Του Αλέξανδρου Δρίβα, Διεθνολόγου -Συντονιστή του Τομέα Ευρασίας & Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ – Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council) *
Το πολύ κακό με την ακροσφαλή πολιτική (BRINKMANSHIP POLICY)είναι πως αποτελεί ένα στάδιο διαπραγμάτευσης ή άσκησης μονομερούς πολιτικής που στηρίζεται περισσότερο στη διαίσθηση και λιγότερο στη λογική. Για να είμαστε ακριβείς:
Στηρίζεται στην αντίληψη των σημάτων που παίρνεις από την άλλη πλευρά ή στην ερμηνεία τους. Εκεί η επεξεργασία και η ανάλυση πληροφοριών βαδίζουν σε ένα άλλο επίπεδο. Είναι σα να εκτοξεύεται κάποιος και να περνάει στρώματα που έχουν λιγότερο οξυγόνο από την ατμόσφαιρα (στρατόσφαιρα, εξώσφαιρα κτλ).
Σκοπός της ανάλυσης είναι να αποφύγει κανείς να δει αυτό που θέλει ή που θα ήθελε να δει. Η κρίση δε βοηθάει στο να δει κάποιος καθαρά έτσι ο συντελεστής της τύχης (τύχη χονδρικά ορίζουμε οτιδήποτε δεν μπορεί να εξηγηθεί άμεσα λογικά εκείνη τη στιγμή και όχι μετέπειτα που όλα μπορούν να εξορθολογιστούν).
Στην ακροσφαλή πολιτική είσαι από ένα σημείο και μετά υποχρεωμένος να απαντάς στην κλιμάκωση. Στόχος σου είναι να φτάσεις πιο μακριά από τον αντίπαλό σου. Να ποντάρεις σε κάτι στο οποίο ο άλλος δεν είναι διατεθειμένος να ποντάρει λόγω υπολογισμού κόστους-οφέλους. Όσο υπάρχει αντίληψη κόστους-οφέλους, αυτό είναι θετικό γιατί προϋποθέτει λογική. Όσο η σύγκρουση γίνεται συναισθηματική, τότε επικρατεί το γόητρο και έτσι η ανθρώπινη φύση απελευθερώνεται στο να βγάλει το μεγαλύτερο δυνατό σκοτάδι από μέσα της.
Το παίγνιο της κότας (CHICKEN GAME), ορίζει καλύτερα αυτήν την κατάσταση. Στόχος των δύο οδηγών είναι στην κούρσα, να φτάσουν πιο κοντά στον γκρεμό, χωρίς να πέσουν. Μπορείς να κερδίσεις την κούρσα αλλά αυτή η νίκη να σου έχει κοστίσει την ίδια τη ζωή. Το παίγνιο της κότας, κατ’ ουσίαν έχει λύση λίγο ματαιόδοξη. Πολύ απλά δεν πρέπει να ξεκινήσει καν αυτή η κούρσα. Άπαξ και μπεις σε αυτήν την κούρσα, δεν μπορείς να θεωρήσεις ότι η τύχη και η άκρατη τόλμη δεν καθορίζουν την κατάληξη του αγώνα. Και τα δύο, δε βασίζονται σε καθαρή εκτίμηση κινδύνου.
Αν η Δύση κάνει πίσω τώρα, ο Πούτιν θα εκβιάζει μια ζωή. Αν ο Πούτιν κάνει πίσω τώρα, τότε θα δείξει οτι η Ρωσία είναι τρωτή και θα ελθουν και άλλες πιέσεις στο μέλλον. Η λύση αυτής της κατάστασης είναι η διεύρυνση της διαπραγμάτευσης. Να βρεθούν δηλαδή πολλά ζητήματα που θα μπορούσαν να έχουν την κατάληξη της ουκρανικής κρίσης.
Τα οφέλη των δύο πλευρών από τα υπόλοιπα ζητήματα θα είναι μεγαλύτερα από την σύγκρουση χωρίς τέλος της Ουκρανίας και έτσι η ουκρανική κρίση από επίδικο, θα γίνει ένα από τα επίδικα. Με άλλα λόγια, μπορούν οι δύο πλευρές αυτήν την κρίση, να την εκμεταλλευτούν για να αλλάξουν πλήρως το παίγνιο εντός του οποίου υποφέρουν. Έτσι, μπορεί να βρεθεί μια ανεκτή διέξοδος για τις δύο πλευρές, ώστε να υποχωρήσουν χωρίς να νιώθουν ταπείνωση, θεωρώντας οτι έχουν κάνει ένα πραγματικό deal.
Με άλλα λόγια, το συμφέρον να επικρατήσει της δόξας, κάτι που σημαίνει επαναφορά της διένεξης σε επίπεδα όπου το κόστος-όφελος θα αποτελεί τη ζυγαριά των διακυβευτών. Είναι καλή συνθήκη (μακροπρόθεσμα) να υπάρχει μια σχέση συνεργασίας (όχι συμμαχίας) μεταξύ ΗΠΑ-Ρωσίας. Όχι μόνο για τις δύο πλευρές, αλλά και για την σταθερότητα του κόσμου.
Αν και η Κίνα είναι ένας μεταξύ των τριών πολύ ισχυρών στρατηγικών διεκδικητών, τότε οι πιθανότητες για παγκόσμια ανάφλεξη μεγαλώνουν. Αν υπάρξουν δύο στρατηγικοί ανταγωνιστές (ΗΠΑ-Κίνα) και ένας δρώντας (Ρωσία) ο οποίος θα εξισορροπεί τις σχέσεις των άλλων δύο.
Περισσότερα άρθρα από τον Αλέξανδρο Δρίβα:
*Ανάρτηση στο facebook
