Τα κυριότερα σημεία πό την πρόσφατη συνέντευξη του Διεθνολόγου Γιώργου Μενεσιάν, στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας σχετικά με τις εξελίξεις γύρω από το λιβυκό.
Τα κυριότερα σημεία του ανακοινωθέντος της συνδιάσκεψης του Βερολίνου της 23 Ιουνίου 2021 ήταν:
- Το κάλεσμα για δίκαιες αξιόπιστες και ελεύθερες εκλογές
- Η διατήρηση του εμπάργκο και η συνέχιση της επιχείρησης «Ειρήνη»
- Η αποχώρηση των μισθοφόρων και των τακτικών ξένων δυνάμεων από τη χώρα
Η αποχώρηση των στρατιωτικών δυνάμεων από τη Λιβύη
Όσον αφορά αποχώρηση των μισθοφόρων και των τακτικών ξένων δυνάμεων από τη χώρα, Ρωσία και Τουρκία συμφώνησαν να αποσύρουν τις τακτικές δυνάμεις ή τους μισθοφόρους που διατηρούν στη Λιβύη.
Όμως ενώ όλοι οι συμμετέχοντες και κυρίως ο Μπλίνκεν που έχει μια ιδιαίτερη βαρύτητα ως Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, μίλησαν για την ανάγκη της άμεσης αποχώρησης τελικώς αποφασίστηκε η σταδιακή και με ισορροπημένο τρόπο απόσυρση.
Η Τουρκία έχει ζητήσει να γίνει ένας διαχωρισμός των μισθοφόρων από τα τουρκικά στρατεύματα ώστε να τα δικά της στρατεύματα που παραμένουν μέχρι και σήμερα στη χώρα δήθεν για να εκπαιδεύσουν τις λιβυκές ένοπλες δυνάμεις. Τελικά βρέθηκε η μέση λύση να γίνει η αποχώρηση σταδιακά και με ισορροπημένο τρόπο.
Το πολιτικό σκηνικό στη Λιβύη
Είναι αλήθεια ότι όλες οι πλευρές στη Λιβύη αλλά και οι ξένες δυνάμεις που εμπλέκονται με το Λιβυκό είναι υπέρ της διεξαγωγής των εκλογών, όπως επίσης ότι έχουν γίνει βήματα για την ορθή λειτουργία των διυλιστηρίων και τη μεταφορά του πετρελαίου στο εσωτερικό της χώρας, όμως παραμένουν τα εξής προβλήματα:
- Ο Χάφταρ ο οποίος δεν είναι κάποιος επίσημος εκπρόσωπος του λιβυκού κράτους συνεχίζει να ελέγχει τα 2/3 της χώρας και είναι επικεφαλής αν όχι της ισχυρότερης, της μεγαλύτερης στρατιωτικής ομάδας της χώρας, εξασθενημένος, δε, αλλά δρα ανεξέλεγκτα. Μπορεί θεωρητικά να υποστηρίζει τη μεταβατική κυβέρνηση και τις εκλογές (δεν αποκλείεται να κατέβει στις εκλογές ως υποψήφιος -το είχε πει παλαιότερα-) , όμως έχει τη δική του ατζέντα και συντηρεί τα δικά του συμφέροντα και δρα ανεξέλεγκτα πολλές φορές.
- Μπορεί να έχουν σταματήσει οι εχθροπραξίες αλλά υπάρχουν ακόμα μεμονωμένα επεισόδια
- Και φυσικά συνεχίζουν να δραστηριοποιούνται ακραίοι τζιχαντιστές προσκείμενοι είτε στο ισλαμικό κράτος είτε στην Αλ Κάιντα
Με δυο λόγια γίνονται βήματα αλλά η κατάσταση παραμένει αρκετά εύθραυστη μέχρι να φτάσουμε στις εκλογές και φυσικά η παρουσία των μισθοφόρων δυσκολεύει πάρα πολύ την κατάσταση και φυσικά την αποκατάσταση των σχέσεων και της εμπιστοσύνης των δύο πλευρών.
Το τουρκολιβυκό μνημόνιο
Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε στην Ελλάδα ότι δεν έχουμε ξεμπερδέψει με το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Κατ’ αρχήν μπορεί η Λιβύη να είναι ένα κράτος υπό διάλυση, όμως μπορούμε να μιλήσουμε για μια σχετική κρατική συνέχεια, διότι η μεταβατική κυβέρνηση εθνικής ενότητας αποτελεί ουσιαστικά το διάδοχο της κυβέρνησης εθνικής συμφωνίας του Σάρατζ ο οποίος υπέγραψε το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Η κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου θα αποτελεί τη συνέχεια της μεταβατικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας, η οποία αποτελεί με τη σειρά της αποτελεί τη συνέχεια της κυβέρνησης Σάρατζ.
Επομένως δεν έχει τελειώσει αυτή η ιστορία εκτός και αν εκλεγεί κάποιος ο οποίος είναι εναντίον της Τουρκίας αλλά και αυτό δε μας εγγυάται τίποτα Μένει να δούμε επιπλέον και αν η επόμενη Βουλή των Αντιπροσώπων επικυρώσει αυτή τη συμφωνία διότι η συμφωνία δεν έχει επικυρωθεί από το νομοθετικό σωματείο της ακόμα.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι το τι μπορεί να κάνει η Ελλάδα:
Θα πρέπει να συνεχίσει να αναπτύσσει τις σχέσεις της και επαφές με τη Λιβύη, ώστε να μπορεί στο μέλλον να πιέσει στο ζήτημα της ΑΟΖ και να επιμένει στο σύμφωνο με την Αίγυπτο το οποίο ακόμα και με τις παραχωρήσεις ου έγιναν, μπορεί να σταθεί απέναντι στο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Διότι είναι μια συμφωνία η οποία δεσμεύει νομικά τα δύο μέρη παράγει έννομα αποτελέσματα και βασίζεται στο Διεθνές συμβατικό και εθιμικό δίκαιο.
Να σημειώσουμε εδώ όμως ότι δεν πρόκειται για ζήτημα τήρησης του Διεθνούς Δικαίου, αλλά πρόκειται για ζήτημα καθαρά γεωπολιτικό και ως τέτοιο θα πρέπει να το βλέπει η Ελλάδα
Και φυσικά η Λιβύη θα συνεχίσει να έχει καλές σχέσεις με την Τουρκία όποια θα είναι η κυβέρνηση που θα προκύψει γιατί έχει συμφέροντα στη μέση. Διότι η τουρκική εταιρία πετρελαίου TPAO δραστηριοποιείται στη Λιβύη, τουρκικές κατασκευαστικές εταιρίες βοηθούν στην κατασκευή υποδομών , διότι η Τουρκία έχει καταφέρει να δημιουργήσει στην Τρίπολη μια πολιτική ελιτ φιλοτουρκική.
