Του Αλέξανδρου Δρίβα, Διεθνολόγου -Συντονιστή του Τομέα Ευρασίας & Ν. Α. Ευρώπης στο ΙΔΙΣ – Research Fellow in HALC (Hellenic American Leadership Council) *
Η έκρυθμη κατάσταση στην Τουρκία (αρκετοί βλέπω πως προβλέπουν από αύριο πολύ χειρότερες καταστάσεις) μπορεί να μας οδηγήσει σε πολλά και άβολα συμπεράσματα σε αρκετές πτυχές.
Η πρώτη πτυχή παραμένει το ποια είναι η ισχύς και κυρίως, πώς αυτή εκδηλώνεται. Αυτό το δύσκολο ερώτημα αποτελεί και την πηγή πολλών άλλων αφηγημάτων-θεωριών που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και τη ρεαλιστική σχολή σκέψης. Η ισχύς καθορίζει τα πάντα, το θέμα είναι ποια είναι η αιχμή του δόρατος της ισχύος σε κάθε περίσταση. Για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, είναι το δολάριο. Το δολάριο για την ακρίβεια, είναι μια από τις 4-5 εκφάνσεις της αμερικανικής ισχύος σε παγκόσμια κλίμακα. Οι άλλες είναι: η παρουσία του αμερικανικού ΠΝ σε όλον τον κόσμο και ο έλεγχος των εμπορικών θαλάσσιων οδών, η δεσπόζουσα θέση των ΗΠΑ σε διεθνείς οργανισμούς, η τεχνολογία αιχμής, η παγκοσμιοποιημένη μαλακή ισχύς.
Η πιο απλή εξήγηση είναι συνήθως και η πιο εύστοχη απλώς αρνούμαστε να την προκρίνουμε, θεωρώντας οτι ένα σύνθετο θέμα έχει μια εξίσου σύνθετη λύση. Η Τουρκία εδώ και μια 15ετία ξεκίνησε κάτι που δεν υπήρχε περίπτωση να της βγει. Γιατί πολύ απλά, η υλική βάση της όποιας ισχύος ήθελε να επαυξήσει λογαριαζόταν σε δολάρια.
Ένα άλλο μάθημα που παίρνουμε είναι πως στην Ελλάδα, όσο πιο ακραία πράγματα πεις, τόσο πιο πολύ νομίζεις οτι ακούγεσαι. Για την Τουρκία, εδώ και 15 χρόνια ακούμε ακραία πράγματα. Θηρίο την παρομοίαζε ο ένας (και μας έλεγε να προσδεθούμε στο άρμα της) ενώ άλλοι, πάλι την έβλεπαν σαν θηρίο που θα μας καταπιεί αν δεν τους βομβαρδίσουμε. Στην πραγματικότητα, ο πόλεμος έχει αλλάξει από τον Ψυχρό Πόλεμο και μετά. Έχει αλλάξει τόσο πολύ, που ο παραδοσιακός πόλεμος έχει γίνει μέρος-πτυχή αυτού του σύγχρονου πολέμου στον οποίον δε χρειάζεται πολλές φορές καν να επιβάλλεις οικονομικές κυρώσεις. Αρκεί οι αγορές να δουν 3-4 λαοσυνάξεις σε μια χώρα για να σε στείλουν στη λίθινη εποχή οικονομικά μέσα σε μια νύχτα κυριολεκτικά.
Στην κρίση της Ν/Α Ασίας, η Ταϊλάνδη, εξίσου “φορτωμένη αυτοπεποίθηση” κατά τη δεκαετία του 90′ και την εποχή των ”τιγρεων της Ασίας”, έχασε την αξία του νομίσματός της κατά 25%+ μέσα σε λίγες ώρες. Η Τουρκία έχασε 15% προχτές.
Μια άβολη αλήθεια για τον σημερινό κόσμο είναι η εξής: Η ισχύς είναι δανεική εκτός αν μπορείς να την παράγεις εσύ. Οι ΗΠΑ έχουν την FED. Παράγουν χρήμα, παράγουν ενέργεια. Αυτονομία και Ανεξαρτησία που τάζουν οι λαϊκιστές στην Ελλάδα και αλλού στον κόσμο, δεν υπάρχει. Ο κόσμος είναι τόσο διασυνδεμένος που δεν μπορείς να κόψεις κανένα καλώδιο. Η δομή αυτού του κόσμου είναι όπως μια πρίζα με ένα καλώδιο και με μια συσκευή που τροφοδοτείται. Αν πάψει η πρίζα να δίνει ρεύμα, το καλώδιο είναι άχρηστο και η συσκευή δε λειτουργεί. Μαντέψτε πως η συσκευή είναι η κατά τ’ άλλα ”νεοθωμανική” Τουρκία η οποία απέδειξε μέσα σε 3 μέρες οτι είναι αυτοκρατορία των ουρών σε φούρνους, βενζινάδικα κτλ.
Μια ακόμη άβολη αλήθεια είναι αυτή που πρέπει να μας προβληματίσει και εμάς εδώ καθώς η σχέση μας με τις τουρκικές εμπειρίες είναι ”εδώ που είσαι ήμουν”. Δεν μπορείς να τα βάλεις με αυτήν τη δομή του κόσμου. Δεν γίνεται. Είναι αυτοκτονία. Η μόνη αντίσταση που μπορείς να φέρεις σε αυτή τη δομή του κόσμου, είναι να γίνεις όσο το δυνατόν πιο απαραίτητος στον κόσμο ώστε να είσαι too big to fail. Η Τουρκία έχει ΑΕΠ περίπου τετραπλάσιο του ελληνικού και θεωρητικά είναι ακόμη στις 20 μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου (θεωρητικά έχει προσπεραστεί τους προηγούμενους 2-3 μήνες). Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο πόσο εύθραυστη είναι, θα σκεφτεί πως θα ήμασταν εμείς αν ήμασταν στη δραχμή.
Τέλος, η πιο σκληρή αλήθεια είναι οτι μια από τις πιο παρεξηγημένες λέξεις-έννοιες είναι αυτή του ”ηγέτη”. Είμαι σίγουρος οτι πολλοί καναπεδάκηδες, σανοπαραγωγοί και ταυτόχρονα σανοκαταναλωτές spicy θεωριών που δυστυχώς ανεύθυνα τους ταϊζουν με ψέματα καθημερινά αυταποκαλούμενοι ”εξωσυστημικοί”, λένε μέσα τους ”αυτός είναι ηγέτης, δε λυγίζει στις αγορές”. Αυτός ο ‘ηγέτης” είναι ένας ψυχοπαθής, βαριά άρρωστος άνθρωπος, ένας άνθρωπος που αγαπά τόσο πολύ το λαό του που του προτείνει και τι θα τρώει προκειμένου να μείνει στην εξουσία. Ένας παράφρονας άνθρωπος που ζει για τον εαυτό του, άκρατα διεφθαρμένος που οδήγησε το λαό του στο να είναι ”εθνικά υπερήφανος” που συνεργαζόταν με το ΙΚ γιατί η Τουρκία ΄’μεγάλωνε”. Με άλλα λόγια , ρεαλιστικά και όχι ευχάριστα. Αυτό που ισχύει στην πολιτική είναι ο,τι και στη ζωή. Υπάρχει το μη χείρον βέλτιστον και όπου ακούμε μαγικές-εναλλακτικές-”αντισυστημικές” λύσεις, όσο γοητευτικές και αν ακούγονται είναι δυστυχώς οι ταχείας κυκλοφορίας δρόμοι προς την καταστροφή. Να προσέχουμε τι ψηφίζουμε , τι ακούμε και τι επιλέγουμε.
Αυτό που αποδείχθηκε τελικά είναι το εξής: Οτι πέραν από 8-10 χώρες στον κόσμο, όλοι οι άλλοι είναι 15 μέρες υπόθεση μπροστά στο δολάριο.
Περισσότερα άρθρα από τον Αλέξανδρο Δρίβα:
*Ανάρτηση στο facebook
