Του Βασίλειου Ρέπα, Αντιστράτηγου ε.α.
Από Ανθρώπινο Χέρι οι Εξι (6) στις Δέκα (10) Καταστροφικές Πυρκαγιές στην Ελλάδα.
1. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στατιστικά στοιχεία του ιστότοπου dasarxeio.com:
α. Από τις 100 δασικές πυρκαγιές που προκαλούνται στην Ελλάδα στις 26 πυρκαγιές δεν διακριβώνονται τα αίτια πρόκλησής τους, ενώ πλέον των 64 πυρκαγιών οφείλονται σε ανθρωπογενή αίτια εμπρησμό από αμέλεια, (εργασίες, οξυγονοκολλήσεις, καύση ξερόχορτων, μελισσοκομία κλπ), κακή συντήρηση του δικτύου της ΔΕΗ αν και η ΔΕΗ το αρνείται, στα σκουπίδια που υπάρχουν στις δασώδεις ή ημιδασώδεις εκτάσεις και εμπρησμό από πρόθεση (ψυχασθενείς, συμβασιούχοι εργαζόμενοι σαν βοηθητικό προσωπικό στην πυρόσβεση που έχουν κατά καιρούς συλληφθεί να βάζουν φωτιές, ώστε να έχουν λόγο ύπαρξης οι συμβάσεις και οι παρατάσεις των συμβάσεων, ιδιώτες των οποίων οι εκτάσεις έχουν κηρυχθεί δασικές ή για εκδίκηση προς την πολιτεία για διάφορους λόγους και χερια πρακτόρων) και μόνο οι 10 οφείλονται σε τυχαία ή φυσικά αίτια, όπως στη γήρανση των πευκοδασων, ειδικά στην Μεσόγειο, που γερνούν κάθε περίπου 30 χρόνια και είναι σχεδόν αναπόφευκτο να μη ξεσπάσει πυρκαγια (Πορτογαλία, Ισπανία και Καλιφόρνια, όπου επίσης υπάρχουν πευκοδάση, κάθε καλοκαίρι έχουμε πυρκαγιές) και σε κεραυνούς.
β. Στις 10 μεγαλύτερες σε καμένη έκταση δασικές πυρκαγιές οι περισσότερες από τις 6 οφείλονται σε ανθρωπογενή αίτια ενω για τις 4 και πλέον δεν εξακριβώνονται τα αίτια.
γ. Το 2017 και το 2018, συνελήφθησαν συνολικά 286 εμπρηστές για 260 πυρκαγιές. Από τους συνολικά 286 εμπρηστές, που συνελήφθησαν, οι 241 ήταν για εμπρησμό από αμέλεια (εργασίες, οξυγονοκολλήσεις, καύση ξερόχορτων μελισσοκομία) και οι 45 για εμπρησμό από πρόθεση.
δ. Δεκατρείς εμπρηστές από αμέλεια ή από πρόθεση συλλαμβάνονταν κατά μέσο όρο, κάθε μήνα, τους τελευταίους 21 μήνες!
ε. Στους 100 δράστες για την πρόκληση ισάριθμων εγκλημάτων εμπρησμού σε δάση (είτε από πρόθεση είτε από αμέλεια) καταδικάζονται μόνον οι (12) κατηγορούμενοι αυτών. Ο διωκτικός μηχανισμός του ΠΣ (Δ.Α.Ε.Ε. και Ανακριτικά Γραφεία) είναι ιδιαίτερα αναποτελεσματικός και ανεπαρκής επιχειρησιακά για την πάταξη του εγκλήματος του εμπρησμού σε δάση (από πρόθεση και από αμέλεια).
2. Σύμφωνα με μία ανάλυση των στοιχείων και των σημείων εκδήλωσης πυρκαγιών, αξιωματικων του Πυροσβεστικού Σώματος, για τους πρώτους μήνες του 2018, χρήζεται «πρωταθλήτρια» περιοχή, αυτή της Ηλείας, στην οποία είχαν σημειωθεί οι θανατηφόρες πυρκαγιές το καλοκαίρι του 2007, ενώ στην ίδια θέση είναι και το Ηράκλειο Κρήτης. Συγκεκριμένα από τις 90 πυρκαγιές, οι 10 καταγράφηκαν στην Ηλεία με την σύλληψη 11 εμπρηστών, ενώ αντίστοιχος αριθμός καταγράφηκε στον νομό Ηρακλείου με ισάριθμες συλλήψεις. Ακολούθησαν οι Μολάοι Λακωνίας, τα Χανιά, η Χαλκίδα και το Ρέθυμνο με 4 συλλήψεις σε κάθε περιοχή, από τρεις συλλήψεις έγιναν σε Ιτέα και Σάμος. Αντίστοιχη «πρωτιά» είχε το 2017, η Ηλεία και ακολουθούν Πρέβεζα, Εύβοια, Ηράκλειο και Κέρκυρα.
3. Η φονικότερη δασική πυρκαγιά στην Ελληνική Ιστορία αλλά και η 2η παγκοσμίως στον 21ο αιώνα προκλήθηκε στην Βορειοανατολική Αττική (Νταού Πεντέλης – Ν. Βουτζάς – Μάτι – Κόκκινο Λιμανάκι) στις 23 Ιουλίου 2018 από εγκληματική αμελή συμπεριφορά (καύση υπολειμμάτων κλαδιών) σε ημέρα που ο κίνδυνος πυρκαγιάς ήταν πολύ υψηλός (Κατηγορία 4) με αποτέλεσμα (102) νεκρούς και (58) σοβαρά εγκαυματίες.
Είναι προφανές, λοιπόν, ότι με βάση τα στοιχεία αυτά, για την τελευταία δεκαετία, τουλάχιστον ένα 64% των μεγαλύτερων και φονικότερων πυρκαγιών οφείλεται σε εμπρησμούς. Οι 102 νεκροί στο Μάτι, πέρα από τη θλίψη, την οργή για τον ανεπαρκή κρατικό μηχανισμό να προστατεύσει τους πολίτες του, μεγέθυνε τα αντανακλαστικά επικοινωνίας με αρμόδιες υπηρεσίες για καταγγελίες και πληροφορίες που σχετίζονταν με εμπρηστές. Από τις 98 συλλήψεις το πρώτο οκτάμηνο του 2018, οι 30 (13 εμπρησμό από πρόθεση, 17 από αμέλεια), έγιναν, μετά τις κλήσεις και πληροφορίες ευαισθητοποιημένων πολιτών.
Τον Αύγουστο του 2018 υπάλληλοι της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (Δ.Α.Ε.Ε.), και υπάλληλοι κατά τόπους Πυροσβεστικών Υπηρεσιών σε όλη τη χώρα, συνέλαβαν 30 άτομα, ως υπαίτιους εμπρησμού για συνολικά 37 πυρκαγιές. Σχηματίστηκαν δικογραφίες και απαγγέλθηκαν κατηγορίες για εμπρησμό από αμέλεια στους 17 από αυτούς, ενώ στους υπόλοιπους 13 συλληφθέντες απαγγέλθηκαν κατηγορίες για εμπρησμό από πρόθεση.
4. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι με βάση τα στοιχεία αυτά, για την τελευταία δεκαετία, τουλάχιστον ένα 64% των μεγαλύτερων και φονικότερων πυρκαγιών οφείλεται σε εμπρησμούς. Ο διωκτικός μηχανισμός του ΠΣ (Δ.Α.Ε.Ε. και Ανακριτικά Γραφεία) είναι ιδιαίτερα αναποτελεσματικός και ανεπαρκής επιχειρησιακά για την πάταξη του εγκλήματος του εμπρησμού σε δάση (από πρόθεση και από αμέλεια).
5. Συμπεράσματα
Επειδή «Το προλαμβάνειν καλύτερο του θεραπεύειν» και τη μεγαλύτερη ευθύνη δεν την έχει αυτός που δεν μπορεί να σβήσει μια φωτιά αλλά αυτός που την προκάλεσε είτε εξ αμελείας είτε από πρόθεση:
α. Για τις φωτιές εξ αμελείας:
(1) Επίδειξη υπευθυνότητας εκ μέρους των πολιτών με μη εκτέλεση (εργασιων, οξυγονοκολλήσεως, καύση ξερόχορτων μελισσοκομίας κλπ),τις ημέρες που ο κίνδυνος πυρκαγιάς είναι υψηλός ή πολύ υψηλός (Κατηγορία 3 κ 4)
(2). Συνεχής περισυλλογή από τους Δήμους των σκουπίδιων που υπάρχουν στις δασώδεις ή ημιδασώδεις εκτάσεις.
(3) Από τη ΔΕΗ επισταμένη και λεπτομερής συντήρηση του δικτύου της.
β. Για τις φωτιές από πρόθεση και αμέλεια από πλευράς πολιτείας.
(1) Οργάνωση ενός αποτελεσματικού συστήματος φρούρησης και φύλαξης ευαίσθητων περιοχών όπως άλσοι, εθνικά πάρκα εθνικοί δρυμοί και δασικές εκτάσεις γερασμένες.
(2)Αναδιοργάνωση και δημιουργία ενός αποτελεσματικοί και αξιόπιστου επιχειρησιακά διωκτικού μηχανισμού στο ΠΣ (Δ.Α.Ε.Ε. και Ανακριτικά Γραφεία) για την πάταξη του εγκλήματος του εμπρησμού σε δάση.
(3) Αύξηση των πιστώσεων για την πρόληψη και των καθαρισμό των γηρασμενων δασών.
(4) Αυστηρές ποινές χωρίς ανασταλτικό χαρακτήρα για τους εμπρηστές. Ασφαλώς, ο εντοπισμός, η σύλληψη και η παραδειγματική τιμωρία των δραστών δεν μπορεί να επαναφέρει τίποτε στην προτεραία κατάσταση, όμως θα ικανοποιήσει το κοινό περί δικαίου αίσθημα, για το οποίο γίνεται πολύς λόγος τελευταία και ενδεχομένως να αποτρέψει στο μέλλον παρόμοιες ενέργειες.
γ. Ευαισθητοποίηση των πολιτών και μεγέθυνση των αντανακλαστικών επικοινωνίας με τις αρμόδιες υπηρεσίες για καταγγελίες και πληροφορίες που σχετίζονταν με εμπρηστές.
Περισσότερα άρθρα από τον Βασίλειο Ρέπα:
