Μήπως τα μέτρα που παίρνουμε δεν είναι τα ιδανικά για τον κορονοϊό;

Ως κοινωνία και ως κράτος, παρά τις όποιες παραφωνίες ή γκρίνιες, έχουμε αντιδράσει πολύ αποτελεσματικά έως τώρα στην πανδημία  που έχει εξαπλωθεί στην υφήλιο.

Ο κορονοϊός COVID-19 έχει ως τώρα ελάχιστα κρούσματα συγκριτικά με τον πληθυσμό μας αλλά και με τον τρόπο ζωής μας.

Όμως είναι η αρχή και το κράτος μας, όπως και πολλά άλλα Ευρωπαϊκά κράτη δεν ήταν και δεν είναι έτοιμο για μια μακροχρόνια κρίση τέτοιου είδους. Η ελληνική οικονομία κινδυνεύει άμεσα με εκτροχιασμό, καθώς το κύριο “προϊόν” το οποίο έδινε και θέσεις εργασίας αλλά και σημαντική ενίσχυση στην οικονομία μας, ο τουρισμός, θα πληγεί σε τεράστιο βαθμό. Έχουμε άραγε σχέδιο για να στηρίξουμε αυτόν τον τομέα; Πιθανότατα όχι, αλλά ακόμα και να είχαμε δε διαθέτουμε τις υποδομές και τα εργαλεία για να το εφαρμόσουμε.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις του κράτους μας είναι ο πυλώνας εκείνος της κοινωνίας που χαρίζει μια αίσθηση εξασφάλισης της επιβίωσης μας. Όμως, σε καταστάσεις όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα μάλλον ο τρόπος χρησιμοποίησης τους και η πολύπλευρη κοινωνική προσφορά τους, πέρα από την κύρια αποστολή τους, τις κάνει εξαιρετικά ευάλωτες.

Ο συγχρωτισμός μεγάλων ομάδων στρατιωτών σε κλειστούς χώρους, η καθημερινή επαφή του προσωπικού τους με κάθε είδους κοινωνικές ομάδες, η διαρκής έκθεσή του προσωπικού σε πολλές μορφές δράσεων και τέλος η έλλειψη επαρκούς οργάνωσης στην αντιμετώπιση υγειονομικών απειλών είναι στοιχεία που οφείλουν να προσεχθούν ιδιαίτερα.

Η κοινωνική αλληλεγγύη που αποτελούσε άλλοτε το πλαίσιο μέσα στο οποίο η ελληνική κοινωνία επιδρούσε συστηματικά στην ανάπτυξη συλλογικής ευθύνης, φαίνεται να εξελίσσεται σε κοινωνική ευθύνη. Ποια είναι η διαφορά; Η μετάβαση από το συναίσθημα στη λογική. Στο πλαίσιο αυτό, εδώ και πολλά χρόνια βλέπουμε την ανάπτυξη δομών και επιμέρους ομαδικών προσπαθειών για την υποστήριξη όσων βρίσκονται σε ανάγκη. Η γειτονιά που φρόντιζε για εκείνους που δεν είχαν, οργανώθηκε σε κοινωνικό παντοπωλείο και οι εκκλησιαστικές δομές υποστήριξης στα πλαίσια της ενορίας έρχονται ν’ αντικατασταθούν από κεντρικά ελεγχόμενες δομές, αλλά και η ενορία αυτοοργανώνεται δομικά και στοχευμένα.

Οι απαιτήσεις της κοινωνικής ευθύνης όμως δεν υποστηρίζονται από τον κρατικό μηχανισμό, κυρίως γιατί το πολιτικό σύστημα δεν ενδιαφέρεται να ακολουθήσει τις εξελίξεις προκειμένου να επιβιώσει, δηλαδή να επιβιώσουν μερικές ψευτοελίτ εις βάρος μιας κοινωνίας. Το “μυστικό” εδώ είναι πως οι ψευτοελίτ αυτές είναι ανοιχτές σε νέες εισαγωγές, ανάλογα με τις επικοινωνιακές ανάγκες, αλλά και ανάλογα με τις τεχνοκρατικές ανάγκες.

Το κράτος, το οποίο το διαχειρίζονται αυτές οι ψευτοελίτ, είναι σχεδόν πάντα πίσω από τις κοινωνικές, οικονομικές, επιστημονικές και διεθνείς κυρίως, εξελίξεις. Δεν έχει μηχανισμούς να τις παρακολουθήσει αλλά αντιθέτως διαθέτει μηχανισμούς για να μπλοκάρει την όποια εξέλιξη καθότι οι ψευτοελίτ έχουν αναπτύξει μηχανισμούς επιβίωσης οι οποίοι τους προσφέρουν χρόνο. Το είδαμε στην πρόσφατη οικονομική κρίση που το πρόβλημα τελικά δεν ήταν άλλο αλλά η επιβίωση του τραπεζικού συστήματος το οποίο ήταν συνώνυμο της εθνικής οικονομίας. Εκεί, το πολιτικό σύστημα προκειμένου να επιβιώσει, αφού χρησιμοποίησε το “Ζάππειο 1,2”, αφού έσκισε τα μνημόνια κι αφού έκανε αντίσταση με το Γιάν(ν)η Βαρουφάκη σε ρόλο Παπαφλέσσα, τελικά σύρθηκε σε μια συμφωνία που καταρράκωσε την κοινωνία, ξεπούλησε την κρατική περιουσία.

Σήμερα, η κοινωνική ευθύνη που εκφράζεται από την αποδοχή της έκτακτης και πρωτόγνωρης απειλής και του τρόπου που αυτή οφείλει ν’ αντιμετωπιστεί, το κράτος λαμβάνει μέτρα που αναστέλλουν τον κίνδυνο αλλά δεν προασπίζουν την κοινωνία. Οι μαζικές αγορές μασκών και αντισηπτικών και η κερδοσκοπία που στήθηκε πάνω σ’ αυτές είναι ένδειξη πως το κράτος αδυνατεί να παρέμβει αποτελεσματικά. Όταν η εξάπλωση του κορονοϊού έφτασε σε υψηλότερα επίπεδα η αγορά δε μπορούσε να καλύψει τη ζήτηση. Αυτά είναι τα γεγονότα που δε μπορούν να αμφισβητηθούν από κανέναν, καθότι όποια κι αν ήταν η κυβέρνηση πάλι δε θα μπορούσε να ελέγξει την κατάσταση.

Ακόμα περισσότερο, το σύστημα υγείας μας, αφού έφτασε κοντά στην πλήρη καταστροφή του, φαινόταν να αναρρώνει αργά αλλά σταθερά. Ο κίνδυνος κατάρρευσής του από την πανδημία είναι ορατός αν δεν αντιμετωπιστεί με σκληρό τρόπο και πιθανόν αυταρχικό. Η άμεση επιστράτευση των ιδιωτικών κλινικών και νοσοκομείων είναι η προφανής λύση, από τώρα, όχι όταν το πρόβλημα γίνει αδιέξοδο. Το υγειονομικό προσωπικό δεν έχει καμία απολύτως εξασφάλιση από τις κρατικές δομές και είναι θέμα χρόνου ν’ αρχίσουν οι αντιδράσεις από την πλευρά του, κι όχι άδικα. Η εξασφάλιση του υγειονομικού και στρατιωτικού προσωπικού αλλά και του προσωπικού της δημόσιας ασφάλειας δε γίνεται με εξαγγελίες και δημόσιες ευχαριστίες. Στην πράξη γίνεται με τη χρήση κατάλληλου εξοπλισμού, τη διαφοροποίηση του τρόπου λειτουργίας του και κυρίως με την κρατική παρέμβαση για να επιτευχθεί ΑΜΕΣΑ ποιοτική αναβάθμιση στο πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους. Οι στρατώνες μέσα στους οποίους ζουν μαζί 20 και 30 στρατεύσιμοι μπορούν να εξελιχθούν σε μείζον πρόβλημα, το ίδιο και η μεταφορά προσωπικού ασφαλείας με κλούβες και λεωφορεία που δεν αερίζονται.

Μήπως τα μέτρα λοιπόν που εξαγγέλει η κυβέρνηση έρχονται πίσω από τις εξελίξεις; Μήπως στα πλαίσια του εφικτού μπορούμε να “σπάσουμε αυγά για να φτιάξουμε ομελέτα”; Αυτό δε γίνεται με πρόστιμα και περιορισμούς αλλά με συνειδητή πειθαρχία από το λαό και υποστήριξη από το κράτος σε όλα τα επίπεδα, ακόμα κι αν οι ψευτοελίτ του πολιτικού συστήματος θα πληγούν, ξέρουν αυτές να επιβιώνουν τελικά. Και μιλάμε πάντα για το εφικτό το οποίο στην προκειμένη περίπτωση μπορεί να είναι και το ιδανικό.