Σπείραμε ανέμους και θερίζουμε θύελλες: Κοινές στρατιωτικές ασκήσεις χωρών-μελών του BRICS

ΧΩΡΕΣ BRICS ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Γράφει ο Στέλιος Φενέκος, Υποναύαρχος ΠΝ ε.α. 

Όταν υπηρετούσα στο ΝΑΤΟ , μια μεγάλη συζήτηση είχε ξεκινήσει τότε (στις αρχές του 21ου αιώνα) για το νέο στρατηγικό δόγμα του ΝΑΤΟ και πολλές συνεδριάσεις της Στρατιωτικής Επιτροπής έγιναν, για να εκφρασθούν επίσημα και ανεπίσημα οι απόψεις των χωρών μελών.

Η επίσημη θέση της Ελλάδος όπως πάντα ήταν εξαιρετικά επιφυλακτική, αφού συνήθως διστάζαμε να πάρουμε ουσιαστική θέση, βλέποντας το ΝΑΤΟ από την δική μας μόνο στενή αντίληψη, πως δηλαδή θα μας επηρέαζε η οιαδήποτε νέα στρατηγική στα στενά μας συμφέροντα, στην οικονομική και αμυντική συμμετοχή μας, ποίος θα ήταν ο ρόλος της Τουρκίας ως προς τον δικό μας κλπ και όλες οι προτάσεις μας ήταν με αυτό το πνεύμα.

Σε μία ανεπίσημη συζήτηση, έθιξα τα εξής ζητήματα:

α)  Την ανάγκη για διεύρυνση μεν του ΝΑΤΟ (με νέα μέλη, συνεργασίες Pfp και άλλες παρόμοιες συνεργασίες, ανάλογα φυσικά με τις δυνατότητες και τους διεθνείς περιορισμούς),

β)   προς όφελος κυρίως του ειρηνευτικού και ανθρωπιστικού ρόλου του ΟΗΕ,

γ)   με τακτικές συνδιασκέψεις και συνεργασίες με τους περιφερειακούς αμυντικούς και μη οργανισμούς

δ)   και οπωσδήποτε με διεύρυνση της συνεργασίας με την Ρωσία και τις χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ μέσα από τις Επιτροπές συνεργασίας που είχαν δημιουργηθεί (Ρωσίας, Ουκρανίας).

Επεξηγώντας περισσότερο την θέση μου, αναφέρθηκα στον νέο κόσμο που αναδυόταν:

α)   Όπου οι περιφερειακές συγκρούσεις μεγάλωναν,

β)   και ο μηχανισμός του ΟΗΕ δεν επαρκούσε για να τις διαχειρισθεί.

γ)  Αφενός λοιπόν ο ΟΗΕ είχε το μεγάλο έργο να βελτιώσει το σύστημα λήψης απόφασης και να βελτιώσει τον μηχανισμό που ευφυώς είχε μέχρι τότε βασισθεί στις θέσεις που είχε προτείνει ο Μπούτρος Γκάλι, αλλά ήταν φανερό ότι είχαν ξεπερασθεί.

δ)  και εν πολλοίς σε αυτό βάραινε ότι το στρατιωτικό σκέλος του ΟΗΕ δεν είχε τις ίδιες δυνατότητες σχεδιασμού και υποστήριξης  που είχε το ΝΑΤΟ, πέραν των περιορισμών κάτω από τους οποίους δρούν οι δυνάμεις του ΟΗΕ.

ε)   Περιφερειακοί Οργανισμοί και συνεργασίες αποκτούσαν βαρύτητα στο διεθνές περιβάλλον (AU, ASEAN, G7, G20, SAARC, SCO, CoN, ZPCAS, OSCE, OAS, etc)

Υπήρξαν χώρες στην Στρατιωτική Επιτροπή που συμφωνούσαν σε αρκετές από τις θέσεις αυτές, όμως βασικά δύο μεγάλες ομάδες διαφωνούσαν ισχυρά:

α)   Οι ΗΠΑ και που δεν ήθελαν τον αναβαθμισμένο ρόλο του ΟΗΕ, ούτε να τίθενται οι στρατιωτικές της δυνάμεις κάτω  από την διοίκηση οιουδήποτε ξένου διοικητή, αφού θεωρούσαν ότι οι ατυχείς δράσεις του ΟΗΕ, σε περιοχές όπου πολλοί κυανόκρανοι σκοτώθηκαν, οφειλόταν όχι μόνο στους περιορισμούς δράσης τους αλλά και στον αδύναμο στρατιωτικό σχεδιασμό και διοίκηση και σε αυτό συμφωνούσαν και η Μ. Βρετανία, η Ολλανδία κλπ.

β)   Οι χώρες του πρώην Ανατολικού μπλοκ, όπου θεωρούσαν την Ρωσία σαν συνεχή απειλή για την ανεξαρτησία τους.

γ)   Όμως η πλειοψηφία δεν είχε αντιρρήσεις με την θέση της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ και των συνεργασιών του, χωρίς αποκλεισμό της Ρωσίας και των πρώην χωρών του Ανατολικού μπλοκ.

Παρ όλα αυτά εν τούτοις η αντιπαλότητα με την Ρωσία συντηρήθηκε, λόγω αφενός της ισχυρής θέσης των πρώην Ανατολικών χωρών μελών του ΝΑΤΟ, που συσπειρώθηκαν γύρω από τις ΗΠΑ αλλά και της ίδιας της Ρωσίας, η οποία δεν κατάφερε να εκδημοκρατισθεί πραγματικά και να απεξαρτηθεί από τις παραδοσιακές αντιλήψεις κυριαρχίας, και τις δουλείες και παθογένειες στην διοίκηση του κρατικού μηχανισμού της.

Στην συνέχεια δημιουργήθηκε μία Επιτροπή Σοφών για την οριστική διαμόρφωση του στρατηγικού δόγματος, η οποία αν και συμπεριέλαβε κάποιες αρχές συνεργασίας και με την Ρωσία, εν τούτοις δεν τόλμησε να διαμορφώσει με τόλμη το “νέο ΝΑΤΟ”  και χάθηκε μία ευκαιρία για την βελτίωση του διεθνούς ειρηνευτικού μηχανισμού και διαχείρισης κρίσεων στον νέο κόσμο που αναδυόταν στις αρχές του 21 αιώνα δυναμικά.

ΤΟ ΝΑΤΟ ΟΙ ΑΝΕΜΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΘΥΕΛΛΕΣ

Σήμερα το ΝΑΤΟ διευρύνεται μεν και ενισχύεται ταυτόχρονα υπό το αντίπαλο δέος της Ρωσίας, όμως  από την αντιπαλότητα αυτή προκλήθηκε τάση συνεργασίας της Ρωσίας της Ινδίας και της Κίνας (μελών του BRICS), (και χειρότερα) όχι μόνο στο οικονομικό επίπεδο αλλά και σε στρατιωτικό.

Συγκεκριμένα, η Μόσχα είχε προαναγγείλει τη διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων με την συμβολική  ονομασία Vostok (Ανατολή) από τις 30 Αυγούστου έως τις 5 Σεπτεμβρίου, εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με το Κινεζικό υπουργείο Άμυνας, στις ασκήσεις αναμένεται να λάβουν μέρος στρατεύματα από τη Ρωσία, την Κίνα, την Ινδία, τη Λευκορωσία, τη Μογγολία, το Τατζικιστάν και άλλες χώρες της περιοχής.

Όπως δήλωσε επίσημα η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Καρίν Ζαν-Πιερ, η Αμερικανική κυβέρνηση δεν κρύβει την ανησυχία της για την πρόθεση της Ινδίας να συμμετάσχει στις ασκήσεις αυτές και είναι προφανές ότι θα εξαντλήσει όλα τις δυνατότητές να την αποτρέψει από αυτό.

ΚΑΤΑΛΗΓΟΝΤΑΣ

Όπως γίνεται αντιληπτό, η αδυναμία του ΝΑΤΟ αλλά και της Ρωσίας να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις για συνεργασία και ειρήνη στον νέο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, έσπειρε ανέμους και θερίζει θύελλες τώρα.

Έχει τεράστιες ευθύνες και η ΕΕ σε αυτό, αφού δεν κατάφερε ποτέ να έχει ενιαία φωνή μέσα στο ΝΑΤΟ, αλλά η κάθε χώρα εκφράζεται αποσπασματικά (και αντιθετικά πολλές φορές) ως προς τις άλλες, ανάλογα με τα στενά τους συμφέροντα.

Γι’ αυτό εξακολουθώ να επιμένω: Δεν είναι μόνο η αμυντική θωράκιση των χωρών της ΕΕ η πρώτη προτεραιότητα της, αλλά κυρίως η ενιαία πολιτική φωνή της εντός του ΝΑΤΟ, που θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα εξισορρόπησης των συλλογικών αποφάσεων και της χειραφέτησης της ΕΕ.

 


Περισσότερα άρθρα από το Στέλιο Φενέκο:

ΑΠΟΨΕΙΣ – ΣΤΕΛΙΟΣ ΦΕΝΕΚΟΣ


 

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ