Ο Στρατηγός ε.α. Λάμπρος Τζούμης με αφορμή την είδηση ότι καλέστηκε ο Έλληνας πρέσβης στην Άγκυρα από τον Τούρκο ΥΠΕΞ μίλησε σήμερα το μεσημέρι σε τηλεοπτικό σταθμό και αναφέρθηκε στην ιστορία της υφαλοκρηπίδας και των χωρικών υδάτων στο Αιγαίο και την διένεξη Ελλάδας – Τουρκίας που χρονολογείται εδώ και δεκαετίες.
Αυτή την ιστορική αναδρομή ανέρτησε κωδικοποιημένα στο fb από την οποία μπορεί κάποιος πολύ εύκολα και άμεσα να αντιληφτεί τους λόγους για τους οποίους η Τουρκία ενοχλήθηκε με την ανακοίνωση του Ν. Κοτζιά περί επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στην περιοχή των Αντικυθήρων.
Επειδή ίσως για κάποιους πολλά σημεία που αφορούν την υπόθεσης της υφαλοκρηπίδας δεν είναι γνωστά τα μεταφέρουμε παρακάτω:
– Τα Αντικύθηρα που ανήκουν στο Αιγαίο είναι ένα νησί μεγάλης στρατηγικής σημασίας και βρίσκονται ανάμεσα στα Κύθηρα και την Κρήτη.
– Όπως είναι γνωστό από τον Ιούνιο του 1995, η τουρκική βουλή εξουσιοδότησε την κυβέρνηση να λάβει οποιαδήποτε πρωτοβουλία, συμπεριλαμβανόμενης και της κήρυξης πολέμου, αν η Ελλάδα επεξέτεινε τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ. στο χώρο του ΑΙΓΑΙΟΥ.
– Τα χωρικά ύδατα θεωρούνται μέρος του εθνικού εδάφους και αποτελούν επέκταση στη θάλασσα της εθνικής κυριαρχίας μιας χώρας. Επί αυτών ασκείται πλήρης κυριαρχία στο βυθό, στο νερό που βρίσκεται πάνω από αυτόν και στον υπερκείμενο αέρα.
– Τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας από το 1936 εκτείνονται στα 6 ν.μ. από την παραλία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το πλάτος λόγω γεωγραφικών περιορισμών, μπορεί να είναι μικρότερο από 6 ν.μ. και τότε εφαρμόζεται ο κανόνας της μέσης γραμμής.
– Με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας από το 1982 το εύρος της θαλάσσιας αυτής ζώνης μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 12 ν.μ. Τα χωρικά ύδατα αφορούν τόσο στις ακτές των ηπειρωτικών εδαφών ενός κράτους όσο και στις νησιωτικές.
– Η Ελλάδα έχει υπογράψει τη σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, ενώ η Τουρκία δεν το έχει κάνει. Παρά το γεγονός αυτό η Τουρκία από το 1964 έχει επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στον Εύξεινο Πόντο και τη Μεσόγειο στα 12 ν.μ.
– Να επισημάνουμε ότι τυχόν επέκταση στα 12 ν.μ. των ελληνικών χωρικών υδάτων θα έχει καταλυτική επίδραση στο θέμα του εναερίου χώρου (σήμερα 10 ν.μ.) και της υφαλοκρηπίδας, καθόσον αυτή αρχίζει από το σημείο που τελειώνουν τα χωρικά ύδατα. Η υφαλοκρηπίδα είναι τμήμα του παράκτιου βυθού της θάλασσας με μεγάλη οικονομική σημασία αφού σχετίζεται με την αλιεία, την εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων, κ.λπ
– Η Τουρκία δεν αναγνωρίζει υφαλοκρηπίδα στα νησιά και ισχυρίζεται ότι όλο το ανατολικό τμήμα του Αιγαίου αποτελεί φυσική προέκταση της Μικράς Ασίας και αυτά επικάθονται πάνω στη δικιά της υφαλοκρηπίδα.
– Από το 1973 έχει θέσει θέμα οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας και ισχυρίζεται ότι αυτό είναι «πολιτικό» ζήτημα και όχι «νομικό» Προτείνει για την επίλυση του θέματος την αρχή της «ευθυδικίας» δηλ. της «ορθής» κρίσης, γιατί όπως ισχυρίζεται δεν είναι δίκαιο «να παίρνει ο ένας πολλά και ο άλλος λίγα»
Για το θέμα της υφαλοκρηπίδας αξίζει μια μικρή ιστορική αναδρομή:
– Την 1η Νοεμβρίου 1973, δημοσιεύτηκε απόφαση της τουρκικής κυβερνήσεως, με την οποία παρεχωρούντο στην τουρκική εταιρεία πετρελαίων 27 άδειες έρευνας και εκμεταλλεύσεως υδρογονανθράκων σε περιοχές του Αιγαίου, έξω από τα χωρικά ύδατα της Τουρκίας. Στο χάρτη που δημοσιευόταν φαινόταν καθαρά ότι οι περιοχές αυτές βρίσκονταν δυτικά των ελληνικών νησιών Σαμοθράκης, Λήμνου, Χίου, Λέσβου, Αγ. Ευστρατίου, Ψαρών και Αντίψαρων. Οι αντιδράσεις της ελληνικής πλευράς κατά του τουρκικού διαβήματος που ακολούθησε, δεν είχαν κάποιο ιδιαίτερο αποτέλεσμα.
– Στις 6 Ιουνίου 1974, δημοσιεύτηκε στην τουρκική εφημερίδα της κυβερνήσεως η παραχώρηση τριών νέων αδειών στην τουρκική εταιρεία πετρελαίων, για περιοχές του Αιγαίου. Τον Αύγ. 1974 ακολούθησε η εισβολή και διχοτόμηση της Κύπρου.
– Στις 6 Αυγ. 1976 η Τουρκία παραβίασε την ελληνική υφαλοκρηπίδα στο Αιγαίο, όταν το σκάφος SISMIK έκανε σ΄ αυτήν σεισμικές έρευνες. Η Ελλάδα πέραν των διαμαρτυριών, προσέφυγε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ και στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Η Τουρκία δεν προσήλθε και το Δικαστήριο με απόφαση αποφάνθηκε ότι ήταν αναρμόδιο να εκδικάσει τη διαφορά.
– Στις 11 Νοε. 1976 άρχισαν διμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας, οι οποίες κατέληξαν στη σύνταξη του Πρακτικού της Βέρνης όπου αναφέρεται ότι τα δύο μέρη θα απόσχουν από κάθε πρωτοβουλία ή πράξη σχετικά με την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου, όσο χρόνο γίνονται διαπραγματεύσεις, οι οποίες διεκόπησαν το 1981.
– Στις 26 Μαρ. 1987 με απόφαση του τουρκικού εθνικού συμβουλίου ασφαλείας το ερευνητικό σκάφος «Χώρα» βγήκε στο Αιγαίο για έρευνες. Οι περιοχές που επελέγησαν σε όλες τις περιπτώσεις άρχιζαν αμέσως μετά τα ελληνικά χωρικά ύδατα των 6 ν.μ. Μετά από αποφασιστική και σθεναρή θέση που κράτησε η Ελλάδα και έντονη διπλωματική δραστηριότητα η σύρραξη αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή.
– Με την κρίση των Ιμίων το 1996 έφερε στην επιφάνεια την θεωρία των γκρίζων ζωνών με την οποία αμφισβητεί ένα μεγάλο αριθμό νησιών-νησίδων και βραχονησίδων για τα οποία ισχυρίζεται ότι αποτελούν πρώην οθωμανικά εδάφη «που τελούν υπό ελληνική κατοχή» ή περιοχές «ακαθορίστου κυριαρχίας», των οποίων το καθεστώς εκκρεμεί. Στόχος της Τουρκίας για ακόμα μια φορά ήταν η οριοθέτηση εκ νέου των θαλασσίων ζωνών (χωρικά ύδατα, υφαλοκρηπίδα, κ.λπ), σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της.
– Το 2010 ο τότε Τούρκος υπουργός Ε. Μπαγίς, είχε δηλώσει: «Η άποψή μου είναι ότι μπορούμε να ψάξουμε μαζί στην υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και να εξορύξουμε το πετρέλαιο, που πιθανόν να υπάρχει. Έτσι, θα προκύψει πλούτος και αφθονία και για τις δύο χώρες. Συνεκμετάλλευση 50-50 του Αιγαίου. Ας βρούμε πετρέλαιο, ας βγάλουμε λεφτά, ας τα μοιραστούμε κι έτσι οι πλατφόρμες του πετρελαίου να αποτελέσουν πλατφόρμα για λύση. Πρέπει να μετατρέπουμε τις κρίσεις σε ευκαιρίες». Όπως δηλαδή δήλωσε πρόσφατα ο Ερντογάν: «καζάν – καζάν» δηλ. : «Ή θα πάρουμε κι εμείς μερίδιο σε ό,τι βρείτε στο Αιγαίο, ή δεν θα πάρει κανείς».
