ΔΙΑΒΙΒΑΣΕΙΣ: Οι άγνωστες πτυχές της ελληνοτουρκικής στρατιωτικής αλληλεπίδρασης στο κρίσιμο πεδίο της πληροφόρησης και της επικοινωνίας
Γράφει ο Ανδρέας Υφαντίδης, Δόκιμος Αναλυτής ΚΕΔΙΣΑ
Η ελληνοτουρκική ισορροπία ισχύος αποτελεί ίσως το σπουδαιότερο ζήτημα που απασχολεί την ελληνική εξωτερική πολιτική σχεδόν από την ημέρα της σύστασης του σύγχρονου ελληνικού κράτους ως και σήμερα.
Ιδιαίτερα τα τελευταία 90 χρόνια η διαμόρφωση μιας στρατηγικής εκ μέρους της ελληνικής πλευράς βάσει της οποίας θα επιτυγχανόταν η εξισoρρόπηση της τουρκικής ισχύος στην διπλωματική «σκακιέρα» της Ανατολικής Μεσογείου, είτε αυτή αναφέρεται σ’ ενεργειακό, οικονομικό, γεωπολιτικό επίπεδο είτε ακόμα και στο αμιγώς στρατιωτικό, αποτελεί το μείζον διακύβευμα για την ελληνική εξωτερική πολιτική.
Η ελληνοτουρκική ισορροπία ισχύος, όπως προαναφέρθηκε, αποκτά περιεχόμενο σ’ αρκετά επίπεδα εκ των οποίων, ίσως και το πλέον σημαντικό, να είναι το επίπεδο της στρατιωτικής αλληλεπίδρασης που διαμορφώνεται μεταξύ των δυο χωρών.
Ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο στην παρούσα ανάλυση θα προσπαθήσουμε ν’ αναδείξουμε τις άγνωστες πτυχές της ελληνοτουρκικής στρατιωτικής αλληλεπίδρασης εστιάζοντας ιδιαιτέρως στο κρίσιμο πεδίο της πληροφόρησης και της επικοινωνίας, η οποία συνεισφέρει σε μεγάλο βαθμό στην διαμόρφωση της στρατιωτικής ετοιμότητας που χαρακτηρίζει τις ένοπλες δυνάμεις ενός κράτους και άρα στην ορθή χάραξη μιας συνεπούς στρατηγικής εξωτερικής εξισορρόπησης ισχύος.
Πιο συγκεκριμένα θ’ επιχειρήσουμε να σκιαγραφήσουμε τον ρόλο και την σημασία του όπλου των Διαβιβάσεων, τ’ οποίο συμμετέχει όχι μόνον στην προετοιμασία της πολεμικής ετοιμότητας του ελληνικού κράτους μέσω της εξασφάλισης των επικοινωνιών των σωμάτων του στρατού, του ναυτικού και της αεροπορίας αλλά και στην διαμόρφωση προληπτικών δομών αντιμετώπισης διάφορων κρίσεων και δυσμενών καταστάσεων.
Θεωρητικό πλαίσιο-Ορισμοί
Εφόσον στο παρόν άρθρο θα μας απασχολήσει η σημασία της πληροφόρησης και της επικοινωνίας καθώς και το πώς επηρεάζουν την ελληνοτουρκική ισορροπία ισχύος ενώ θ’ αναφερθούμε και στον κύριο φορέα που αναλαμβάνει το δύσκολο έργο της μεταβίβασης αλλά και προστασίας των δυο αυτών λειτουργιών, θα ήταν χρήσιμο να προβούμε σε συγκεκριμένες θεωρητικές διασαφηνίσεις.
Αρχικά οι διαβιβάσεις του ελληνικού στρατού αποτελούν τον βασικό φορέα(όπλο στην στρατιωτική ορολογία) που αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει το δύσκολο έργο της ασφαλούς επικοινωνίας και διακίνησης της πληροφορίας τόσο μεταξύ των υπολοίπων όπλων και σωμάτων του στρατού ξηράς(λ.χ. πεζικό-τεθωρακισμένα-πυροβολικό) όσο και μεταξύ των διαφόρων κλιμακίων που απαρτίζουν εν γένει το σύνολο του ελληνικού στρατού.
Η ιστορία του όπλου των διαβιβάσεων ως αυτοτελούς μέρους του ελληνικού στρατού ξεκινά τον Φεβρουάριο του 1946, παρότι προσπάθειες για την οικοδόμηση ενός σώματος υπεύθυνου για τις επικοινωνίες υπήρξαν και από αρκετά παλαιότερα.
Η αποστολή των διαβιβάσεων εν γένει είναι η εξασφάλιση των επικοινωνιών τόσο σε καιρό ειρήνης όσο και σε καιρό πολέμου ενώ εκτός της γενικής αυτής κατεύθυνσης οι Διαβιβάσεις αναλαμβάνουν τόσο την επιτήρηση των πεδίων επιφάνειας όσο και την διεξαγωγή του ηλεκτρονικού πολέμου που θα μας απασχολήσει αργότερα αναφορικά και με την εξέλιξη της ελληνοτουρκικής ισορροπίας ισχύος.
Κατά συνέπεια γίνεται αντιληπτό πως ο ρόλος των διαβιβάσεων δεν είναι αμιγώς στρατιωτικός υπό την έννοια της στρατιωτικής υπεροπλίας και κυριαρχίας στα εναέρια ή και επίγεια πεδία των μαχών αλλά κυρίως εστιάζει στην έγκαιρη απόκτηση αλλά και διανομή της πληροφορίας, πράγμα που λειτουργεί ως έναν βαθμό και προληπτικά σε περιπτώσεις δυνητικών κρίσεων και συγκρούσεων.
Εν κατακλείδι γίνεται αντιληπτό πως ο ρόλος και η σημασία των διαβιβάσεων εντοπίζεται στην καρδιά του συντονισμού του συνόλου των δραστηριοτήτων που πραγματοποιεί κάθε σύγχρονος στρατός.
Ιδιαίτερα στην ελληνική περίπτωση η ανάγκη τόσο για την διεξαγωγή του «ηλεκτρονικού πολέμου» όσο και για την επιτήρηση του ελληνικού εναέριου χώρου μέσα από τα συστήματα radar, είναι σημαντική για την προσπάθεια εξισορρόπησης της τουρκικής ισχύος καθώς ακόμα περισσότερο και για την ανάσχεση του τουρκικού αναθεωρητισμού που προβληματίζει ιδιαιτέρως την ελληνική εξωτερική πολιτική την τελευταία τριετία.
Η πληροφόρηση ως μεταβλητή της ελληνοτουρκικής ισορροπίας ισχύος
Όπως προαναφέρθηκε και στην αρχή του παρόντος άρθρου στην παρούσα ανάλυση δεν θα εστιάσουμε τόσο στις οπλικές ισορροπίες ή ανισορροπίες που υφίστανται εντός του πλαισίου της ελληνοτουρκικής στρατιωτικής σχέσης παρά θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε με κατανοητό τρόπο τις άγνωστες πτυχές του αγώνα για κυριαρχία στον τομέα της πληροφόρησης που διεξάγεται μεταξύ των δύο χωρών.
Η αναφορά στον ηλεκτρονικό πόλεμο (Η.Π. εφεξής) αποτελεί ακριβώς αυτό το ιδιαίτερο κομμάτι που ενυπάρχει και καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τον συντονισμό και την ετοιμότητα των δυο χωρών σε περίπτωση εχθροπραξιών ήδη από την περίοδο της ειρήνης.
Ένας συνεπής ορισμός του Η.Π. θα ήταν «η προσπάθεια για την κυριαρχία στο Ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, όπου ως τέτοιο ορίζεται συνοπτικά η κατά τάξη μεγέθους κατανομή των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων με βάση την συχνότητα ή το μήκος κύματός τους».
Οι Διαβιβάσεις είναι ο φορέας ο οποίος κατ’ εξοχήν είναι επιφορτισμένος με την διεξαγωγή και την επιτυχή υλοποίηση του Η.Π. , την έρευνα, αναζήτηση και ανάλυση των εχθρικών πληροφοριών καθώς και την παροχή κατευθυντήριων γραμμών και οδηγιών στις υπόλοιπες χερσαίες δυνάμεις.
Σύμφωνα με την Lockheed Martin, μια εκ των μεγαλύτερων αμερικανικών εταιριών με ειδίκευση στα προηγμένα συστήματα ασφαλείας, άμυνας και αεροναυπηγικής, ο Η.Π. διαθέτει 3 τομείς.
Ο πρώτος είναι η Ηλεκτρονική προστασία, ο δεύτερος η Ηλεκτρονική υποστήριξη και ο τρίτος η Ηλεκτρονική επίθεση.
Βάσει αυτού του προτύπου που εκθέτει και η Lockheed Martin, οργανώνονται και οι δράσεις του όπλου των Διαβιβάσεων στην διεξαγωγή του Η.Π., οπότε κι έχουμε τα Ηλεκτρονικά Μέσα Υποστηρίξεως με τα οποία πραγματοποιείται η έρευνα, η αναγνώριση και ο εντοπισμός των απειλών, εν συνεχεία έχουμε τα Ηλεκτρονικά μέτρα προστασίας με τα οποία προστατεύουμε τις επικοινωνίες μας στο Η/Μ φάσμα από την προσπάθεια υποκλοπής από τον εχθρό και τέλος έχουμε τα Ηλεκτρονικά αντίμετρα με τα οποία επιδιώκουμε την προσωρινή, μερική ή και ολική διακοπή λειτουργίας των συστημάτων επικοινωνιών του εχθρού ακόμα και την υποκλοπή των δικών του επαφών.
Σε κάθε περίπτωση και οι 3 λειτουργίες αποτελούν μέρος της τακτικής διεξαγωγής του Η.Π. και η ορθή πραγμάτωση τους οδηγεί μ’ αποτελεσματικό τρόπο στην απόκτηση ενός σημαντικού πλεονεκτήματος πρώτης κίνησης απέναντι σ’ οποιονδήποτε αντίπαλο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ στην ιστοσελίδα του ΚΕΔΙΣΑ
