Σαν σήμερα, στις 3 Νοεμβρίου 2003, εγκρίνεται ομόφωνα από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το ψήφισμα για την Ολυμπιακή Εκεχειρία που σχεδίασε και προώθησε η ελληνική διπλωματία. Για πρώτη φορά στην ιστορία τους τα Ηνωμένα Έθνη υιοθετούν την πρόταση της Ελλάδας που προβλέπει τη διακοπή των εχθροπραξιών από τις 13 έως τις 29 Αυγούστου του 2004.
Η Ολυμπιακή εκεχειρία είναι η παύση των εχθροπραξιών που συντελούνταν μεταξύ των αρχαίων ελληνικών πόλεων κατά την περίοδο που συμμετείχαν στους Αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Τις τελευταίες δεκαετίες, γίνεται προσπάθεια η εκεχειρία αυτή να καθιερωθεί ως παγκόσμιος θεσμός, τουλάχιστον κατά την περίοδο που διοργανώνονται οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Η Ολυμπιακή Εκεχειρία στην Αρχαία Ελλάδα
Η ιδέα της Ολυμπιακής Εκεχειρίας (ή ιερή εκεχειρία) είναι συνυφασμένη με τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην αρχαία εποχή. Από την έβδομη μέρα πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων μέχρι την έβδομη μέρα μετά το πέρας τους, οι πόλεμοι σταματούσαν έτσι ώστε οι αθλητές, απαλλαγμένοι από στρατιωτικές υποχρεώσεις, να μπορούν να ταξιδέψουν για να συμμετάσχουν στους Αγώνες.
“Φανταστείτε την ειρήνη….” Αυτές πρέπει να ήταν οι σκέψεις του βασιλιά Ίφιτου της Ήλιδoς, όταν απευθύνθηκε στο μαντείο των Δελφών, αναζητώντας τρόπο για τον τερματισμό των ατελείωτων εχθροπραξιών ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις-κράτη.
Σύμφωνα με το μύθο, το μαντείο των Δελφών συμβούλευσε τον Ίφιτο να διοργανώνει κάθε τέσσερα χρόνια αθλητικούς αγώνες στην Αρχαία Ολυμπία για να σπάσει ο κύκλος της σύγκρουσης και να αντικατασταθεί ο πόλεμος με φιλικό αθλητικό ανταγωνισμό. Ο Ίφιτος ζήτησε τη συνεργασία του βασιλιά της Σπάρτης Λυκούργου και του βασιλιά της Πίσσας, Κλεοσθένη. Μαζί συμφώνησαν να υπογράψουν το μακροβιότερο σύμφωνο ειρήνης, την Ολυμπιακή Εκεχειρία και αναβίωσαν τους Ολυμπιακούς Αγώνες στην Ολυμπία, το 776 π.Χ. (συμβολική ημερομηνία). Οι εχθροπραξίες έπαυαν από την έβδομη ημέρα πριν την έναρξη των Aγώνων έως την έβδομη ημέρα μετά τη λήξη τους, επιτρέποντας σε αθλητές και θεατές να μεταβούν στην Oλυμπία, να συμμετάσχουν στους Aγώνες και να επιστρέψουν στις εστίες τους με ασφάλεια.
Έτσι γεννήθηκε η αρχαία ελληνική παράδοση της Ολυμπιακής Εκεχειρίας.
Η Ολυμπιακή Εκεχειρία στη Σύγχρονη Εποχή
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες αναβίωσαν στη σύγχρονη εποχή, στην Αθήνα, το 1896, εξυμνώντας τις ανθρώπινες αξίες, την ευγενή άμιλλα και την ειρηνική συνύπαρξη, μέσα από τον αθλητισμό, τις αξίες και τις αρχές του Ολυμπισμού, όλων των ανθρώπων και όλων των πολιτισμών. Κατά τα τέλη της τελευταίας χιλιετίας, δημιουργήθηκε ένα ισχυρό κίνημα για την αναβίωση της Ολυμπιακής Εκεχειρίας.
Σκοπός του κινήματος είναι η ενθάρρυνση των εθνών να τηρούν την Ολυμπιακή Εκεχειρία και να παύουν όλες τις εχθροπραξίες κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων. Ελπίδα του, να εμπνεύσει την ανθρωπότητα και να δημιουργήσει ένα απολύτως αναγκαίο παράθυρο ευκαιρίας για την ειρηνική επίλυση των διαφορών. Υπόσχεσή του, να υπάρξει δυνατότητα ειρήνης και πέρα από τη διάρκεια των Αγώνων.
Την παραμονή των Ολυμπιακών Αγώνων του 1992, άρχισε μία σύγχρονη προσπάθεια για την αναβίωση του θεσμού της Ολυμπιακής Εκεχειρίας. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) κάλεσε για την τήρηση της Ολυμπιακής Εκεχειρίας, ώστε αθλητές από την πρώην Γιουγκοσλαβία να συμμετάσχουν στους Αγώνες της XXIII Ολυμπιάδας στη Βαρκελώνη.
Πρωτοβουλίες εκεχειρίας προωθήθηκαν και τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 1994, 1998 και 2000 αλλά και των χειμερινών αγώνων.
Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή προχώρησε στο να ιδρύσει το Διεθνές Ίδρυμα Ολυμπιακής Εκεχειρίας και το Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας και βρίσκεται πάντα σε συνεργασία με τις εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις. Το Κέντρο είναι ένας διεθνής Μη Κυβερνητικός Οργανισμός, με έδρα την Αρχαία Ολυμπία και γραφεία στην Αθήνα.
Στις 3 Νοεμβρίου 2003, 190 κράτη-μέλη του Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ), αριθμός-ρεκόρ στην ιστορία του οργανισμού, συγκηδεμόνευσαν ψήφισμα που κατέθεσε η Ελλάδα καλώντας όλα τα έθνη να συμμετάσχουν στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004 με 16 μέρες ειρήνης.
