Γράφει ο Αντώνιος Βασιλείου , Αντιστράτηγος (εα), Πολ. Μηχ/κός – MSc in Management Science – τ. Military Advisor at CFE OSCE – τ. Military Scientist at NC3A NATO
Είναι φυσιολογικό τα κοσμικά τμήματα της τουρκικής κοινωνίας να είναι κατά της αντίληψης και εφαρμογής της sharia από τους Ταλιμπάν. Αυτό που είναι λιγότερο φυσιολογικό είναι η αντίδραση ορισμένων κύκλων μεταξύ των σουνιτών μουσουλμάνων της Τουρκίας.
Ένα πράγμα πρέπει να ειπωθεί, Οι Ταλιμπάν δεν εφηύραν νέα sharia. Οι νόμοι της δεν είναι καινοτόμοι, είναι λίγο πολύ αυτό που γνωρίζουμε ότι είναι η sharia. Η διαφορετική αντιμετώπιση τους έχει τις ρίζες της στην άγνοια.
Όπως ισχύει, αυτό που οι Ταλιμπάν πιστεύουν ότι είναι η sharia είναι σχεδόν πανομοιότυπο με αυτό που πιστεύουν το Ιράν και η Σαουδική Αραβία. Όσοι επιθυμούν περαιτέρω αποδείξεις, αρκεί να ρίξουν μια ματιά στον ποινικό κώδικα του Ιράν ή στις πρακτικές της Σαουδικής Αραβίας.
Υπάρχει όμως ένα σημείο εδώ. Υπάρχει η εμπειρία της «Wahhabi sharia» στη Σαουδική Αραβία, βασισμένη στη σχολή Hanbali. Στο Ιράν, η sharia βασίζεται στο παράδειγμα των Shia-Ja’afari. Με τους Ταλιμπάν, βλέπουμε ένα κράτος sharia που βασίζεται στη σχολή Hanafi, η οποία είναι το ισλαμικό σχολείο το οποίο ακολουθούν οι περισσότεροι μουσουλμάνοι στην Τουρκία. Η υποστήριξη των Ταλιμπάν είναι ένα μεγάλο πλήγμα στον ισχυρισμό ότι ο Χαναφισμός (Hanafism) ήταν ιστορικά μια μέτρια σχολή σκέψης.
Αυτό που θα ήθελα να υπογραμμίσω εδώ είναι το εξής. Η sharia, που είναι λίγο πολύ η πρωταθλήτρια των Ταλιμπάν, είναι η ίδια με τη σουνιτική fiqh, ή ισλαμική νομολογία, που εφαρμόζεται στην Τουρκία. Το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι δεν το γνωρίζουν αυτό.
Ιδού μερικά αντιπροσωπευτικά παραδείγματα σουνιτισμού στην Τουρκία.
Ποια είναι η τιμωρία για κλοπή; Κόβουμε τα χέρια;
Το Κοράνι που δημοσιεύτηκε από την Τουρκική Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων (Diyanet) αναφέρει τα εξής. Εάν ο κλέφτης διέπραξε το έγκλημα για πρώτη φορά, σύμφωνα με την πλειοψηφία των γραμματέων η τιμωρία είναι να κόψουν το δεξί χέρι στον καρπό. Σε περίπτωση επαναλαμβανόμενου αδικήματος, οι ειδικοί έχουν διαφορετικές απόψεις. Σύμφωνα με τον Αλί, τον Ομάρ και τον Αμπού Χανίφα, η δεύτερη κλοπή τιμωρείται με φυλάκιση και ραβδισμό, αλλά δεν κόβονται άκρα. Σύμφωνα με την πλειοψηφία των γραμματέων, μια δεύτερη παράβαση απαιτεί το κόψιμο του αριστερού ποδιού (Ibn Ashur, VI, 192). (Quran’s Path Tafsir, Vol.2, σελ. 267-269)
Μπορεί ένας άντρας να πάρει περισσότερες από μία γυναίκες;
Η Κατήχηση 2 που δημοσιεύτηκε από την Diyanet λέει σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο: «Είναι πιθανό ένας άντρας να παντρευτεί περισσότερες από μία γυναίκες υπό ορισμένες συνθήκες». Ας μην περιοριστούμε στο Diyanet. Τι λέει ο Said Nursi, με τον ισχυρισμό του για μεταρρύθμιση του Ισλάμ επί του θέματος; «Το να παίρνεις πολλές γυναίκες είναι σύμφωνο με τη φύση, τη νοημοσύνη και τη σοφία, έως και τέσσερις».
Έχουν οι αποστάτες δικαίωμα στη ζωή;
Ο Nursi λέει: «Η συνείδηση του Murtad (αποστάτη) έχει καταστραφεί εντελώς, ως εκ τούτου, είναι δηλητήριο για τη ζωή στην κοινωνία. Γνωρίζοντας, ο Murtad δεν έχει δικαίωμα στη ζωή ». (Mesnev-i Nuriye)
Ένας δημοφιλής ισλαμικός ιστότοπος κοντά στο κίνημα Nur, Sorularla Islamiyet, λέει τα εξής : «Σύμφωνα με τα σχολεία Maliki, Shafi’i και Hanbali, είναι υποχρεωτικό να δοθούν τρεις ημέρες στον Murtad για να μετανοήσει. Και τις τρεις ημέρες, ο Murtad προτρέπεται να μετανοήσει. Αν δεχτεί, σώζεται από τον θάνατο. Αν δεν μετανοήσει σε τρεις ημέρες, σκοτώνεται ». (V. Zuhayli, al-Fiqh al-Islami, 6/187-188)
Επιτρέπεται ο ξυλοδαρμός των γυναικών;
Για αυτό το θέμα διαβάζουμε τον ισλαμικό ιεροκήρυκα Fethullah Gülen: «Τώρα σας ρωτώ. Ποιος με το σωστό μυαλό και τη λογική του θα μπορούσε να αντιταχθεί σε έναν ξυλοδαρμό που επιτυγχάνεται αφού περάσει από τέτοια βήματα; Και, αν θα επηρεάσει θετικά μία στις εκατό γυναίκες και θα την τραβήξει πίσω στη γραμμή, γιατί το Ισλάμ θα έκλεινε μια τέτοια λύση; Αυτό είναι μέρος της μεθόδου για πειθαρχία».
Ο κατάλογος θα μπορούσε να επεκταθεί επ’ αόριστον, Όπως επί παραδείγματι γιατί τα μέλη των Ταλιμπάν μεγαλώνουν τα γένια τους; Γιατί φοράνε τουρμπάνια; κλπ.
Υπό αυτή την έννοια, η σιωπή του τουρκικού σουνιτισμού απέναντι 
στην ερμηνεία της sharia Hanafi των Ταλιμπάν σημαίνει έγκριση. Ένας σεΐχης θα σήκωνε την κόλαση αν πείτε ότι οι γυναίκες μπορούν να προσευχηθούν στο μπροστινό μέρος της εκκλησίας, αλλά οι Diyanet μουφτήδες ή οι χότζες από μία ή την άλλη αίρεση παραμένουν σιωπηλοί στους Ταλιμπάν. Συναινούν.
Για ορισμένες θεωρητικές αναλύσεις, πρώτον δεν υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ του τουρκικού σουνιτισμού και της fiqh των Ταλιμπάν και δεύτερον η διαφορά έγκειται στην πράξη. Η τουρκική σουνιτική fiqh στα βιβλία βρίσκεται σε αδράνεια, χωρίς τη δύναμη επιβολής.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι, γιατί η Τουρκία δεν κόβει τα χέρια των κλεφτών σήμερα; Επειδή η Τουρκία έχει κοσμικό δίκαιο, επιστρέφοντας στον οθωμανικό εκσυγχρονισμό και τον κεμαλισμό. Όχι επειδή μουσουλμάνοι μελετητές έχουν ερμηνεύσει εκ νέου το fiqh σε κάποιο σημείο της ιστορίας.
Κανένας μελετητής δεν έχει συγκεντρωθεί για να αποφασίσει συλλογικά ότι δεν είναι εντάξει να κόβουμε τα χέρια και να χτυπάμε γυναίκες. Επειδή δεν το έκαναν, εξακολουθούν να εμφανίζονται στα γραπτά τους θέματα όπως η πολυγαμία, η βία κατά των γυναικών, οι παλλακίδες, η δουλεία και πολλά άλλα.
Εάν οποιαδήποτε δύναμη στην Τουρκία αποφάσιζε να εφαρμόσει τη fiqh, υπό ευνοϊκές συνθήκες, ο τελικός προορισμός θα ήταν η sharia α λα Ταλιμπάν.
Οι μουσουλμάνοι έχουν τώρα τρεις δρόμους μπροστά τους:
- Να αγκαλιάσουν την κοσμικότητα.
- Να μεταρρυθμίσουν την Ισλαμική fiqh. ή
- Να αποδεχθούν όπως είναι τον τύπο της sharia που θα παράγει αποτελέσματα παρόμοια με τους Ταλιμπάν.
Κοιτάζοντας τον περασμένο αιώνα, δεν είναι δυνατή η μεταρρύθμιση της fiqh. Δεν θα μπορούσε να γίνει για εκατό χρόνια.
Επιστρέφοντας στο αρχικό ερώτημα, η sharia βρίσκεται στις κύριες σουνιτικούς πηγές της Τουρκίας και είναι η ίδια με τη sharia των Ταλιμπάν, εκτός από ορισμένες λεπτομέρειες.
Αυτοί που καταγγέλλουν το «Umayyad Islam» ή το «πολιτικό Ισλάμ» αντιδρούν από άγνοια. Αυτό που συμβαίνει δεν έχει καμία σχέση με τους Umayyad και εκείνοι που κοροϊδεύουν τους πολιτικούς ισλαμιστές, δεν αντιλαμβάνονται ότι διαβάζουν βιβλία που έχουν την ίδια sharia με αυτούς, αλλά απλά ότι το γνωρίζουν.
(Με πληροφορίες από το ahvalnews.com)
* Ο Αντώνης Βασιλείου είναι Αντιστράτηγος (εα), Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός, MSc Επιχειρησιακός Ερευνητής, τ. Σύμβουλος ΟΑΣΕ επί Συμβατικών Εξοπλισμών και τ. Μελετητής των Συστημάτων Διοικήσεως και Ελέγχου Πληροφοριών του ΝΑΤΟ (www.antoniosvasileiou.gr).
