Του Δρ Σπύρου Πλακούδα, Επίκουρου Καθηγητή Εθνικής Ασφάλειας στο Rabdan Academy των ΗΑΕ *.
Οι ΗΠΑ προσπάθησαν στο Αφγανιστάν να φτιάξουν το λεγόμενο “nation building” , δηλαδή την οικοδόμηση ενός έθνους. Όμως ποιο «έθνος» στο Αφγανιστάν; Των τεσσάρων μεγάλων εθνοτήτων; Οι άνθρωποι αυτοί, από την αρχαιότητα ήταν περισσότερο πιστοί στην τοπική ταυτότητά τους παρά στην εθνική -ή και θρησκευτική ακόμα- ταυτότητα.
Ένα απλό παράδειγμα: οι μεγάλες Αυτοκρατορίες των Τουρκων πχ. των Γαζναβιδών, εκστράτευσαν μέχρι τη βόρεια Ινδία, δεν εκστράτευσαν ποτέ προς το Βορρά, πχ. προς την Καμπούλ, δηλαδη από την Καταχάρ και το Γκάζνι στο Ν. Αυγανιστάν εκστράτευαν μόνο Πακιστανοί και Ινδοί. Αυτές ήταν ανέκαθεν οι διαφορές μεταξύ του Βορρά και του Νότου, της Ανατολής και της Δύσης,
Το Αφγανιστάν ήταν μια τεχνητή χώρα στην οποία οι ΗΠΑ με τη συσσωρευμένη εμπειρία και δόξα από το “nation building” μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο πίστεψε πως θα διαμορφώσει αυτές τις τοπικές κοινωνίες καθ’εικόνα και καθ’ομοίωση και αυτό ήταν ένα μεγάλο λάθος.
Οι άνθρωποι αυτοί στο Αφγανιστάν παραμένουν πάρα πολύ πιστοί στον τοπικισμό. Το να προσπαθείς να εμφυτεύσεις την κοινοβουλευτική δημοκρατία δυτικού τύπου σε αυτές τις χώρες είναι καταδικασμένο εξ’ αρχής.
Εξ’ου και το Αφγανιστάν έχει ονομαστεί ως το “νεκροταφείο των Αυτοκρατοριών”.
Και ενώ στη Στρατιωτική Ακαδημία του West Point των ΗΠΑ μελετούν το «Αλεξάνδρου Ανάβασις», δε μελέτησαν καλά το modus operandi του Μέγα Στρατηλάτη της Μακεδονίας, ότι π.χ. πρέπει να νυμφευτείς την κόρη του τάδε πολέμαρχου, ότι πρέπει να καταστείλεις δια πυρός και σιδήρου την όποια επανάσταση και το κυριότερο: να εποικίσεις την περιοχή.
Οι Έλληνες δεν διατήρησαν την κυριαρχία τους στο Αφγανιστάν επειδή μας αγάπησαν οι Βάκτριοι και οι Σογδιανοί, αλλά επειδή μετέτρεψαν την περιοχή αυτή σε σε μια ελληνική ακριτική επαρχία και παρέμειναν εκεί για πάνω από 300 χρόνια εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες οι οποίοι και εκστράτευσαν τότε μέχρι την Ινδία και τον ποταμό Γάγη. Αυτοί ήταν οι Έλληνες!
Οι Αμερικανοί δε μελέτησαν με ποιό τρόπο ο Μέγας Αλέξανδρος διατήρησε την κυριαρχία του και δυστυχώς δε διδάχτηκαν από τους Έλληνες σε αυτή την περίπτωση.
Ο Μέγας Αλέξανδρος προσέφερε αυτό το τρίπτυχο:
- Γάμοι (δυναστικοί γάμοι)
- Εποικισμός – και παράλληλα οχύρωση
- Βίαιη καταστολη
Ας μην ξεχνάμε ότι το Iskandar δηλαδη το εξαραβισμένο όνομα του Μ. Αλεξάνδρου ανήκει σε ένα από τα πιο διαδεδομένα ονόματα στο Αφγανιστάν και ένα από τα πιο διαδεδομένα στην τουρκογενή κεντρική Ασία. Δηλαδη είτε μέσω των κατακτήσεων του Μ. Αλεξάνδρου είτε μέσω του Κορανίου ο Μέγας Αλέξανδρος θεοποιήθηκε και κατ’επέκταση «θεοποιήθηκαν» κατά κάποιο τρόπο και οι Έλληνες.
Και δε νομίζω όμως ότι το Αφγανιστάν θα μπορούσε να κυβερνηθεί σήμερα με αυτό το τρίπτυχο, εκτός και αν κυβερνηθεί με τη σιδηρά πυγμή ενός ντόπιου κυβερνήτη, όπως στο παρελθόν το βασιλιά.
*Απόσπασμα από τη ραδιοφωνική συζήτηση του Σπύρου Πλακούδα με τον Λάμπρο Καλλαρύτη στα Παραπολιτικά 90,1.
