Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *
Προχθές, τελείωσαν οι εργασίες της Συνόδου της Γλασκώβης για την κλιματική αλλαγή. Οι συμμετέχοντες αποφάσισαν την σταδιακή μείωση και όχι τη σταδιακή κατάργηση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων, ήτοι άνθρακα, πετρελαίου και φυσικού αερίου. Μία σημαντική απόφαση που είναι επωφελής από κάθε άποψη, οικονομική, διπλωματική και ενεργειακής ασφάλειας.
Το να υπάρξουν πολιτικές για την προώθηση των ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας), προκειμένου να μειωθούν οι ρύποι και η επιβάρυνση της ατμόσφαιρας, αυτό κάθε άλλο παρά πρέπει να σημαίνει την εγκατάλειψη χρήσης των ορυκτών καυσίμων. Η Ελλάδα έχει άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Και λόγω του πλουτοπαραγωγικού υπεδάφους και των θαλασσών της, η άμεση αξιοποίηση προσφέρουν τόσο στην ίδια ενεργειακή ασφάλεια όσο και στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη (τα οποία δεν είναι τυχερά όσο εμείς όσον αφορά τον ενεργειακό πλούτο).
Προσωπικά την Ενέργεια την βλέπω μόνο με τα μάτια της Διπλωματίας και της Οικονομίας. Στο συγκεκριμένο ζήτημα έχω τελείως ρεαλιστική αντίληψη. Η Ένωση έχει τους θεσμικούς και τους τεχνικούς μηχανισμούς για την διασφάλιση της περιβαλλοντικής ισορροπίας, όμως η κατάργηση χρήσης των δικών της ενεργειακών προϊόντων την καθιστούν αυτομάτως δέσμια (από κάθε άποψη) τρίτων κρατών (η Ευρώπη έχει ζήσει την ενεργειακή ανασφάλεια). Πχ. η Βόρεια Ευρώπη και τα Βαλκάνια παράγουν λιγνίτη και κάρβουνο.
Ο εξορθολογισμός χρήσης των ενεργειακών προϊόντων σε καμία περίπτωση δεν γίνεται με την κατάργηση μέρους αυτών.
Στην Ελλάδα έκλεισε μέρος των εργοστασίων της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία που παρήγαγε ηλεκτρική ενέργεια από το λιγνίτη, εδώ και ένα χρόνο. Την ίδια ώρα το σκοπιανό εργοστάσιο, ηλεκτρικής ενέργειας στο Μοναστήρι (πρώην ελληνική πόλη στα Σκόπια) 30 χλμ μακριά από την πόλη της Φλώρινας δουλεύει κανονικά, χωρίς να συμβαδίζει με το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ, ως υποτίθεται κράτος προενταξιακό, με συνέπεια η ατμοσφαιρική ρύπανση και η μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα να είναι επιβαρυντικές για τη δημόσια υγεία όσων ζούνε στη Φλώρινα.
Οπότε με ένα τέτοιο παράδειγμα, αν και ιδιαίτερα απλοϊκό, γίνεται ιδιαίτερα αντιληπτό, ότι το ζήτημα “κλείνω ένα εργοστάσιο λιγνίτη για να μειώσω τη μόλυνση”, ακολουθώντας την ενωσιακή γραμμή ως οφείλω, και την ίδια στιγμή 30 χλμ μακριά σε προενταξιακό κράτος (που οφείλει να ακολουθήσει τους ενωσιακούς κανόνες) το αφήνω να λειτουργεί ανεξέλεγκτα, προσωπικά το θεωρώ μία κακόγουστη βιτρίνα για τον περιβαλλοντισμό. Γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα (εδώ θα το εστιάσω) έχουμε από το 2015 γεμίσει με πολλούς “δικαιωματιστές“, και το περιβάλλον ξαφνικά απόκτησε και αυτό. Και φυσικά η επιβίωσή μας εξαρτάται από το περιβάλλον, όμως εδώ κάθε άλλο παρά σχετίζεται με τις συνθήκες επιβίωσης.
Και επειδή θα πούνε αρκετοί “θιασώτες του περιβαλλοντισμού” ότι τα γράφω, γιατί η Δυτική Μακεδονία ζούσε με τη ΔΕΗ και τα εργοστάσιά της, όπως είναι η γνωστή καραμέλα εδώ και χρόνια, απλά θα πω :
- Ας εξασφαλιστεί από την ΕΕ ότι το σκοπιανό εργοστάσιο δεν θα μολύνει τον υδροφόρο ορίζοντα στον οποίο ζω, ας διασφαλίσει ότι θα έχω θέρμανση στους – 35 °C που φτάνει η θερμοκρασία στη Φλώρινα το χειμώνα,
- Ας διασφαλίσει η ΕΕ ότι με συνεχόμενες διακοπές ρεύματος κυρίως το καλοκαίρι όταν η τροφοδοσία δεν επαρκεί (λόγω της μείωσης των εργοστασίων) δεν θα υπάρχει καταστροφή τεχνολογικού εξοπλισμού των επιχειρήσεων, επομένως οικονομική φθορά,
- Ας μου διασφαλίσει η ΕΕ ότι δεν υπάρχει ούτε η απειροελάχιστη πιθανότητα να ξαναζήσουμε ένα εμπάργκο καυσίμων, όπως γινόταν τη δεκαετία του 1960 και 1970,
και θα πω καλά κάνει και καταργεί τον άνθρακα.
Όμως μέχρι η ίδια η ΕΕ να δημιουργήσει ένα ΕΝΙΑΙΟ δίκτυο υποδομών που θα διασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια των μελών της, δεν μπορεί να καταργήσει κανένα ενεργειακό καύσιμο!!!! Και πρέπει να ξαναδεί το ζήτημα του άνθρακα, φυσικά σε ένα πλαίσιο που ούτε να επιβαρύνει το περιβάλλον, αλλά ούτε να εγκαταλείπεται ως ενεργειακή ύλη (λχ στη Γερμανία υπάρχει παράταση λειτουργίας των εργοστασίων ηλεκτρικής ενέργειας με άνθρακα και στην Ελλάδα το 2023 τέθηκε ως χρονικό όριο των εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη. Δύο μέτρα και δύο σταθμά). Και ξαναλέω, ότι η ΕΕ έχει τα θεσμικά και τα τεχνικά εχέγγυα, να εξασφαλίσει την περιβαλλοντική ισορροπία, αρκεί να το επιδιώξει, κάνοντας χρήση με εξορθολογισμό τόσο των εναλλακτικών μορφών ενέργειας όσο και των ορυκτών καυσίμων.
Πάντως, η συγκεκριμένη απόφαση για την σταδιακή μείωση των ορυκτών καυσίμων, είναι ένα σημαντικό σκαλοπάτι για την διαδικτυακή συνομιλία Αμερικανού και Κινέζου Προέδρου για την κλιματική αλλαγή. Η Κίνα θεωρείται ως το κυριότερο κράτος που εξαιτίας της χρήσης άνθρακα επιβαρύνει την παγκόσμια ατμόσφαιρα. Και εξαιτίας αυτής της κατάστασης, όχι λίγες φορές χρησιμοποιήθηκε από Ένωση και ΗΠΑ όλο αυτό τεχνηέντως, ώστε διπλωματικά να της δημιουργήσουν ζήτημα (για θέματα άλλου ενδιαφέροντος).
Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, ερευνήτρια της ίδιας Σχολής, Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου και μέλος και ερευνήτρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.).
