Συνέντευξη του Τάσου Ροζολή Προέδρου του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) και Διευθύνων Σύμβουλο της ΑΚΜΩΝ ΑΕ
Συνέντευξη στον Γιώργο Μιχαηλάρη
«Η αμυντική βιομηχανία μπορεί να επιστρέψει στη χώρα μέρισμα και οικονομικό και εθνικό». Με αυτή την φράση κατέληξε ο Τάσος Ροζολής, πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ στη συνέντευξη «ποταμό» που παραχώρησε στον Armynow.net για τα όσα συμβαίνουν στην εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία. Μια φράση που κρύβει τις δυνατότητες που υπάρχουν αν εκμεταλλευτούμε και λειτουργήσουμε με στρατηγική και στόχους χωρίς να επαναλάβουμε τα μεγάλη τραγικά λάθη του παρελθόντος που οδήγησαν την αμυντική βιομηχανία στην σημερινή τραγική κατάσταση.
Ο Τάσος Ροζολής μιλάει για τα τραγικά λάθη του παρελθόντος, για την περίοδο της κρίσης πως αντιμετωπίστηκε και τα «τραύματα» που δημιούργησε αλλά και τις νέες προοπτικές που ανοίγονται. Ο Πρόεδρος του ΣΕΚΠΥ καταθέτει ταυτόχρονα συγκεκριμένες προτάσεις του Συνδέσμου που θα βοηθούσαν να αναπτυχθεί συνολικά ο κλάδος με υγιή τρόπο και αναδεικνύει σε κυρίαρχη την ανάγκη δημιουργίας ξεχωριστού Υφυπουργείο Αμυντικής Βιομηχανίας που θα έχει τη συνολική αρμοδιότητα διαχείρισης του κλάδου.
Τέλος, αναλύει, αποδεικνύει και απαντάει ότι το περίφημο «θαύμα» της τούρκικης αμυντικής βιομηχανίας του Ερντογάν, ουσιαστικά στέκεται σε πήλινα πόδια αλλά και πως θα μπορούσε η Ελλάδα να απαντήσει αλλά στα επίπεδα των δυνατοτήτων της.
Ολόκληρη η Συνέντευξη του Α. Ροζολή στο Armynow.net
-Πρόσφατα σε μια από τις θετικές ειδήσεις ανακοινώσατε τη διοργάνωση της έκθεσης της Αμυντικής Βιομηχανίας και Αμυντικών Συστημάτων DEFEA – Defence Exhibition Athens, μετά από 10 χρόνια. Τι σηματοδοτεί αυτή η εξέλιξη για την αμυντική βιομηχανία;
Το θέμα της διοργάνωσης της έκθεσης είναι επίκαιρο και σημαντικό. Η Ελλάδα είχε την defentory για πάρα πολλά χρόνια και ήταν ένας σταθμός γιατί τη δεκαετία του ΄80 και του ΄90 δεν υπήρχε καμία άλλη περιφερειακή έκθεση. Τουρκία, Αίγυπτος, Ισραήλ, Ιορδανία, όλα τα Βαλκάνια έρχονταν εδώ. Η τελευταία έκθεση έγινε Θεσσαλονίκη επί υπουργίας Βενιζέλου η οποία ήταν λάθος που δεν έγινε πρωτεύουσα και το είχαμε επισημάνει.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι εκθέσεις αμυντικής βιομηχανίας κάθε χώρας γίνονται στη πρωτεύουσα γιατί εκεί είναι το Επιτελείο του Στρατού, οι Αξιωματικοί του Στρατού που μπορούν να δουν την έκθεση. Να έρθει σε επαφή η Αμυντική Βιομηχανία της χώρας με τα στελέχη. Με δική μας πρωτοβουλία πριν από δύο χρόνια στελέχη της Αεροπορίας Στρατού επισκέφτηκαν ελληνικές εταιρείες εντός λεκανοπεδίου και είχαν εκπλαγεί από όσα τους παρουσίασαν.
Η έκθεση λοιπόν θα είναι μια ευκαιρία με ένα πάρα πολύ μικρό κόστος για την ελληνική αμυντική βιομηχανία σε αντίθεση με τις εκθέσεις του εξωτερικού και θα δώσει τη δυνατότητα να έρθουν όλα τα στελέχη και όχι μόνο η ηγεσία. Γιατί πρώτα και κύρια μας ενδιαφέρει να έρθει ο Συνταγματάρχης, ο Ταγματάρχης, ο Λοχαγός και να ενημερωθούν για τις δυνατότητες της αμυντικής βιομηχανίας.
Ταυτόχρονα θα έρθουν οι ξένοι γιατί έχουμε πια προγράμματα σε αναμονή. Μπήκαμε πλέον σε μια διαδικασία που από εκεί που τουλάχιστον για μια πενταετία δεν υπήρχε τίποτα στον ορίζοντα αυτή τη στιγμή που μιλάμε έχουμε το P-3, την αναβάθμιση των F-16 που συμμετέχουν άνω των 5-6 κολοσσών, συζητάμε για νέο μαχητικό αεροσκάφος, πρόγραμμα για φρεγάτες, τορπίλες και αυτά είναι τα γνωστά και μεγάλα που συζητιούνται.
Υπάρχει λοιπόν μεγάλο ενδιαφέρον από εταιρείες να επισκεφτούν την έκθεση. Γιατί όλα αυτά μαζί μας κάνουν την κρίσιμη μάζα. Γιατί μια έκθεση για να πετύχει πρέπει να έχει μια κρίσιμη μάζα που να καλύψει ένα μέρος του κόστους.
Επιστρέφουμε ξανά στον χάρτη των διεθνών εκθέσεων μετά από 10 χρόνια και μάλιστα τέτοιου σοβαρού επιπέδου με ποιοτικά χαρακτηριστικά σημαίνει ότι η Ελλάδα επανέρχεται στο χάρτη των διεθνών αμυντικών εκθέσεων .
Θα πρέπει να αναφέρουμε ταυτόχρονα, ότι πλέον όλες οι πρώην Ανατολικές χώρες χρησιμοποιούν δυτικά συστήματα. Αυτό σημαίνει ότι είναι μια από τις τελευταίες ευκαιρίες για την ελληνική αμυντική βιομηχανία. Για παράδειγμα ο Κροάτης θα πάρει F-16 για πρώτη φορά που εμείς τα έχουμε από το 1988. Είναι μια ευκαιρία λοιπόν στην υποστήριξη των δυτικών συστημάτων που πάνε στις ανατολικές χώρες.
– Μέχρι να φτάσουμε όμως στη σημερινή εικόνα και προσπάθεια που περιγράψατε θα θέλαμε να πάμε πίσω και να μας πείτε πως έχει αντιμετωπίσει τη 10ετη κρίση η ελληνική αμυντική βιομηχανία και ποιες είναι οι επιπτώσεις μέχρι σήμερα;
Στην Ελλάδα έχουμε δύο αμυντικές βιομηχανίες την κρατική και την ιδιωτική. Η κρατική δυστυχώς ακολούθησε την πορεία του κράτους. Καταστροφή. Από την κακοδιαχείριση, σπατάλη ανθρώπινων και χρηματικών πόρων, λάθος διοικήσεις, Συνδιοίκηση με Σωματεία και συνδικαλιστές, και όλα αυτά με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων.
Είναι χαρακτηριστικό όμως να αναφέρουμε ότι οι κρατική αμυντική βιομηχανία δεν πήγαινε καλά από το 2008 δηλαδή προ κρίσης. Η ΕΑΒ είχε αρχίσει να έχει προβλήματα από πριν και το πρόβλημα δεν ήταν οικονομικό αλλά διαρθρωτικό.
Έτσι σήμερα βρισκόμαστε σε μια κατάσταση τραγική. Η ΕΛΒΟ βρίσκεται 6-7 χρόνια με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων σε συνεχή εκκαθάριση εν λειτουργία το οποίο δεν έχει ξανασυμβεί διεθνώς, ΕΑΣ και ΕΑΒ έχουν επίσης προβλήματα, τα δύο Ναυπηγεία και εκεί τραγική η κατάσταση και κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει.
Από την άλλη η ιδιωτική βιομηχανία υπέστει σε μεγάλο βαθμό ότι και η υπόλοιπη στην Ελλάδα με ένα ποσοστό 30-40% να έχουν κλείσει. Αυτό που την διέσωσε είναι ότι δεν είναι αποκλειστικά αμυντική και μπορούσαν να αναλάβουν κι άλλες εργασίες γιατί από το 2010 σταμάτησαν απόλυτα οι προμήθειες.
Σήμερα έχουμε 132 εταιρείες μαζί με τις 5 κρατικές και το 60-70% είναι μικρομεσαίες που είναι ραχοκοκαλιά του κλάδου και είναι οι πιο δραστήριες.
Η ιδιωτική κατάλαβε ότι ο μόνος τρόπος αφού δεν έχεις πελάτες στην Ελλάδα είναι να στραφεί στο εξωτερικό και γι΄ αυτό βλέπουμε και πετυχημένες περιπτώσεις όπως η Ιντρακόμ που κάνει εξαγωγές κι άλλες που επιβίωσαν με αυτό τον τρόπο. Αυτό μας οδήγησε είτε να είμαστε πολύ καλοί και ανταγωνιστικοί υποκατασκευαστές ή σε ορισμένα άλλα όπως οπτικά, τηλεπικοινωνιακά να υπάρχει και τελικό προϊόν. Για εμένα και τα δύο είναι καλοδεχούμενα καθώς το ζήτημα είναι να δουλεύει εταιρεία στην Ελλάδα να έχει έσοδα, εργαζόμενους, τεχνογνωσία.
Το πρόβλημά μας από αυτή τη σημερινή διαρθρωμένη κατάσταση είναι ότι η μεγάλη αμυντική βιομηχανία αυτή δηλαδή που θα πάρει ένα πρόγραμμα (κατασκευής αεροπλάνου, πλοίου κ.α.) ώστε να πάρουν και οι μικρότερες επιμέρους εργασίες έχει πεθάνει γιατί είναι κρατική.
Δε μπορούμε ουσιαστικά να λειτουργήσουμε σαν μια μεγάλη ομάδα που θα διεκδικήσουμε.
Η πρόταση του Συνδέσμου σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις του τόπου είναι απλή για τις κρατικές βιομηχανίες: Κρατήστε ένα οποιοδήποτε ποσοστό, αλλά οι εταιρείες να φύγουν από την λογική του δημοσίου. Η διαχείριση και το management να γίνει με όρους ιδιωτικής οικονομίας.
Να έχεις ικανά στελέχη που να μπορεί να δώσει παραπάνω χρήματα, να απολύσει κάποιον που δεν δουλεύει ή να προσλάβει τον κατάλληλο, να κλείσει τμήμα, να μπορεί να πάρει αποφάσεις, δηλαδή κλασικές πρακτικές στον ιδιωτικό τομέα.
Η σωτηρία λοιπόν είναι να εξυγιανθεί η μεγάλη αμυντική βιομηχανία, να επανεκκινηθεί για να μπορέσει να πάρει πάνω του και τους υπόλοιπους.
-Οι ελληνικές κυβερνήσεις πως αντέδρασαν και πόσο σας στήριξαν όλα τα προηγούμενα χρόνια;
Για τις Ελληνικές κυβερνήσεις δυστυχώς εδώ και 40 χρόνια η αμυντική βιομηχανία ήταν μόνο η κρατική.
Έρχονταν οι ξένοι τις δεκαετίες του ΄80 και του ΄90 και ο εκάστοτε υπουργός τους πήγαινε μόνο στην ΕΑΒ και στα Ναυπηγεία αδιαφορώντας για τις ιδιωτικές.
Ταυτόχρονα η στήριξη προς την κρατική αμυντική βιομηχανία έγινε πάλι με λάθος τρόπο όπως αναφέραμε. Γι΄ αυτό φτάσαμε η ΕΑΒ για παράδειγμα να χρωστάει σήμερα 1- 1,5 δίς στο δημόσιο αφού κεφαλαιοποιούσε κάθε χρόνο ζημιές 50 και 60 εκατομμυρίων. Οι κυβερνήσεις γενικά δεν βλέπουν την αμυντική βιομηχανία – όπως και γενικότερα την βιομηχανία – τι μπορεί να σημάνει.
Υπήρξε για να είμαστε δίκαιοι τα τελευταία 3-4 χρόνια μια απενοχοποίηση. Δόθηκαν εντολές οι ΑΚΑΜ στο εξωτερικό να στηρίξουν την αμυντική βιομηχανία. Έγιναν τα industry day που διοργανώνει η ΓΔΑΕΕ, δεν θεωρείται πλέον κακό να πηγαίνει ο υπουργός σε εκθέσεις στο εξωτερικό και να τον ακολουθούν 15-20 άνθρωποι.
Δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε πάει σε Ινδία, Ινδονησία, Αίγυπτο, Ιορδανία κ.α.. Και αυτό έχει αποτέλεσμα. Στην αρχή βέβαια είναι απλά ταξίδια αλλά πλέον έχουμε εταιρείες που έχουν πάρει δουλειές από Αίγυπτο, Ταϊλάνδη, Ινδία. Βοηθάει αυτή η διαδικασία. Γιατί κάνεις για αρχή έναν κύκλο σε εκθέσεις και έχεις μιλήσει με ανθρώπους της Σαουδικής Αραβίας, του Αμάν κ.α.. Μετά ξαφνικά βλέπεις ότι δημιουργούνται συνέργειες και μπορείς μαζί με κάποιον άλλο να διεκδικήσεις μια δουλειά στην Ινδία.
-Ποια είναι τα πάγια αιτήματα του ΣΕΚΠΥ από το κράτος και ποιες διεθνείς συνεργασίες μπορεί να προσφέρει στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία ώστε να τη στηρίξει;
Η αμυντική βιομηχανία κάθε χώρας ζει από την ίδια της τη χώρα κατά 60-70% όπως για παράδειγμα οι ΗΠΑ. Όλες οι μεγάλες αμερικάνικες εταιρείες οι κολοσσοί το 60-70% του τζίρου τους είναι από τις ΕΔ της χώρας τους και το ίδιο κάνουν Ισραηλινοί, Γάλλοι, Γερμανοί.
Άρα θα πρέπει να ζήσεις στη χώρα σου και με αυτά τα χρήματα να κάνεις την έρευνα και ανάπτυξη και να πουλήσεις προϊόντα και αλλού. Γιατί είναι ένας χώρος που είναι κρατικά ελεγχόμενος.
Όπως το κράτος έτσι και εμείς δεν μπορούμε να πουλήσουμε στο Ιράν επειδή έχει εμπάργκο. Από την στιγμή λοιπόν που δεν μπορείς να πουλήσεις σημαίνει ότι οι εταιρείες ελέγχονται. Το δικό μας προϊόν δηλαδή είναι ελεγχόμενο και συναρτάται με το ζήτημα των διεθνών σχέσεων.
Αφού λοιπόν δεσμεύεις μια βιομηχανία πρέπει και να την στηρίξεις. Ειδικά σε μια χώρα όπως η Ελλάδα που έχει ζητήματα ασφάλειας και η αμυντική βιομηχανία είναι απαραίτητος στρατηγικός πυλώνας για την ασφάλεια εφοδιασμού. Δεν υπάρχει ισχυρή χώρα χωρίς ισχυρές ΕΔ και δεν υπάρχουν ισχυρές ΕΔ χωρίς αυτή η χώρα να έχει ισχυρή αμυντική βιομηχανία. Άρα για την Ελλάδα είναι μονόδρομος να στηριχτεί η αμυντική βιομηχανία.
Αυτά είναι τα πάγια αιτήματα μας:
1ον. Μέχρι το 2011 υπήρχε ένα θεσμικό πλαίσιο που βοηθούσε την αμυντική βιομηχανία. Σε κάθε προμήθεια αγοράς από την Ελλάδα συστημάτων, ο ξένος ήταν υποχρεωμένος να έχει συγκεκριμένο ποσοστό ΕΠΑ (Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία) που ήταν 30% το μίνιμουμ και είχε υποχρέωση των περίφημων Αντισταθμιστικών ωφελημάτων.
Στα αντισταθμιστικά ωφελήματα όπως και στα ΕΣΠΑ σίγουρα θα γίνουν «λαμογιές». Τα βελτιώνεις όμως δεν τα καταργείς.
Όταν οι ξένοι ακούν ότι καταργούμε τα ΑΩ πανηγυρίζουν γιατί ουσιαστικά τους μειώνουμε το κόστος και κυρίως δεν είναι υποχρεωμένοι να δώσουν τεχνογνωσία. Δηλαδή μια ξένη εταιρεία πολύ εύκολα σου δίνει μια έκπτωση 5% δύσκολα θα σου δώσει δουλειά που θα τις κοστίσει 5% γιατί εκτός από το κόστος την άλλη στιγμή ο Έλληνας θα βγει στη διεθνή αγορά και θα λέει εγώ είμαι κατασκευαστής ενός καλωδίου ή μεταλλικού μέρους. Δεν είναι λοιπόν τυχαίο ότι όλες οι χώρες του κόσμου πλην των πωλητριών (Γερμανία, Γαλλία, Αμερική, Ρωσία ) όλοι ζητούν Αντισταθμιστικά αντί εκπτώσεων.
Τα ΗΑΕ, η Σαουδική Αραβία ζητάει αντισταθμιστικά στην τεχνογνωσία και μάλιστα αυτές είναι χώρες που δεν τους ενδιαφέρει να αυξηθεί η εργασία. Ζητάνε να φτιάξει κοινοπραξία η ξένη εταιρεία και θα πιστώνεσαι με βάση τις εξαγωγές από τη χώρα.
Θέση του ΣΕΚΠΥ λοιπόν είναι υποχρεωτικές βιομηχανικές συνεργασίες σε αγορά νέου αμυντικού υλικού σε ένα ποσοστό 30% κατ΄ ελάχιστο.
Αυτό σημαίνει όταν παίρνουμε ένα υλικό που κοστίζει ένα δις, η ξένη εταιρεία θα είναι υποχρεωμένη να αναθέσει έργο στην Ελλάδα αξίας 300 εκατομμυρίων. Δε μας απασχολεί να είναι στο ίδιο αντικείμενο που έγινε η αγορά. Σαν ΣΕΚΠΥ με ενδιαφέρει να δοθεί δουλειά αυτής της αξίας στην ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Δε θέλω δώρο, δε θέλω αντισταθμιστικά που ήταν δωρεά υλικών γιατί αυτό ήταν μια απευθείας ανάθεση ξένων προϊόντων. Αυτό δε βοηθάει την ελληνική άμυνα.
Ενώ με τον τρόπο που προτείνουμε ουσιαστικά η Ελλάδα που είναι ανταγωνιστική να της δοθεί έργο που για τις πωλήτριες χώρες είναι ουσιαστικά χωρίς επιβάρυνσή αλλά με ποιοτικά χαρακτηριστικά.
2ον. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι και να αγοραστεί να συμπεριλαμβάνει και το follow on support, η εν συνεχεία υποστήριξη δηλαδή η οποία θα πρέπει να υπάρχει σαν όρος στην σύμβαση αγοράς ότι πρέπει να είναι στην Ελλάδα. Εκεί θα πρέπει να λαμβάνεται κάθε είδους πρόβλεψη ώστε το μεγαλύτερο ποσοστό να το έχουν ελληνικές εταιρείες.
Έτσι επιτυγχάνεις και την ασφάλεια εφοδιασμού για τις ΕΔ γιατί μην ξεχνάμε η αμυντική βιομηχανία δεν είναι για να βγάζουμε μόνο χρήματα εμείς οι έλληνες κατασκευαστές αλλά πρέπει να προμηθεύουμε την άμυνα.
Είναι αναγκαίο όταν αγοράζουμε ένα νέο οπλικό σύστημα να αγοράζουμε μαζί και 10-15 χρόνια υποστήριξης ακόμα και μέσω θυγατρικής εταιρεία της πωλήτριας. Αλλά θα είναι στην Ελλάδα με έλληνες εργαζόμενους. Όλες οι χώρες το ζητάνε και το κάνουν. Ήταν λοιπόν τεράστιο και καταστροφικό λάθος το 2011 που εντάξαμε την σχετική ευρωπαϊκή οδηγία όπως ακριβώς ήταν και εφάρμοζε τέτοια διαδικασία.
Βέβαια αυτό έχει αλλάξει πλέον και υπάρχει κατανόηση και ετοιμάζεται νομοσχέδιο για να τροποποιηθεί αυτή η διαδικασία.
Το σημαντικότερο όμως που θέτουμε ως ΣΕΚΠΥ ώστε να ξεφύγουμε και από την παραπάνω περιπτωσιολογία είναι το αίτημα το υπουργείο Άμυνας να αποκτήσει ξεχωριστό Υφυπουργείο Αμυντικής Βιομηχανίας.
Αυτό σημαίνει ότι ο Υφυπουργός θα είναι πάνω από Αρχηγούς Επιτελείων, θα ασχολείται μόνο με την Αμυντική Βιομηχανία και η συμμετοχή της σε κάποιο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι με εξειδικευμένο προσωπικό. Είναι θεσμικό αίτημα αν θέλουμε να έχουμε αμυντική βιομηχανία. Δεν είναι τυχαίο που όλες οι χώρες του κόσμου που έχουν αμυντική βιομηχανία λειτουργούν έτσι. Και οι Τούρκοι ακριβώς αυτό έκαναν. Στη Τουρκία μια φορά το χρόνο συνεδριάζει το υφυπουργείο αμυντικής βιομηχανίας υπό την προεδρεία του Ερντογάν που καθορίζουν τους εθνικού στόχους και ελέγχουν κάθε χρόνο αν υλοποιήθηκαν οι στόχοι που είχαν μπει.
-Με αφορμή τη τελευταία σας φράση, το τελευταίο διάστημα γίνεται πολύς λόγος για την περίφημη τούρκικη αμυντική βιομηχανία που καλπάζει σε παραγωγή και εξαγωγές όπως υποστηρίζουν. Ποια είναι η γνώμη σας;
Στην Ελλάδα ήμασταν πάντα πολύ πιο μπροστά από την Τουρκία στην αμυντική βιομηχανία. Για παράδειγμα εμείς είχαμε την ΕΑΒ και οι Τούρκοι απέκτησαν την αντίστοιχη μετά από 10 χρόνια. Μέχρι το 2010 δεν είχαμε ουσιαστικά διαφορές με την Τουρκία η οποία δεν κατασκεύαζε τίποτα. Με τον Ερντογάν άλλαξε αυτή η επιλογή.
Βέβαια θα πω και θα εξηγήσω ότι το 70% είναι «σαπουνόφουσκα». Η τουρκική αμυντική βιομηχανία ανήκει στις τουρκικές ΕΔ και στην οικογένεια του Ερντογάν. Αυτό σημαίνει ότι ένας Στρατηγός πολύ εύκολα θα δώσει εντολή προμήθειας σε μια κρατική εταιρεία. Είναι ουσιαστικά όπως δούλευε η Ελλάδα πριν χρόνια και με αυτό τον τρόπο υπάρχει μεγάλη ανάπτυξη στον τομέα.
Την χαρακτήρισα όμως «σαπουνόφουσκα» γιατί ουσιαστικά δεν είναι αυτόνομη. Αν μου πεις ότι αυτό που θα φτιάξω από την αρχή ως το τέλος είναι τουρκικό ή θα είναι από 2-3 διαφορετικές πηγές προμήθειας θα συμφωνήσω.
Για παράδειγμα, στο τουρκικό άρμα μάχης ο κινητήρας είναι Γερμανικός και κάθε άλλο μέρος από διαφορετική πηγή. Πριν από λίγο καιρό ακυρώθηκε παράδοση τούρκικων ελικοπτέρων στο Πακιστάν γιατί οι Αμερικάνοι δεν τους έδωσαν τον κινητήρα . Αυτό μου θυμίζει δικές μας ιστορίες κατασπατάλησης χρήματος.
Προτιμώ να αγοράσω γερμανικό υποβρύχιο να πάρω όσο περισσότερο κατασκευαστικό έργο μπορώ και τεχνογνωσία και να δεσμεύσω ταυτόχρονα τον Γερμανό ότι όταν ξαναπουλήσει θα χρησιμοποιήσει ελληνικές εταιρείες. Στα Leopard για παράδειγμα πουλάνε στο Κατάρ και ο πύργος γίνεται στην Ελλάδα και όλο το σασί.
Έτσι λοιπόν θεωρώ ότι η Τουρκία είναι μια μεγάλη φούσκα που διατηρεί ο Ερντογάν για να περάσει το παραμύθι στο κόσμο. Αν αύριο του κάνουν εμπάργκο όλες οι χώρες δε θα κινείται τίποτα.
Όσον αφορά τις τούρκικες εξαγωγές που τις υπολογίζουν στο 1,5 δις , από αυτά το 1,1 είναι στις ΗΠΑ τα ανταλλακτικά των F-35, τα υπόλοιπα είναι στο Κατάρ για 350 τεθωρακισμένα. Μα αυτό δεν είναι εξαγωγή είναι πληρωμή διότι ο τούρκος κρατάει τον Σεϊχη του Κατάρ ζωντανό για πολιτικούς λόγους.
Γνώμη μου είναι ότι αν η Ελλάδα μπορούσε να ασχοληθεί με κάτι για να παράγει τελικό προϊόν δεν είναι αυτά που υποστηρίζουν κατά καιρούς για παράδειγμα να κατασκευάσει Φρεγάτα.
Μπορεί όμως να κατασκευάσει ένα μικρό περιπολικό στα 10- 15 μέτρα ή Πυραυλακάτους. Μπορούμε σε αυτό το επίπεδο.
Γιατί ακόμα και να κατασκευάσεις Φρεγάτες θα δώσεις 3-4 στην Ελλάδα. Μετά ποια άλλη χώρα θα αγοράσει ελληνικές φρεγάτες για να αγοράσει μαζί και γεωστρατηγική υποστήριξη; Να το πούμε ξεκάθαρα ότι όταν αγοράζεις οπλικά συστήματα από μια χώρα αγοράζεις μαζί και την «προστασία» της χώρας αυτής.
Αυτό το παράδειγμα δείχνει και το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης στρατηγικής. Και για να υπάρξει στρατηγική για την ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας θες ένα όργανο δηλαδή ένα Υφυπουργείο σε αυτό το βαθμό και ιδανικό θα ήταν μάλιστα να ήταν κοινής αποδοχής δηλαδή να μην αλλάζει με κάθε κυβέρνηση η στρατηγική.
– Τι διαβλέπετε από εδώ και πέρα για το παρόν και κυρίως το μέλλον της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας γενικότερα;
Διαβλέπω ότι όσον αφορά τις μικρές εταιρείες θα συνεχίσουμε αλλά δε θα είναι ισχυρό μοντέλο. Επειδή είναι ανταγωνιστικές σε ένα ή δύο πράγματα και καλύπτουν κάποιες ανάγκες των ελληνικών ΕΔ. Για να πούμε όμως ότι θα έχουμε πραγματική ανάπτυξη θέλει στρατηγική, θέλει νομικό πλαίσιο που θα στηρίξει την αμυντική βιομηχανία με υγιή τρόπο. Να κάνουμε offset που θα οδηγεί σε ανάπτυξη και παραγωγή και όχι μαύρο χρήμα και λάδωμα. Να ξέρει η αμυντική βιομηχανία δηλαδή τι ανάγκες υπάρχουν στις ΕΔ για να μπορεί να προσανατολιστεί αναλόγως, να βρει λύσεις και να ανταποκριθεί.
Έχουμε θέσει το ζήτημα στα πολιτικά κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ) και το ακούν θετικά, το ζήτημα όμως είναι και να υλοποιηθεί. Άρχισε μια προσπάθεια για την εθνική αμυντική βιομηχανική στρατηγική και βγήκε ένα πολύ καλό κείμενο το Μάρτιο του 2017. Από τότε όμως μέχρι σήμερα έχει μέσα ένα όργανο το ΣΑΕΤΒ το Συμβούλιο Αμυντικής Έρευνας Τεχνολογίας ουσιαστικά είναι ένα συμβούλιο που για κάθε προμήθεια θα συμβουλεύει τι μπορεί να κάνει η αμυντική βιομηχανία . Μετά από δύο χρόνια τελικά εντάχθηκε τελικά στο πρόσφατο Νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΑ που ψηφίστηκε πριν λίγες ημέρες στη Βουλή και αναμένουμε και το σχετικό ΠΔ που θα το ενεργοποιήσει.
Στο παρελθόν υπήρξαν φορές που η αμυντική Βιομηχανία και ειδικότερα η κρατική έπαιξε σημαντική ρόλο στην επιλογή στην αγορά οπλικών συστημάτων. Θεωρώ, ότι ήταν τεράστιο λάθος που χρησιμοποιήθηκε η αμυντική βιομηχανία προκειμένου να επιλεγούν συγκεκριμένα οπλικά συστήματα.
Το ποια αμυντικά συστήματα θα αγοράζονται πρέπει να αποφασίζεται από τις ΕΔ και μετά να υπάρχει μια κρατική δομή που πρέπει να έχει ειδικό βάρος (δε μπορεί να είναι κάτω από μια Γεν. Γραμματεία) η οποία θα ΦΡΟΝΤΙΖΕΙ να δοθεί το μέγιστο δυνατό έργο στην ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Για να γίνει αυτό θα πρέπει να έχει ειδικά εκπαιδευμένους ανθρώπους οι οποίοι θα πρέπει να παρακολουθούν και να συμμετέχουν στις εξελίξεις σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Οι εξελίξεις όσον αφορά τη χρηματοδότηση στην Ευρώπη τρέχουν αυτή τη στιγμή με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Είναι σίγουρο ότι οι εξοπλισμοί των χωρών της ΕΕ πολύ σύντομα θα επιδοτούνται και θα προωθούνται σε μεγάλο ποσοστό από την ΕΕ. Αντίστοιχη φυσικά υποδομή θα πρέπει να υπάρξει και για τα Νατοϊκά προγράμματα.
Γι΄αυτό επιμένουμε ότι πρέπει να υπάρχει ένας υπουργός που θα βάλει κανόνες για να έχεις στρατηγική, να βάλεις συγκεκριμένους στόχους που μπορείς να υλοποιήσεις. Είναι θεσμικό το θέμα και υπάρχουν δυνατότητες γιατί η Ελλάδα ήταν, είναι και θα είναι από τις χώρες που έχουν το μεγαλύτερο κατά κεφαλή έξοδο στην Ευρώπη στους εξοπλισμούς. Κατά κεφαλή πρέπει να έχουμε τον ισχυρότερο Στρατό στην Ευρώπη και θα συνεχίσουμε γιατί δε θα μετακινηθεί η Τουρκία από τις θέσεις της, άρα τουλάχιστον ας το εκμεταλλευτούμε.
Είναι ένας τομέας που θα μπορούσαμε να πουλήσουμε αυτή την υπηρεσία στην Ευρώπη. Η Ελλάδα φυλάει τα σύνορα της ΕΕ γιατί να μη το πουλήσουμε, να εξειδικευτούμε σε αυτό. Αλλά πρέπει να δώσει κάποιος κεντρική κατεύθυνση και αυτό επιδιώκουμε και ελπίζουμε να πετύχουμε.
Γιατί η αμυντική βιομηχανία μπορεί να επιστρέψει στη χώρας μέρισμα και οικονομικό και εθνικό.
