Πώς η Γαλλία προσπαθεί να κερδίσει το ενεργειακό πλεονέκτημα από τις ΗΠΑ στην ανατολική περιφέρεια

ΗΠΑ ΓΑΛΛΙΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ

Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *

Πολύ συχνά το τελευταίο διάστημα, μιλάμε για το bras de fer ΗΠΑ και Γαλλίας στην ανατολική περιφέρεια. Και ως φαίνεται οι δύο μεγάλοι παίκτες των ενεργειακών, αρχίζουν και τοποθετούν σε μια σειρά τα πιόνια τους για τη (νέα) παρτίδα σκάκι στην περιοχή μας.

Όπως είχαμε πει, την περασμένη εβδομάδα σε ανάλογο άρθρο, το Ισραήλ ακόμη ψάχνει πού θα πάει, ωστόσο οι πυραυλικές επιθέσεις του εναντίον ιρανικών και φιλοϊρανικών στόχων στη Συρία, και μετά μάλιστα την πρόσφατη (πριν 2 μέρες) συνάντηση Άσαντ με Ιρανό κυβερνητικό αξιωματούχο, δείχνει φυσικά ότι κλίνει προς το “στρατόπεδο” των Αμερικανών, μια και είναι το ζήτημα Ιράν στη μέση (όμως στη Διπλωματία όλα είναι πιθανά)…. Άλλωστε, διαφαίνεται ότι ο Μπάιντεν τελικά, παρά τις αρχικές του επιφυλάξεις αναμένοντας αν το ισραηλινό κράτος θα προχωρήσει σε εκλογές, κλίνει στην απόφαση να πραγματοποιήσει τον Ιούλιο το ταξίδι του σε Ισραήλ και Σαουδική Αραβία…. Οπότε, είναι μία παράμετρος που αυτή θα καταδείξει πόσο γρήγορα και πόσο πιο στοχευμένα θα πάμε σε ένα ενεργειακό παιχνίδι για δυνατούς παίχτες στην ευρύτερη ανατολική περιοχή.

Από την άλλη, οφείλουμε να στοχεύσουμε σε τρεις συνιστώσες ιδιαίτερης σημασίας, αποδεικνύοντας ότι οι Γάλλοι θέλουν τα ενεργειακά της ανατολικής περιφέρειας να περνάνε από τη δική τους δικαιοδοσία.

Α. Η Γαλλία υπέγραψε με το Κατάρ μία από τις πιο σημαντικές συμφωνίες διαχείρισης LNG με σκοπό την τροφοδοσία ευρωπαϊκών κρατών με υγροποιημένο αέριο… Και μάλιστα αφορά το μεγαλύτερο κοίτασμα αερίου στον κόσμο, κάτι ανάλογο είχε πράξει η TOTAL  με το Ιράν πριν δυο χρόνια.

Το Κατάρ είναι ένα κράτος, που μαζί με το Ομάν, θεωρούνται ως οι εξισορροπιστές όχι μόνο του αραβικού κόσμου, αλλά του μουσουλμανικού… Φυσικά και δεν πρέπει να μας διαφεύγει, ότι μετά το 2018, και την άρνηση του ελληνικού κράτους να το καταστήσει σημαντικό επενδυτή, έχει στρέψει το βλέμμα του στην Τουρκία και μάλιστα με τρόπο που αποδεικνύει απέναντι στην χώρα μας τη ρήση ότι “η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο”… Οι κοινές στρατιωτικές ασκήσεις με την Τουρκία και η συνεργασία τους σε επενδυτικό επίπεδο στα ζητήματα Άμυνας, θεωρώ ότι είναι η προβληματική που γνώριζαν οι Καταριανοί ότι θα μας ενοχλήσει περισσότερο.

Από εκεί και ύστερα, οφείλουμε το Κατάρ να το “διαβάζουμε” όπως το Ιράν όσον αφορά τη σχέση που έχει με το τουρκικό κράτος…. Για να κατανοήσουμε το Κατάρ πώς λειτουργεί, και θα το δούμε πολύ σύντομα (αν και το λέγαμε από το 2020 σε σχετική αρθρογραφία με έρεισμα τη βομβιστική επίθεση στον Λίβανο) μια και η Γαλλία ως πρώην αποικιοκρατική δύναμη έχει διαβάσει άριστα ξεχωριστά το κάθε αραβομουσουλμανικό περιβάλλον της ανατολικής περιοχής, θα πρέπει να το συσχετίσουμε σε συμπεριφορικό επίπεδο πώς λειτουργεί η ίδια η Κίνα (που είναι ένα πιο διαβασμένο περιβάλλον για τους Δυτικούς) η οποία διαχωρίζει το ζήτημα επιχειρηματική δραστηριότητα με τη διάσταση της Διπλωματίας (η οποία εμπεριέχει την πτυχή του πολιτισμικού παράγοντα).

Στα ίδια πλαίσια (εν πολλοίς, καθώς δεν μπορεί να γίνει πλήρης ταύτιση καθώς δεν παύει να είναι ένα εθνολογικά- φυλετικά διαφορετικό περιβάλλον) κινείται και το Κατάρ… Και για να το κατανοήσουμε αυτό και γιατί κινείται έτσι, θα πρέπει και είναι αναγκαίο (και το έχουμε ξαναπεί) για να διαβάσουμε τα αραβικά περιβάλλοντα το πρώτο που πρέπει να πράξουμε (μια εντελώς μηχανική και απλοϊκή πεπατημένη) είναι να τα διαχωρίσουμε α. στη βάση της γεωγραφίας τους, β. στη βάση της εθνολογικής ταυτότητας, γ. συσχετισμό με βάση παρόμοια με αυτά (αραβικά) περιβάλλοντα δ. το ρόλο τους στην αποικιοκρατική περίοδο… Το Κατάρ διαφαινόταν (και το έχουμε γράψει σε αρθρογραφία που υπάρχει στο προφίλ μου, στο Geopolitics and Daily News, και στο armynow) ότι θα είναι ένας παίχτης που θα κινήσει τα νήματα της περιοχής.

Και οφείλουμε να μην ξεχνάμε, ότι το Κατάρ πριν δύο μήνες υπέγραψε ενεργειακή συμφωνία με το Αζερμπαϊτζάν…. πολύ σημαντική συνθήκη για να κατανοήσουμε πώς η Γαλλία θα κινηθεί με τα “πιόνια” στο ενεργειακό σκάκι.

Επωφελημένο από όλο αυτό το τουρκικό κράτος; το απαντήσαμε ήδη ανωτέρω.

Β. Η Αίγυπτος κατασκευάζει το μεγαλύτερο αποθετήριο πετρελαίου στη ΝΑ Μεσόγειο… Ένα γεγονός που αναδεικνύει αυτό… Ότι η Αίγυπτος επιδιώκει και έχει ήδη καταστεί ένας πολύ σημαντικός ενεργειακός παράγοντας, όχι μόνο στην περιοχή της, αλλά κυρίως για τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης… Και να πούμε και κάτι, παρά το γεγονός ότι η Λιβύη αυτήν την στιγμή βιώνει μία έκρυθμη κατάσταση… ότι η Αίγυπτος επενδύει στα πετρέλαια της Λιβύης από κάθε άποψη .

και παρά το γεγονός ότι στο λιβυκό κράτος υφίστανται ως οιονεί πάτρωνες για τον ενεργειακό τομέα πολλές αντικρουόμενες μεταξύ τους δυνάμεις, η Αίγυπτος και η Τουρκία είναι τα κράτη που φέρουν στο εσωτερικό του εν λόγω πολιτειακού μορφώματος ισχυρό πάτημα (διαμορφώνοντας τις ισορροπίες ανάμεσα στο γηγενές στοιχείο).

Και παρά τις προσπάθειες του ιταλικού κράτους να εξισορροπήσει τον ανταγωνισμό ανάμεσα σε αιγυπτιακό και τουρκικό κράτος όσον αφορά τις σχέσεις που αναπτύσσουν στη Λιβύη -και ίσως και κυρίως κάτω από αυτό το πλαίσιο οφείλουμε να δούμε γιατί η Ελλάδα δεν προσκλήθηκε στην σύσκεψη που συγκάλεσε η Ιταλία- η Αίγυπτος και η Τουρκία, και ακόμα κι αν η Τουρκία νερωσει το κρασί της, δεν πρόκειται να τα βρούνε . Η Λιβύη αποτελεί για το αιγυπτιακό Κράτος για τη νέα εποχή των ενεργειακών εξελίξεων μία περιοχή που οφείλει να τη χρησιμοποιήσει στη βάση των δικών του (αποκλειστικά) συμφερόντων, ώστε να καταστει ο μουσουλμανικός παίχτης (κύριος και μοναδικός) στην περιοχή του…Η Αίγυπτος είναι δυνατόν, και παρά τις προσπάθειες των Ιταλών, να βάλει στα πόδια του έναν θανάσιμο εχθρό της που ακούει στο όνομα Τουρκία, και μάλιστα να τη βάλει στο δικό της (νέο) ενεργειακό El Dorado που ακούει στο όνομα Λιβύη;

Και φυσικά οφείλουμε να έχουμε στο μυαλό μας, ότι η Αίγυπτος, παρά το γεγονός ότι οι Γάλλοι αποτέλεσαν μια Κοινότητα αποικιοκρατών και μάλιστα έχοντας συμφέροντα στην εταιρεία της διώρυγας, δεν τους εξέλαβε επί της ουσίας ποτέ ως στυγνούς αποικιοκράτες… Και φυσικά για το λόγο αυτό βλέπουμε ότι στη σημερινή εποχή η Αίγυπτος με τη Γαλλία κάθε άλλο παρά κακές σχέσεις έχουν.

Γ. Το Ιράν με νέα εμπορική δίοδο διοχετεύει τα ρωσικά προϊόντα στην αγορά της Ινδίας… Άλλος ένας παίκτης που είχαμε πει ότι δεν πρέπει να τον υποτιμούμε, αλλά αντίθετα να τον παρακολουθούμε πολύ σοβαρά και είναι το Ιράν… Φυσικά και πάλι το γαλλικό κράτος έχει πατήματα στη συγκεκριμένη χώρα, από κάθε άποψη, και κυρίως ενεργειακή… Και επιπλέον γνωρίζουμε την στάση του Μακρόν στο ρωσο-ουκρανικό πόλεμο.

Επίσης, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ο τρόπος που το Ιράν αντιλαμβάνεται την Τουρκία, και ειδικά το τελευταίο διάστημα, μία Τουρκία που παρά τα νέα ανοίγματα με το Ισραήλ, έπεσε σε ύφαλα (ο ίδιος ο Ισραηλινός ΥπΕξ μια εβδομάδα μετά τη συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του, έκανε έκκληση οι Ισραηλινοί υπήκοοι να αποχωρήσουν από την Τουρκία γιατί υπάρχει πιθανότητα τρομοκρατικών επιθέσεων)… Και εννοείται γνωρίζουμε, ότι το γαλλικό κράτος κάθε άλλο παρά τρέφει αισθήματα “αγάπης” για την Τουρκία.

Εν ολίγοις, η Γαλλία αυτήν την στιγμή βρίσκεται πολύ κοντά σε τρία κράτη που θα διαμορφώσουν, όταν χρειαστεί το ενεργειακό παιχνίδι.

Και λέμε όταν χρειαστεί, γιατί τα πράγματα όπως είπαμε θα επισπεύσουν μετά και αν πραγματοποιηθεί το ταξίδι του Μπάιντεν στην ανατολική περιφέρεια. Με τα Κράτη που η Γαλλία κινείται σε επίπεδο διαμόρφωσης της στρατηγικής της είναι το Κατάρ, η Αίγυπτος και το Ιράν (τα οποία έχοντας κυρίως το Κατάρ και το Ιράν σχέσεις και με χώρες είτε της πρώην Σοβιετίας είτε με την ίδια τη Ρωσία θα εξελίξουν το παιχνίδι). Και όλο αυτό δείχνει η Γαλλία ότι μπαίνει στην ενεργειακή αρένα της ανατολικής περιοχής με περισσότερα πλεονεκτήματα από τις ΗΠΑ.

Θα είναι ικανό το αμερικανικό κράτος με αντιπερισπασμό, έχοντας βγάλει στο επίκεντρο του παιχνιδιού μια αναγεννημένη σχέση ανάμεσα σε Σαουδική Αραβία και Ισραήλ να αποκτήσει ισχυρό πλεονέκτημα έναντι της Γαλλίας; Και πάλι θα πω και κυρίως εκεί θα εστιάσω είναι πώς το γαλλικό Κράτος θα παίξει την νέα διαφαινόμενη σχέση Αιγύπτου και Κατάρ που θα επηρεάσει και τις υπόλοιπες σχέσεις ανάμεσα στα αραβικά κράτη (με focus αυτά του Περσικού Κόλπου).


Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:

ΑΠΟΨΕΙΣ – ΑΝΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ


 

 *Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ