Σαν σήμερα, στις 16 Ιουλίου 1945, σρχίζει η Ατομική Εποχή όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής πραγματοποιούν επιτυχημένη δοκιμή έκρηξης πυρηνικού όπλου βασισμένου στο πλουτώνιο, κοντά στο Αλαμογκόρντο του Νέου Μεξικού, γνωστής ως “Πυρηνική δοκιμή Τρίνιτυ”.
Με την ονομασία ‘Πρόγραμμα Μανχάταν’ (Manhattan Project) είναι γνωστό το απόρρητο πρόγραμμα παραγωγής πυρηνικών όπλων μεταξύ Αγγλίας και ΗΠΑ.
Ξεκίνησε το 1939, απασχόλησε 130.000 άτομα και στοίχησε 2 δισεκατομμύρια δολάρια (25 δισεκατομμύρια για τα σημερινά δεδομένα). Η έρευνα και η παραγωγή γινόταν σε περισσότερες από 30 τοποθεσίες στις δύο χώρες που συμμετείχαν. Η πρώτη ύλη για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας ή πυρηνικών όπλων είναι το ουράνιο και το πλουτώνιο.
Άρχισε με την συλλογή πληροφοριών από το γερμανικό πρόγραμμα πυρηνικών όπλων, που ήταν σε πιο προχωρημένο στάδιο και ακολούθησε η συγκέντρωση Γερμανών επιστημόνων που εργοδοτήθηκαν στις ΗΠΑ. Οι Γερμανοί ήταν οι πρώτοι που πέτυχαν την πρώτη πυρηνική σχάση το 1938, κάτι που δημιούργησε μεγάλη ανησυχία στις ΗΠΑ και στους συμμάχους της.
Αν και το πρόγραμμα ήταν απόρρητο και η ασφάλεια ήταν μεγάλη, Σοβιετικοί κατάσκοποι κατάφεραν να διεισδύσουν επιτυχώς στο πρόγραμμα.
Η δοκιμή “Τρίνιτυ” – 16 Ιουλίου 1945
Με την κωδική ονομασία Τρίνιτυ (αγγλ. Trinity), δηλαδή «Τριάδα», είναι γνωστή η πρώτη στην ανθρώπινη ιστορία δοκιμή και πρώτη έκρηξη πυρηνικού όπλου («ατομικής βόμβας», όπως αποκαλούνταν τότε τα πρώτα πυρηνικά όπλα). Πραγματοποιήθηκε από τον αμερικανικό στρατό στις 5:29 π.μ. τοπική ώρα, στις 16 Ιουλίου 1945, στο σημερινό Πεδίο Δοκιμών Χουάιτ Σαντς του Νέου Μεξικού, ως μέρος του Προγράμματος «Μανχάταν».
Τα μόνα κτίσματα που προϋπήρχαν στην θέση της εκρήξεως ήταν αυτά του Ράντσου Μακντόναλντ, τα οποία οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ως εργαστήριο για τον έλεγχο των εξαρτημάτων της βόμβας. Κατασκευάσθηκε ένα μικρό στρατόπεδο και 425 άνθρωποι ήταν παρόντες το Σαββατοκύριακο της δοκιμής. Μολονότι η πλησιέστερη πόλη στο σημείο της εκρήξεως ήταν το Σοκόρο (57 χιλιόμετρα) και πλησιέστερος οικισμός το Μπίνγκαμ (Bingham, 25 χιλιόμετρα), συχνότερα αναφέρεται ως «έκρηξη κοντά στην πόλη Αλαμογκόρντο» (απόσταση 97 χιλιόμετρα), καθώς το πεδίο έφερε τότε την ονομασία «Πεδίο Δοκιμών Βομβών και Πυροβολικού του Αλαμογκόρντο» της Πολεμικής Αεροπορίας. Η έκρηξη έγινε πάνω σε πύργο ύψους 30 μέτρων, με υψόμετρο του εδάφους 1.501 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.
Η έκρηξη του «Γκάτζετ» απελευθέρωσε ενέργεια περίπου 22 χιλιάδων τόνων ΤΝΤ.
Η έναρξη της η ιστορίας της ατομικής βόμβας
Με το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε ουσιαστικά και η ιστορία της ατομικής βόμβας και κατ΄ επέκταση των πυρηνικών εξοπλισμών, που ανάλογα από ποια πλευρά εξετάζεται παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον:
- Για τον πυρηνικό φυσικό αποτελεί την μυθική αφήγηση επιστημονικής αναζήτησης σε πρωτοφανή κλίμακα που ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
- Για τον τεχνικό αποτελεί εποποιία της σύγχρονης τεχνολογίας για την οποία ξοδεύτηκαν τεράστιοι οικονομικοί πόροι για την εποχή της.
- Από τους στρατιωτικούς χαρακτηρίστηκε εκπληκτικό πρόγραμμα υπερόπλων “εν πολέμω“.
- Για τον ιστορικό ερευνητή (πολιτικό ή στρατιωτικό) αποτέλεσε τον μεγαλύτερο θρύλο μηχανορραφιών σε επίπεδα εχθρότητας και καχυποψίας μέχρι σήμερα.
- Για τον φιλόσοφο της ηθικής αποτέλεσε τη μεγαλύτερη μελέτη σύγκρουσης νομιμοφροσύνης και των αντιθέσεων που δημιούργησε.
- Τέλος για τους κοινωνιολόγους αλλά και για κάθε πολίτη σε διεθνή κλίμακα αποτέλεσε την μεγαλύτερη δραστηριότητα θιάσου από πατριώτες μέχρι δόλιους πράκτορες με τα πιο ανάμικτα συναισθήματα, ταυτόχρονα συναρπαστικά και ανατριχιαστικά, πολεμικών ιστοριών.
