε.Ε υπάρχει η Διεθνής Σύμβαση δικαιωμάτων του παιδιού του ΟΗΕ, η οποία προστατεύει (άρθρα 9 και 18) το δικαίωμα του παιδιού να ανατρέφεται και από τους δυο γονείς καθώς και το Ψήφισμα 2079/2-10-2015 του Συμβουλίου της Ευρώπης, το οποίο περιλαμβάνει την ισότητα μεταξύ των γονέων και την προαγωγή της κοινής γονεϊκής μέριμνας-επιμέλειας.
Επίσης, η κα Μητσοπούλου παρουσίασε το μοντέλο διεπιστημονικής συνεργασίας (μοντέλο Cochem), δηλαδή συνεργασία ειδικών (δικηγόρων, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών κλπ) για την ειρηνική επίλυση των οικογενειακών διαφορών, ενώ έκανε ειδική αναφορά στην European Union Agency for Fundamentals Rights (FRA), η οποία ανέδειξε το ζήτημα για «μια φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη».
Στο πλαίσιο της Ελληνικής διάστασης του θέματος, έγινε αναφορά στις προτάσεις του Έλληνα Συνηγόρου του Παιδιού, και παράλληλα υπογραμμίστηκε ότι λόγω του ότι οι ειδικές δικαστικές κοινωνικές υπηρεσίες δεν συστάθηκαν ποτέ, αναπληρώνονται από τις κοινωνικές υπηρεσίας πρόνοιας του Υπουργείου, των Δήμων και ορισμένων Νοσοκομείων.
Η αντιμετώπιση αυτή δεν αποτελεί επαρκή μηχανισμό, αφού οι εν λόγω φορείς, δεν έχουν ούτε θεσμικό ρόλο ούτε ειδικές νομοθετικές εγγυήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Εισαγγελία Ανηλίκων επεμβαίνει μόνο σε περίπτωση που οι γονείς ασκούν κακώς και εις βάρος των συμφερόντων του παιδιού τη γονική μέριμνα.
Παράλληλα, υπάρχει και ο θεσμός της διαμεσολάβησης, με την ισχύ του Ν. 4512/2018 άρθρο 182 περ. δ περί διαμεσολαβήσεως στις οικογενειακές διαφορές.
Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε η κα Μητσοπούλου, ο ΓΟΝ.ΙΣ αποτελεί αναγνωρισμένο και πιστοποιημένο φορέα κοινωνικής φροντίδας, ο οποίος είναι ήδη στην πράξη μηχανισμός προστασίας του παιδιού. Στο πλαίσιο αυτό λειτουργεί το Κέντρο Στήριξης Οικογενειών, το οποίο προσφέρει ενημέρωση από εθελοντές – ειδικούς, προωθεί Καλές Πρακτικές, όπως (α) Συναίνεση και Κοινή Ανατροφή και (β) το Συμφωνητικό Κοινής Επιμέλειας των τέκνων, δηλαδή ένα ιδιωτικό συμφωνητικό με το οποίο οι γονείς συμφωνούν σε περίπτωση διαζυγίου ή διάσπασης της έγγαμης συμβιώσεως να ασκούν από κοινού την επιμέλεια των παιδιών.
Να σημειωθεί ότι η κοινή επιμέλεια και η χρήση του σχετικού συμφωνητικού είναι σύννομη και στηρίζεται στις υφιστάμενες διατάξεις του ΑΚ. Ισχύει, δε, και μετά την εισαγωγή του ν. 4509/2017 και τη λύση του γάμου ενώπιον συμβολαιογράφου.
Τέλος η κα Μητσοπούλου αναφέρθηκε στον «Γονεϊκό προγραμματισμό ανατροφής του παιδιού», δηλαδή στην ολοκληρωμένη πρόταση των γονέων για την ανατροφή των παιδιών τους, εν όψει χωριστής διαβίωσης.
Το πρώτο μέρος της εκδήλωσης έκλεισε με την παρουσίαση του νέου θεσμού της «Διαμεσολάβησης», από την Ευαγγελία Πολυρακη (Δικηγόρος, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια ΚΕΔΙΠ, Εκπαιδεύτρια Διαμεσολαβητών), ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε πλήρη εφαρμογή τον Οκτώβριο του 2019.
Συγκεκριμένα η κα Πολυράκη σημείωσε ότι η διαμεσολάβηση είναι μία δομημένη διαδικασία κατά τη διάρκεια της οποίας δύο ή περισσότερα μέρη προσπαθούν να επιλύσουν τη διαφορά τους με τη βοήθεια ενός τρίτου προσώπου (διαμεσολαβητή), ο οποίος είναι ουδέτερος, αντικειμενικός και αμερόληπτος. Εισήχθη στην Ελλάδα από το 2010.
Στη διαμεσολάβηση μπορούν να υπαχθούν όλες οι ιδιωτικές διαφορές, στις οποίες τα μέρη έχουν εξουσία διαθέσεως του αντικειμένου της διαφοράς. Η διαμεσολάβηση διέπεται από τις αρχές της εμπιστευτικότητας, της ισοτιμίας των μερών, της ουδετερότητας και της αμεροληψίας του διαμεσολαβητή.
Είναι μία διαδικασία εκούσια και μη δεσμευτική. Αυτό σημαίνει ότι τα μέρη είναι ελεύθερα να αποχωρήσουν σε οποιοδήποτε σημείο της διαδικασίας. Από τη στιγμή όμως που υπογράφεται το Πρακτικό Διαμεσολάβησης τότε η συμφωνία γίνεται δεσμευτική και από την κατάθεση του Πρακτικού στη γραμματεία του δικαστηρίου που είναι αρμόδιο για την επίλυση της διαφοράς γίνεται και εκτελεστός τίτλος. Από τις 16/9/2019 αναμένεται να εφαρμοστεί η υποχρεωτικότητα στη διαδικασία αυτή, με την έννοια ότι τα μέρη προτού προσφύγουν στη δικαιοσύνη θα πρέπει υποχρεωτικά να κάνουν μία απόπειρα να επιλύσουν τη διαφορά τους με διαμεσολάβηση.
Ακόμα όμως και στην περίπτωση αυτή, της υποχρεωτικής απόπειρας, είναι επιλογή των μερών να παραμείνουν και να επιλύσουν τη διαφορά τους με τη διαδικασία αυτή. Γιατί διαμεσολάβηση αντί για δικαστήρια. Στη διαμεσολάβηση τα μέρη είναι αυτά που έχουν τον έλεγχο της υπόθεσής τους και επιλέγουν τα ίδια τη λύση που θα δώσουν, ο διαμεσολαβητής δεν βγάζει απόφαση (όπως κάνει ο δικαστής), αλλά βοηθάει τα μέρη με τις τεχνικές του να βρουν την καλύτερη λύση και για τους δύο, είναι διαδικασία εμπιστευτική με μικρότερο κόστος και φυσικά η διαφορά μπορεί να επιλυθεί γρηγορότερα.
Ειδικά για τις οικογενειακές διαφορές, με διαμεσολάβηση μπορούν να επιλυθούν όλα τα θέματα που αφορούν στο παιδί (π.χ. διατροφή, επικοινωνία, εκπαίδευση) καθώς και θέματα περιουσιακά μεταξύ του ζευγαριού. Δεν εκδίδεται διαζύγιο με τη διαδικασία αυτή. Το ζευγάρι δεν χρειάζεται να έχει τελέσει γάμο για να έρθει στη διαμεσολάβηση.
Μπορεί να έχει υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης ή όχι. Επίσης δεν απαιτείται να έχει βγάλει διαζύγιο για να έρθει στη διαμεσολάβηση, μπορεί να βρίσκεται απλά σε διάσταση (εφόσον είχε τελεστεί γάμος). Με τη διαδικασία αυτή το ζευγάρι συνειδητοποιεί ότι παρά τις μεταξύ τους διαφορές είναι και παραμένουν πάντα γονείς που συναποφασίζουν για το παιδί τους, αφού εκείνοι το γνωρίζουν και το αγαπάνε περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο.
Το δεύτερο μέρος, περιλάμβανε μια παιδική θεατρική παράσταση με τίτλο «Η Πούλια και ο Αυγερινός», από τα παιδιά του προγράμματος. Η παράσταση, η οποία απευθυνόταν τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες, εμπεριείχε καινοτομίες στα σκηνικά και τη μουσική.
Το έργο «η Πούλια και ο Αυγερινός», ένα λαϊκό παραμύθι, επιλέχθηκε επειδή ακριβώς ασχολείται με τις οικογενειακές σχέσεις, την προστασία της παιδικής ηλικίας και την αδελφική αγάπη. Το παραμύθι διασκευάστηκε σε θεατρικό έργο, σύμφωνα με τις ανάγκες της ομάδας, την ηλικία των παιδιών αλλά και τις δυσκολίες που προέκυψαν κατά την διάρκεια του προγράμματος.
Σκοπός είναι μέσα από το θεατρικό παιχνίδι και την δημιουργία μιας παράστασης, τα παιδιά να επικοινωνήσουν με τα συναισθήματά τους και με τους άλλους. Έτσι, ανακαλύπτουν τον κόσμο και παράλληλα βρίσκουν και την θέση τους σε αυτόν.
Συντελεστές της παράστασης ήταν οι: Θεατρική διδασκαλία: Παγώνα Καραγιάννη, Μουσική: Νίκος Σαραφιανός, Σκηνογραφία – Ενδυματολογία: Μάνος Εγγλέζος, Ρόλοι της Θεατρικής διασκευής: Πούλια – Σωτηρία, Μάνα Αυγερινού/ Βασίλισσα – Χριστίνα, Παραμάνα – Μαριλένα, Αφηγήτρια/ Παιδί – Σουζάνα, Πέρδικα/ Παιδί / Ηλιαχτίδα / Αυγερινός – Στεφανία, Λαγός / Παιδί / Ηλιαχτίδα – Αικατερίνη-Κριτονίκη, Βασιλόπουλο / Παιδί / Πατέρας Αυγερινού – Κλέαρχος, Ηλιαχτίδα – Δάφνη, Λύκος – Βασίλης, Γριά / Κόκορας – Ρίτα. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν: ο Δημοτικός Σύμβουλος Πειραιά, κος Νίκος Κούβαρης, εκ μέρους των Βρεφονηπιακών Σταθμών Πειραιά, η κα Ασπασία Κονδυλοπούλου και από τη Διεύθυνση Παιδείας του Δήμου Πειραιά, η Κοινωνική Λειτουργός, κα Ελένη Μπάκα.
Να σημειωθεί ότι ο ΓΟΝ.ΙΣ. οργανώνει επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες και παράλληλα παρέχει υπηρεσίες για την ενίσχυση της Γονεϊκής ιδιότητος και των δύο γονέων, μέσα από: Κέντρο στήριξης Οικογενειακών Σχέσεων, Συμβουλευτική Γονέων, Βιωματικό Σεμινάριο «Διαζύγιο και παιδί», Ημερίδες, Έρευνες, Υποστηρικτικές ομάδες προσωπικής ανάπτυξης, Ομάδες διαχείρισης συναισθημάτων και κρίσεων, Πρόγραμμα εκπαίδευσης αποτελεσματικής επικοινωνίας, Δημιουργικά εργαστήρια για τα παιδιά, κάθε Πέμπτη ανοιχτή ομάδα συνάντησης και Αιμοδοσία. Περισσότερα στο www.gonis.org.gr & 2103251850 – 697 2755552
