Όταν ένας στρατιωτικός αποστρατεύεται εγγράφεται υποχρεωτικά στην οικεία Ένωση Αποστράτων του Κλάδου του. Βγάζει ταυτότητα αποστράτου αξιωματικού και πληρώνει τη συνδρομή του κάθε μήνα με κρατήσεις στις αποδοχές του. Λαμβάνει την εφημερίδα του κάθε μήνα και παρακολουθεί, αν επιθυμεί τις δραστηριότητες της Ένωσης στην οποία ανήκει.
Οι Ενώσεις Αποστράτων έχουν θεσμικό ρόλο και συμμετέχουν δια του εκάστοτε προέδρου του Διοικητικού τους Συμβουλίου στα Διοικητικά Συμβούλια των Μετοχικών Ταμείων. Καλούνται προς ενημέρωση κάθε φορά που ένας νέος υπουργός αναλαμβάνει το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Εν ολίγοις δηλαδή έχουν λόγο, άποψη και έργο. O νόμος (ΦΕΚ Α’ 82/1972) με τον οποίο έχουν συσταθεί είναι λίγο παλαιοί (κάτι σε χούντα) αλλά αυτό δεν ενοχλεί κανέναν. Αντίθετα οι εκάστοτε πρόεδροι πείθουν όλο τον κόσμο πως είναι προς το συμφέρον των αποστράτων να μην αλλάξει η νομοθεσία.
Θυμίζουν λίγο το ανέκδοτο με το σκοπό στο παγκάκι: Ένας νέος διοικητής πάει σε μια μονάδα και βρίσκει έναν σκοπό να φυλάει ένα παγκάκι. Αφού έχει επικοινωνήσει με όλους τους προηγούμενους διοικητές φτάνει σε κάποιον πολύ παλιό διοικητή σε βαθύ γήρας. Εκείνος έκπληκτος του απαντάει στην ερώτηση τι φυλάει ο σκοπός: “Ακόμα να στεγνώσει το παγκάκι από το βάψιμο;”.
Κάπως έτσι δουλεύει και το σύστημα στις Ενώσεις Αποστράτων. Έχουν μείνει λίγο πίσω στην εποχή, δεν τους αφορά το μέλλον αλλά μόνο το παρελθόν (το ένδοξο κάποιων ανωτάτων που τους “έφυγαν” με το ζόρι). Από κει και πέρα, καταθέτουν στεφάνια τα ΔΣ σε όλες τις εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα, μαζεύονται στις λέσχες για κουτσομπολιό και για σχολιασμό της επικαιρότητας οι πιο μεγάλοι και that’s all. Α, βγάζουν και μια εφημερίδα με θέματα επικαιρότητας του εικοστού αιώνα με πολλές – πολλές ανακοινώσεις για κηδείες, μνημόσυνα και εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχαν.
Όταν άρχισε η δουλειά με την οικονομική κρίση και κόβονταν κατά συρροή οι συντάξεις το πήραν χαμπάρι λίγο καθυστερημένα. Αντέδρασαν οι Ενώσεις, είναι αλήθεια, όταν οι μειώσεις έφτασαν κοντά στο 30%. Κατέβηκαν και σε πορείες, είναι αλήθεια. Αλλά όμως δεν είπαν κουβέντα όταν με το μεσοπρόθεσμο τα Μετοχικά Ταμεία έμειναν ρέστα και τα μερίσματα πήγαν κατά διαόλου. Επίσης κουβέντα δεν ακουγόταν και δεν ακούγεται για τα ακίνητα των Ταμείων που τα μισά και παραπάνω είναι ξενοίκιαστα και τα υπόλοιπα δεν έχουν ιδέα τι νοίκι παίρνουν και γιατί.
Από τα στρατιωτικά πρατήρια, εκείνο του Ναυτικού είναι σε πολύ καλή κατάσταση, όσο για το ΕΚΕΜΣ του Στρατού και το ΣΕΠΑ της Αεροπορίας είναι για να τα κλαις. Ο θεσμικός ρόλος των ΔΣ των Ενώσεων Αποστράτων έχει πολλές και σημαντικές πτυχές. Αν όμως ανατρέξει κανείς στις ιστοσελίδες (www.eaas.gr, www.eaan.gr, www.eaaa.gr) τους θα “μυρίσει” λίγο μούχλα και το χειρότερο δε θα βρει τίποτα ενδιαφέρον. Υπάρχουν δε πολλοί απόστρατοι με πολύ ελεύθερο χρόνο που με χαρά θα διαχειρίζονταν τις σελίδες αυτές έξυπνα και θα έβαζαν ενδιαφέρουσα αρθρογραφία. Ενδεχομένως να έβγαζαν και χρήματα.
Το καλύτερο είναι το συντονιστικό όργανο των τριών Ενώσεων που “κυνηγάει” τα θέματα που απασχολούν τους αποστράτους. Εκεί πέφτει το μεγάλο γέλιο, σε μακρές συσκέψεις που για να συμφωνήσουν για τα αυτονόητα τους παίρνει λίγο παραπάνω χρόνο. Χρόνος (και λεφτά) υπάρχουν. Θεωρούν μεγάλη επιτυχία τα ψίχουλα που έχουν κερδίσει και πιο μεγάλη επιτυχία πως συνεχίζουν τον υπέρ πάντων αγώνα. Οι πρόσφατες ομορφιές με τις νέες μειώσεις συντάξεων δεν τους ταράζουν γιατί ο αγώνας συνεχίζεται. Αναποτελεσματικότητα το λένε;
Παραμυθιάζονται μεταξύ τους πως θα κερδίσουν και θα ωφελήσουν τους αποστράτους. Λες και οι απόστρατοι ζουν σε άλλο κράτος κι όχι σ’ αυτό που έχει χρεοκοπήσει. Κάνουν μεγαλόπνοα σχέδια για διάφορα ζητήματα προκειμένου να εντυπωσιάσουν. Αν δει κάποιος τις προγραμματικές δηλώσεις των ΔΣ των Ενώσεων είναι για γέλια και για κλάματα.
Θα ρωτήσει κάποιος εύλογα: Και τι μπορούν να κάνουν; Αρχικά να κόψουν τα μαθήματα της πρέφας και το κουτσομπολιό. Εν συνεχεία να συγχρονιστούν με την εποχή και να πατήσουν στη γη. Το επόμενο βήμα να σχεδιάσουν ρεαλιστικές λύσεις για να βελτιώσουν το εισόδημα των αποστράτων και σταματήσουν τη ζητιανιά από το χρεοκοπημένο κράτος.
Ποιες είναι οι λύσεις αυτές; Να εισηγηθούν μέτρα για να οργανωθούν καλύτερα τα στρατιωτικά πρατήρια, και τα θέρετρα. Για τα νεότερα στελέχη να διεκδικήσουν το δικαίωμα στην εργασία. Να συντονιστούν και να αποκαταστήσουν σχέσεις με αποστράτους άλλων χωρών του ΝΑΤΟ. Να οργανώνουν σεμινάρια εκπαίδευσης και επιμόρφωσης για τα στελέχη τους για να μπορούν να προσφέρουν στην κοινωνία και στην τσέπη τους. Να αναπτύξουν πρωτοβουλίες για συνεργασία με φορείς υγείας για να έχουν οι απόστρατοι καλύτερες υπηρεσίες μέσω συμβάσεων με στρατιωτικούς γιατρούς. Και πολλά, πολλά άλλα, τα οποία για να τα κάνει κάποιος πρέπει να έχει όρεξη, μεράκι και αγάπη για τους συναδέλφους του.
Αν έχουν ξεμείνει από ιδέες ας επισκεφτούν τη σελίδα της Military Officers Association of America. Έχουν κι εκεί αποστράτους και μάλιστα πολλούς. Πολλές φορές στο παρελθόν οι Ένοπλες Δυνάμεις ήταν πρωτοπόρες στην ανατροπή δύσκολων καταστάσεων για τον τόπο. Είναι φορέας που ο λαός τον εμπιστεύεται και πυλώνας σταθερότητας για τη χώρα. Οι Ενώσεις Αποστράτων ΟΦΕΙΛΟΥΝ στην κοινωνία και τη χώρα να πάνε μπροστά και να οδηγήσουν όχι μόνο τους απόστρατους αλλά και όλη την κοινωνία έξω από την κρίση.
Φυσικά δε θα είναι εκείνοι που έχουν πατήσει τα ογδόντα αυτοί που συζητάμε, αλλά το πλήθος των αποστράτων μεταξύ 50 και εξήντα ετών που έχει όρεξη και κεκτημένη ταχύτητα από την ενεργό υπηρεσία. Για να γίνει κάτι τέτοιο όμως θα πρέπει ν’ αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Ενώσεων Αποστράτων και η προσέγγιση των στελεχών σ’ αυτές. Υπάρχει δε σημαντικό έμψυχο δυναμικό αποστράτων στελεχών που δεν προέρχονται από Παραγωγικές Σχολές που πολλές φορές δε λαμβάνεται υπόψιν και μάλιστα δεν εκπροσωπείται όπως θα έπρεπε στις Ενώσεις.
Η πολιτική ηγεσία, αν θέλει και επιθυμεί φυσικά, έχει υποχρέωση απέναντι στην κοινωνία να μεταφέρει αυτό το δυναμικό των αποστράτων στη ζωή και να το χρησιμοποιήσει ως μοχλό ανάπτυξης. Μέχρι τώρα χρησιμοποιεί συμπεριφέρεται στους αποστράτους σαν “χαζά παιδάκια”, αυτιστικούς τους είχε αποκαλέσει κάποτε κάποιος υπουργός, κι αυτή είναι δυστυχώς η γενική εικόνα των πολιτικών για τους στρατιωτικούς.
Όσο για τους ίδιους τους αποστράτους πρέπει να διαλέξουν τι θέλουν στο μέλλον: Μια ακόμα πιο μίζερη και δύσκολη ζωή ή κάτι καλύτερο απ’ αυτό που έχουν τώρα. Αν επιθυμούν το δεύτερο έχουν υποχρέωση να κουνηθούν και να δράσουν, συνολικά, με σχέδιο και στόχους.
