Μήνυμα προς πολλές κατευθύνσεις, εντός κι εκτός κυβέρνησης, στέλνει ο Νίκος Κοτζιάς σε όσους παρασύρονται σε καυγάδες με την Τουρκία, προκαλώντας ζημιά σε Ελλάδα και Κύπρο
Δεν πρέπει να πέφτουμε στην “παγίδα” του καυγά με την Τουρκία, είπε ο υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος του ΠΡΑΤΤΩ Νίκος Κοτζιάς, σε ομιλία του στο ΕΒΕΑ.
Στέλνοντας μήνυμα προς πολλές κατευθύνσεις, προς τον ΥΕΘΑ, αλλά και προς την Κύπρο, ο Νίκος Κοτζιάς υπογράμμισε: “Όταν έχεις να αντιμετωπίσεις μια νευρική χώρα με τάσεις αναθεωρητισμού, δεν πρέπει να πέφτεις στην παγίδα του προβοκαρίσματος”.
Δείτε τι ενδιαφέροντα είπε στην ομιλία του:
Τουρκία
Την Τουρκία την χαρακτηρίζουμε εμείς με δυο τρόπους: είναι μια νευρική δύναμη και μια δύναμη αναθεωρητισμού.
Ο όρος «νευρική δύναμη» προέρχεται από το 19ο αιώνα, όταν έπεσε ο Καγκελάριος Μπίσμαρκ και η νέα ηγεσία της Γερμανίας δεν επεδίωκε πλέον μια ισορροπία στην Ευρώπη και με τις δυο πτέρυγές της, τη Ρωσία και την Αγγλία τότε, αλλά επεδίωκε να ανατρέψει αυτή τη σταθερότητα με νέους εξοπλισμούς ιδιαίτερα στο στόλο, προκαλώντας το Ηνωμένο Βασίλειο, επιδεικνύοντας συνεχώς μια νευρικότητα γιατί δεν ήξερε με ποιο τρόπο θα αλλάξει τις καταστάσεις που είχε βρει στην ισορροπία του Μπίσμαρκ. Αυτή η νευρικότητα ξέρουμε που οδήγησε. Αν δεν είναι κανένας προσεκτικός και αν δεν παλεύει να την αποτρέψει, εκδηλώνεται ποικιλόμορφα.
Η νευρικότητα αυτή, συνδέεται και με έναν αναθεωρητισμό, δηλαδή με κάποιον που δεν αποδέχεται τις διεθνείς Συνθήκες, τους διεθνείς συσχετισμούς, τις διεθνείς καταστάσεις όπως είναι και θέλει να τα αναθεωρήσει, να τα ανατρέψει. Κλασικό παράδειγμα αναθεωρητισμού, όταν η Άγκυρα λέει ότι «η Συνθήκη της Λωζάνης πρέπει να τεθεί στο τραπέζι και να υπάρξει αναθεώρησή της».
Βέβαια στην πραγματικότητα η Τουρκία, σε επιμέρους θέματα της Συνθήκης της Λωζάνης, έχει κάνει ήδη παραβιάσεις. Σας θυμίζω μόνο το αυτοδιοίκητο της Ίμβρου και της Τενέδου, για το οποίο θα μιλήσουμε στην παρουσίαση ενός βιβλίου σε λίγες μέρες.
Τι χρειάζεται προσοχή; Όταν έχεις να αντιμετωπίσεις μια νευρική χώρα με τάσεις αναθεωρητισμού, δεν πρέπει να πέφτεις στην παγίδα του προβοκαρίσματος. Η δική μας εξωτερική πολιτική είναι να υπερασπιζόμαστε τα συμφέροντα και τα δικαιώματα της χώρας αλλά με τρόπο που να μην στρέφει όλη τη νευρικότητα και τον αναθεωρητισμό, πάνω μας.
Δεν έχουμε κανένα λόγο, την ώρα που δεν τους αρέσει το τι κάνει η Ολλανδία ή η Γερμανία, να τους πούμε «εεεε γιατί τσακώνεστε με αυτούς; Ελάτε να τσακωθείτε με εμάς. Δίπλα είμαστε και έχουμε διάθεση καυγά». Αυτή τη διάθεση για καυγά που πρέπει να την προσέχουμε και να μην παρασυρόμαστε, αφορά και το Κυπριακό.
Οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ να μην συμπεριφέρονται ως λομπίστες της Τουρκίας
Το είπα και στην Κύπρο θα το πω και εδώ: ένα από τα διδάγματα της κυπριακής ιστορίας είναι ότι συχνά πιστέψαμε στο διεθνές Δίκαιο και στους διεθνείς θεσμούς και πιστέψαμε ότι ο Ο.Η.Ε. θα δώσει όλες τις λύσεις. Αλλά ο Ο.Η.Ε. είναι χώρες με συμφέροντα, κάποιες φορές πέρα από το διεθνές Δίκαιο. Εκπρόσωποι κάποιων από αυτές τις χώρες εξυπηρετούν αυτά τα συμφέροντα ή θεωρούν ότι η κυπριακή πλευρά είναι πιο αδύνατη και άρα μπορούν να την πιέσουν πιο εύκολα από ό,τι την τουρκική πλευρά.
Και γι’ αυτό κάλεσα τους εκπρόσωπους του διεθνούς Οργανισμού να μην συμπεριφέρονται ως δικηγόροι ή λομπίστες συμφερόντων τρίτης χώρας, όπως είναι η Τουρκία.
Να πω ένα παράδειγμα. Άκουσα να λένε τις προάλλες -και μάλιστα ρώτησα τη Νομική μας Υπηρεσία για άλλη μια φορά για να είμαι σίγουρος- «δώστε τις τέσσερις ελευθερίες ειδικά στην Τουρκία και ας μην είναι κράτος–μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Και όταν τέθηκε το ερώτημα «Αυτό τι δουλειά έχει στη διαπραγμάτευση; Αυτό είναι μια σχέση ανάμεσα στην Τουρκία και στις Βρυξέλλες, γιατί ανακατεύονται οι διαμεσολαβητές;», η απάντηση ήταν «διότι έχουμε το παράδειγμα Βραζιλίας – Πορτογαλίας», ότι όπως οι Πορτογάλοι είχαν ροές Βραζιλιάνων, έτσι μπορεί να έχει και η Κύπρος.
Με τη διαφορά ότι η συμφωνία και το Πρωτόκολλο για την Πορτογαλία αφορούσε αυτούς που απωθούσαν τα άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Πορτογαλία, στα πλαίσια του Σένγκεν, λόγω της κοινής τους γλώσσας, κουλτούρας και προέλευσης και προκειμένου από εκεί να φύγουν πίσω στη Βραζιλία. Δεν ήταν είσοδος Βραζιλιάνων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε σχήμα με το οποίο θα ξέκοβαν την Πορτογαλία από το γενικό ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Ύψιστη προτεραιότητα το Κυπριακό
Για μας το μέγιστο εθνικό μας πρόβλημα, όπως το ονομάζουν οι Κινέζοι το «μέγιστο κεντρικό πρόβλημα εξωτερικής πολιτικής», είναι το Κυπριακό. Διότι είναι ένα σημείο όπου συμπυκνώνονται πάρα πολλές αντιθέσεις, ένα σημείο που διαφορετικές δυνάμεις έχουν διαφορετικά συμφέροντα. Ορισμένοι τείνουν να ξεχάσουν ότι η Κύπρος δεν είναι όπως λέει ο ποιητής «ένα πεδίο βολής», ούτε είναι όπως λέει το όμορφο ποίημα απλώς «ένα χρυσοπράσινο φύλλο ριγμένο μέσα στη θάλασσα». Η Κύπρος είναι και πρέπει να είναι ένα ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος.
Κατά συνέπεια, όσον αφορά το Κυπριακό, ασφαλώς η εξωτερική μας πολιτική στον πυρήνα της θέλει λύση του Κυπριακού. Αλλά, όταν λέμε λύση ενός προβλήματος, πρέπει να ορίσουμε ποιο είναι αυτό το πρόβλημα. Δεν είναι ότι “δεν παίζει καλά η ομάδα”, δεν είναι ότι η εθνική ποδοσφαίρου της Κύπρου δεν έχει το σωστό σύστημα 4-4-2 και παίζει 4-5-1, δεν είναι αυτά τα ζητήματα.
Είναι ότι η Κύπρος, κομμάτι του νησιού, έχει καταληφθεί κατά τρόπο παράνομο από τις δυνάμεις της Τουρκίας. Αυτές οι δυνάμεις κατέλαβαν την Κύπρο στο όνομα τάχα ότι τους το επέτρεπαν οι συμφωνίες του 1960, αξιοποιώντας το βαρύτατο έγκλημα -εγώ έχω ζητήσει τέσσερις φορές δημόσια συγγνώμη στην Κύπρο τον τελευταίο χρόνο και το έκανα και πάλι πριν μερικές μέρες- της ελληνικής Χούντας.
Στο Κυπριακό έχουμε μια προμετωπίδα: το μέγιστο δυνατό των δικαιωμάτων για τους Τουρκοκυπρίους και η μέγιστη ασφάλεια για τους Ελληνοκυπρίους. Αυτό σημαίνει ότι τα τουρκικά στρατεύματα, οι τουρκικές εγγυήσεις και οι διαθέσεις-προδιαθέσεις για παρεμβάσεις πρέπει να φύγουν.
Και αυτό το λέμε διότι πιστεύουμε ότι οι δυο Κοινότητες μπορούν να ζήσουν εν ειρήνη, αλλά μακριά από την επιρροή και την μπότα τη στρατιωτική τρίτων δυνάμεων.
Περί εθνικιστών
Πολλοί, ιδιαίτερα εδώ στην Αθήνα, με κατηγορούν και μας κατηγορούν για εθνικισμό. Υποστηρίζουν είναι αναχρονιστικά αυτά που λέμε ότι πρέπει να φύγουν τα κατοχικά στρατεύματα. Και αναρωτιέμαι: είναι καινούργιο πεδίο του εκσυγχρονισμού η κατοχή κρατών; Μα αυτό υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, ούτε εκσυγχρονισμός είναι, ούτε διεθνές Δίκαιο είναι.
Μήπως, όταν υπερασπίζονται τα παράνομα, τα άνομα δικαιώματα της Τουρκίας πάνω στο Σώμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, μήπως -αναρωτιέμαι- στο όνομα της μάχης ενάντια σε ένα ανύπαρκτο ελληνικό εθνικισμό, υπερασπίζονται τους βασικότερους και πιο θεμελιακούς στόχους του τουρκικού εθνικισμού;
Μήπως, αντί για λύση, μας καλούν στην παράδοση; Δεν είμαστε από αυτές τις δυνάμεις που θα πούμε ότι το να παραδίδεται κανείς και να αφήνει τον εφιάλτη να περνάει αμαχητί αποτελεί λύση του Κυπριακού προβλήματος. Να το ξέρουν όλοι: η ελληνική εξωτερική πολιτική θέλει λύση που να ωφελεί όλους, και τους Τουρκοκύπριους και τις μειονότητες και τους Ελληνοκύπριους, αλλά ταυτόχρονα «φυλάττομεν Θερμοπύλες».
