Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *
Στην Κωνσταντινούπολη και την Αλβανία υφίστανται ελληνικοί πληθυσμοί. Επίσης στο κράτος των Σκοπίων και πιο συγκεκριμένα στις πόλεις Μοναστήρι, Στρούγκα, Κρούσοβο, Μπούκοβο υφίστανται ελληνικής καταγωγής βλαχόφωνοι πληθυσμοί.
Στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Εστία προχθές, ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας, Αναστάσιος έκρουε την πόρτα του κινδύνου, καθώς η μη ύπαρξη Ελλήνων εκπαιδευτικών, ως οφείλει το ελληνικό κράτος να στέλνει, έχει ως αποτέλεσμα η αλβανική κυβέρνηση στα πλαίσια της προπαγάνδας, να επιδιώκει τη ρουμανοποίηση των Ελλήνων της Αλβανίας, διατεινόμενη ότι στην Αλβανία υφίστανται βλαχόφωνοι πληθυσμοί, επομένως έλκουν την καταγωγή τους από τη Ρουμανία!
Στο συλλογικό τόμο του ΕΛΙΣΜΕ, Οι σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας, που συμμετείχα ως συγγραφέας, εξηγώ πώς οι Αλβανοί συνεργάστηκαν με τους Ρουμάνους, ώστε να δημιουργήσουν ζητήματα στην Ελλάδα με το λεγόμενο Κουτσοβλαχικό Ζήτημα (παρακάτω παραθέτω ένα δείγμα των όσων αναφέρω στο βιβλίο), μία συνθήκη που έχει ερείσματα σε κάθε βαλκάνια χώρα που φέρει βλαχόφωνες, ελληνικές ομάδες.
Αυτά τα γεγονότα, στη βάση του δημοσιεύματος της εφημερίδας, βλέπουμε ότι ξανάρχονται στο προσκήνιο.
Είχαμε αναφερθεί και στο παρελθόν σε σχετική ανάρτηση για το αρχαίο ελληνικό φύλο των Αρουμούνιων, το οποίο ο Στράβων ονομάζει Αντιτάνες. Η συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα ανάλογα με την περιοχή διαμονής της έφερε επιμέρους τοπικιστικής διάστασης ονόματα. Οι Αντιτάνες λόγω του μικρού πληθυσμιακού μεγέθους τους και της νομαδικής ζωής τους ήταν πιο εύκολα αφομοιώσιμοι σε σχέση με τα υπόλοιπα ελληνικά φύλα, τα οποία οργάνωναν τις λεγόμενες Κοινοπολιτείες.
Έτσι, κατά τη ρωμαϊκή επικράτηση έγινε ιδιαίτερα αισθητή η προσπάθεια αφομοίωσης των φύλων των Αρουμούνιων που ουσιαστικά ωστόσο ο εκλατινισμός των ομάδων αυτών έγινε στα πρώτα χρόνια οργάνωσης του βυζαντινού κράτους, όταν η περιφέρεια χωρίστηκε σε διοικήσεις, τα λεγόμενα θέματα. Ήταν τότε, που για να ξεχωρίζουν από τους Σλάβους, οι οποίοι άρχισαν να κατακλύζουν με επιδρομές τα Βαλκάνια, οι νομάδες αυτοί υιοθέτησαν το προσωνύμιο Αρουμούνοι ή Βλάχοι.
Και ναι μεν, οι Βλάχοι που διέμεναν στις ελληνικές περιοχές ή μετακινήθηκαν προς αυτές επανάκτησαν το ελληνικότατο υπόβαθρό τους, οι δε άλλοι που μετανάστευσαν σε βορειότερες περιοχές είτε του γεωγραφικού τμήματος που έφερε το όνομα Ιλλυρία είτε στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία διατήρησαν τον εκλατινισμό τους.
Ωστόσο, κατά τα τέλη του 19ου αι. – αρχές 20ου αι., όταν οι Αυστριακοί με τη βοήθεια των Ιταλών, προκειμένου να ισχυροποιήσουν την πολιτισμική και πολιτική παρουσία τους στα Βαλκάνια (κυρίως μέσω εκπαιδευτικών ιδρυμάτων) και θέλοντας να εξοβελίσουν την παρουσία της Ελλάδας από την Αδριατική, υποκίνησαν τους Ρουμάνους να ξεσηκώσουν τους λατινόφωνους πληθυσμούς της ελληνικής και της βαλκανικής ενδοχώρας, ως αντίδραση από την υποτιθέμενη αφομοίωσή τους από τους Έλληνες.
Η ρουμανική προπαγάνδα από τα τέλη του 19ου αι. και μέχρι τους Βαλκανικούς Πολέμους αρχικά (για να επανακάμψει κατά τη διάρκεια του Β’ΠΠ) υποκινούσε τους Βλάχους των Σκοπίων, της Μακεδονίας και της Ηπείρου να ιδρύσουν αυτόνομα κρατίδια, “αποδιώχνοντας”, όπως ισχυρίζονταν με τον τρόπο αυτό, την περίπτωση αφομοίωσή τους από τους ελληνικούς πληθυσμούς.
Μόλις το 1914 ιδρύθηκε το αλβανικό κράτος, αυτό με πολύ μεγάλη θέρμη προστάτευε τα ρουμανικά συμφέροντα στο εσωτερικό περιβάλλον του, συναινώντας στην ίδρυση και λειτουργία ρουμανοβλαχικών εκπαιδευτηρίων, έχοντας στόχο να πλήξει τους ελληνικούς πληθυσμούς.
Αυτή η ρουμανοαλβανική σύμπλευση συνεχίζει να υφίσταται ακόμα και τώρα, ενώ κατά τη διάρκεια διακυβέρνησης του Τίτο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, η μεθόδευση αυτή εντάθηκε στους ελληνικούς, βλαχόφωνους πληθυσμούς που διέμεναν (και δεν εννοούμε τους αυτοαποκαλούμενους πολιτικούς πρόσφυγες) στο κρατίδιο των Σκοπίων.
Αυτήν την στιγμή, το ελληνικό κράτος αφενός επιβάλλεται, μετά τις εκκλήσεις του Έλληνα ιεράρχη στην Εκκλησία μας στην Αλβανία να προστατεύσει όχι μόνο τους ελληνόφωνους πληθυσμούς, αλλά και τους βλαχόφωνους πληθυσμούς που έχουν ελληνικότατη συνείδηση από αυτήν την συμπαιγνία Αλβανορουμάνων εναντίον της ελληνικής μειονοτητας.
Συγχρόνως δε, οφείλουμε να ενσκήψουμε στους Έλληνες βλαχόφωνους της χώρας των Σκοπίων και να βοηθήσουμε την συγκεκριμένη μειονότητά μας από την αποφυγή της αφομοίωσης.
Πρέπει να ξαναδούμε τα μειονοτικά ζητήματά μας τόσο στα Βαλκάνια όσο και την Τουρκία (που έχουμε Κρυπτοχριστιανούς)…
Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, ερευνήτρια της ίδιας Σχολής, Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου και μέλος και ερευνήτρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.).
