Του Αλέξανδρου Δρίβα, Διεθνολόγου -Συντονιστή του Τομέα Ευρασίας & Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ – Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council) *
Η Ελλάδα πήρε μια σημαντική απόφαση τόσο σε επίπεδο ΥΠΑΜ και ΥΠΕΞ. Υπάρχει λόγος που αναφέρω εδώ και καιρό τα συγκεκριμένα υπουργεία καθώς σε όσους γνωρίζουν, η μελέτη του γραφειοκρατικού μοντέλου στη λήψη αποφάσεων είναι ολόκληρος κλάδος.
Τι έκανε η Ελλάδα και πώς πέτυχε την τέλεια εξωτερική εξισορρόπηση και τι της λείπει;
Η Ελλάδα τρέχει εδώ και καιρό (από το 2018) τον Στρατηγικό Διάλογο με τις ΗΠΑ. Αυτός ο Στρατηγικός Διάλογος, όταν ολοκληρωθεί θα μπορούμε να μιλάμε για στρατηγικές σχέσεις με ΗΠΑ. Δεν έχουμε ακόμη στρατηγικές σχέσεις με τις ΗΠΑ. Πρώτη φορά η Σούδα θα έχει πενταετή ανανέωση. Παράλληλα, γνωρίζοντας τα όρια των Αμερικανών (σε χρηματοδοτικό επίπεδο, οι υπολογισμοί 6 δις $ για αμυντική συμφωνία συνολική με Ελλάδα ήταν ευκταίοι αλλά όχι εφικτοί, λόγω πακέτου κόβιντ οι ΗΠΑ περιστέλλουν δαπάνες, επίσης, οι Αμερικανοί πιστεύουν σε U-Turn της Τουρκίας μετά από 1,5 χρόνο, αν και σύντομα θα καταλάβουν πως κακώς πιστεύουν σε δραματική αλλαγή της Τουρκίας, όμως έχουν την επιλογή σαν υπερδύναμη να περιμένουν).
Η πενταετής ανανέωση της Σούδας και η αναβαθμισμένη αμερικανική παρουσία σε 4 από τις 23 (23 φαντάζονταν αρκετοί εδώ) βάσεις για τις οποίες έδειξαν ενδιαφέρον οι ΗΠΑ, σε συνδυασμό με τις ειδικές συνεργασίες που θα ανοίξουν οι Αμερικανοί με την Κύπρο, επιτρέπει στην Ελλάδα μετά το AUKUS να δείξει ότι εκτός από τον παγκόσμιο ρόλο της, έχει να παίξει και τον περιφερειακό. Η Γαλλία είναι η χώρα που δεν μπορεί να αποφύγει καμία δυτική δύναμη στη Μεσόγειο, ούτε οι ΗΠΑ.
Η Ελλάδα δεξιοτεχνικά σφυρηλάτησε την εξωτερική της εξισορρόπηση καθώς ακόμη και χωρίς τις ΗΠΑ σε κάθε συμφωνία, δεν είναι πουθενά αντίθετη με τη μεγάλη εικόνα των αμερικανικών συμφερόντων. ”Dogfights” ανάμεσα σε δυτικές δυνάμεις (ΗΠΑ, ΗΒ, Αυστραλία και Γαλλία) έχουν γίνει πολλές φορές, ακόμη και στο μάτι του κυκλώνα του Ψυχρού Πολέμου στο Σουέζ όταν οι Αμερικανοί τράβηξαν τ αυτιά των Άγγλων και των Γάλλων. Να φέρουμε στη μνήμη επίσης ότι Γαλλία, Αγγλία και Γερμανία είχαν πολύ διαφορετική άποψη για το ΝΑΤΟ όταν αυτό ξεκίνησε να οικοδομείται.
Η επιρροή της Γαλλίας σε Ε.Ε και Αφρική περνά από τη Μεσόγειο, ‘όπως και η μεγάλη της αξία για τις ΗΠΑ. Στην Αφρική, οι ΗΠΑ θα χρειαστούν τη Γαλλία και την Ινδία για να μειώσουν την επιρροή της Κίνας. Η Κίνα έχει το λιμάνι του Πειραιά. Η Ινδία έχει δημιουργήσει ένα δικό της OBOR (σε στάδιο σχεδιασμού είναι ακόμη) που ξεκινά από την Βομβάη, περνάει από τα Εμιράτα και και το Ισραήλ και φτάνει στην Ελλάδα. Ο στρατηγικός διάλογος Ινδίας-Ε.Ε έχει ανοίξει και η Ελλάδα πετυχαίνει διάνα καθώς Γαλλία και Ινδία έχουν πολύ σημαντικές συγκλίσεις. Η Ελλάδα πρέπει να βρει ένα λιμάνι για τους Ινδούς.
Όπως βλέπουμε, η μεγάλη εικόνα της αρχιτεκτονικής ασφαλείας έχει την Ελλάδα σε σημαντική θέση. Είμαστε κρίσιμο κράτος για Γαλλία, Ινδία και Ισραήλ και πολύ σημαντικός εταίρος για ΗΠΑ, ΣΑ, Αίγυπτο. Η Γαλλία θα έχει πολύ πιο ισχυρή φωνή στα της Ε.Ε με τη Γερμανία τώρα (αναμενόμενο, το λέγαμε καιρό) να βγάζει μια κυβέρνηση που θα θυμίζει ασυγχρόνιστη ορχήστρα, με Φιλελεύθερους, Πράσινους και Σοσιαλιστές. Πολύ καλό για την Ελλάδα να έχει ισχυρή διμερή σχέση με τη χώρα που θα αναλάβει πολύ σημαντικό ρόλο στην Ε.Ε.
Στην εξωτερική εξισορρόπηση εδώ και 11 χρόνια παίρνουμε άριστα. Τι μας λείπει; Η εσωτερική. Στο εσωτερικό της Ελλάδας έχουμε ακόμη ”φωνές” απαρχαιωμένες περί ”Η ΕΕ είναι το σπίτι μας και να τα βρούμε με τους Τούρκους να γίνουμε η γέφυρά τους με την Ε.Ε”. Δεν έχουμε ολοκληρωμένη κουλτούρα ασφαλείας, δεν έχουμε πολιτική βούληση να δείξουμε ισχυρά σήματα αποτροπής στην Τουρκία. Αυτό πολλές φορές, μας μειώνει την αξία για τους συμμάχους μας.
Οι Τούρκοι θα εξαγριωθούν με την ειδική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας-Γαλλίας και γνωρίζοντας ότι οι φίλοι τους οι Γερμανοί δεν θα βρουν άκρη γρήγορα, θα θελήσουν να στείλουν ένα μήνυμα απαξίωσης του ΝΑΤΟ, των ΗΠΑ (οι Αμερικανοί διαπιστεύουν Τούρκους διπλωμάτες σε εστιατόρια…. απαξιώνοντας την Τουρκία) και θα πάνε πιο κοντά στη Ρωσία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θα χρειαστεί η Ελλάδα έτσι και αλλιώς να δείξει στην Τουρκία οτι υπεραμύνεται των συμφωνιών της με ΗΠΑ και Γαλλία.
Κάποια στιγμή, αναπόφευκτα, η εσωτερική εξισορρόπηση με την εσωτερική εξισορρόπηση τέμνονται στην πολιτική βούληση να υπερασπιστείς τα συμφέροντά σου. Χώρες με σκληρή κουλτούρα ασφάλειας (πλέον και η Γαλλία) όπως το Ισραήλ, δεν χαίρονται και πολύ με όσα έχουν στο εσωτερικό και εξωτερικό τους να ακούν και να βλέπουν τόσο έντονα την Αμάλ και τους κάθε μουρλούς, οι οποίοι φιμώνουν τη φωνή της Ελλάδας για προστασία των συνόρων της. Κάποιες αποφάσεις είναι πάνω στο κόστος ευκαιρίας. Κάτι θυσιάζεις για να πάρεις κάτι άλλο.
Περισσότερα άρθρα από τον Αλέξανδρο Δρίβα:
*Ανάρτηση στο facebook
