Γράφει ο Στέλιος Φενέκος, Υποναύαρχος ΠΝ ε.α.
Στην Λιβύη αυξάνεται πολιτική αναταραχή όπως ήταν αναμενόμενο. Πάνω από τρεις μήνες μετά την αναβολή των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών, δεν έχει καθοριστεί νέα ημερομηνία για εκλογές. Αφού ακυρώθηκαν τον Δεκέμβριο, η πρόθεση να γίνουν τον Ιούνιο δεν φαίνεται να ικανοποιείται και πάλι.
Στις 10 Φεβρουαρίου, η Βουλή των Αντιπροσώπων διόρισε τον πρώην υπουργό Εσωτερικών Bashagha ως προσωρινό πρωθυπουργό, ενώ ο νυν πρωθυπουργός, Abdul Hamid Dbeibah, είναι ακόμη στην εξουσία. Ο Dbeibah εξελέγη τον Φεβρουάριο του 2021 από το Libyan Political Dialogue Forum ως επικεφαλής της προσωρινής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας ή GNU, με εντολή να πάει την χώρα σε εκλογές μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου 2021 και δεν το έπραξε, τις ανέβαλε για τον Ιούνιο του 2022.
Ως αποτέλεσμα, η χώρα βρίσκεται με δύο παράλληλες κυβερνήσεις, με μεγάλο κίνδυνο να ξαναρχίσει ο εμφύλιος.
Η Βουλή των Αντιπροσώπων, που εδρεύει στο Τομπρούκ, ανέθεσε στον Bashagha να οργανώσει εκλογές μέσα στους επόμενους 14 μήνες.
ΟΗΕ και πολλά κράτη μέλη υποτίθεται ότι συνεχίζουν τις προσπάθειες να μεσολαβήσουν μεταξύ των δύο φατριών με στόχο την επίτευξη συμφωνίας για τις εκλογές, ώστε να διεξαχθούν το συντομότερο, με υποστήριξη από του Λίβυους.
Όμως χρειάζεται συνταγματική κατοχύρωση για τις εκλογές και το νέο καθεστώς και δεν υπάρχει. Η ειδική σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα για τη Λιβύη Stephanie Turco Williams συζήτησε με τους Bashagha και Dbeibah για αυτό, και πρότεινε τον σχηματισμό συνταγματικής επιτροπής «6+6» για την ανάπτυξη μιας συναινετικής συνταγματικής βάσης για τη διεξαγωγή εκλογών.
Η επιτροπή θα περιλαμβάνει έξι μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων και έξι μέλη του Ανώτατου Συμβουλίου του Κράτους, του εκτελεστικού οργάνου και της συνταγματικής αρχής που ιδρύθηκε από την Πολιτική Συμφωνία της Λιβύης (LPA) του 2015. Μόνο το Ανώτατο Συμβούλιο της Επικρατείας έχει στείλει εκπροσώπους στην Τυνησία όπου θα γίνουν οι συναντήσει όμως τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων απέρριψαν την πρόταση της εκπροσώπου του ΟΗΕ για σχηματισμό κοινής επιτροπής.
Τις τελευταίες εβδομάδες, στρατιωτικές δυνάμεις και από τις δύο πλευρές ενεργοποιήθηκαν και αύξησαν την παρουσία τους στην περιοχή γύρω από την Τρίπολη, αλλά προς το παρόν η κατάσταση παραμένει ήρεμη.
Μεγάλο πρόβλημα υπάρχει και με την συμφωνία ανανέωσης της αποστολής UNSMIL του ΟΗΕ και την αντικατάσταση της εκπροσώπου του ΟΗΕ με πρόσωπο γενικής αποδοχής.
Καταλήγοντας
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η διαμόρφωση Συντάγματος δεν θα είναι μία εύκολη υπόθεση που θα λήξει γρήγορα, με δεδομένη την άρνηση των δύο πλευρών να συνεργαστούν, ούτε ο ορισμός τους νέου εκπροσώπου του ΟΗΕ. Η δε απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων να εκλέξει και δεύτερο μεταβατικό πρωθυπουργό για να πάνε σε εκλογές μετά από 14 μήνες, χωρίς να συμφωνεί η άλλη πλευρά, τινάζει στον αέρα κάθε προσπάθεια συνεργασίας.
Συνεπώς όπως πολλές φορές έχω τοποθετηθεί, η συμφωνία Τουρκίας Λιβύης είναι αδύνατο να καταργηθεί (από την Λιβύη τουλάχιστον) και θα συνεχίσει να επιβιώνει για τρία τουλάχιστον ακόμη χρόνια, με δεδομένο ότι νέα Λιβυκή κυβέρνηση, εκλεγμένη από τον Λιβυκό λαό, δεν πρόκειται να υπάρξει για ένα και πλέον χρόνο τουλάχιστον, πέραν του αυξανόμενου κινδύνου επανεκκίνησης του εμφυλίου.
Κι εμείς συνεχίζουμε να αδρανούμε με την απροθυμία μας να αυξήσουμε την χωρική μας θάλασσα όχι μόνο στο Ιόνιο αλλά και μέχρι την Κρήτη, ώστε να θέσουμε το Τουρκολυβικό μνημόνιο σε ακυρότητα λόγω της σύγκρουσής του με αναγκαστικό κανόνα Διεθνούς Δικαίου, ελπίζοντας ότι θα μας βγάλει η Λιβύη από το αδιέξοδο.
Μετά δε και την αποχώρηση των εταιρειών εξόρυξης από τις έρευνες Νότια της Κρήτης, το ζήτημα όπως φαίνεται αναβάλλεται επ’ αόριστο, παρά τις αρχικές πύρινες διακηρύξεις.
Περισσότερα άρθρα από το Στέλιο Φενέκο:
