Πώς η Αθήνα έγινε πρωτεύουσα – Οι υποψήφιες πόλεις και η τελική επιλογή

ΑΘΗΝΑ ΠΡΩΤΕΟΥΣΑ ΠΟΤΕ ΕΓΙΝΕ

Σαν σήμερα, στις 18 Σεπτεμβρίου 1834,  η Αθήνα ανακηρύσσεται, από το βασιλιά Όθωνα, πρωτεύουσα της Ελλάδας.

 

Βρισκόμαστε στο 1833. Πρωτεύουσα του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους,  που κάνει τότε τα πρώτα του βήματα, είναι από το 1828 το Ναύπλιο. Η συζήτηση όμως για την επιλογή, από τον Βασιλιά Όθωνα, νέας οριστικής πρωτεύουσας έχει ανοίξει, και αρκετές πόλεις  προβάλλονται ως υποψήφιες. Ανάμεσά τους και η Αθήνα.

Οι υποψηφιότητες

Το θέμα της πόλης που θα φιλοξενούσε τη νέα πρωτεύουσα τέθηκε από την άφιξη κιόλας του Οθωνα στην Ελλάδα. Προσωπικότητες της εποχής, πολιτικοί, επιστήμονες, πήραν μέρος στη συζήτηση προσπαθώντας να επηρεάσουν την τελική απόφαση.

Ο γνωστός πολιτικός Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, για παράδειγμα, πρόκρινε την Κόρινθο λόγω του Ισθμού. Ο υπουργός Ιωάννης Κωλέττης πρότεινε την Κωνσταντινούπολη, γιατί μόνο έτσι θα γίνει δυνατή η αποκατάσταση της ισορροπίας στην Ευρώπη και η ηρεμία.

Ακόμη στο παιχνίδι μπήκαν τα Μέγαρα, ο Πειραιάς, το Αργος και το Ναύπλιο.

Η τελική επιλογή

Η τελική επιλογή του νεαρού βασιλιά ήταν όμως η Αθήνα, γεγονός που ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της επιμονής του Λουδοβίκου Α’ της Βαυαρίας, πατέρα του Οθωνα και ένθερμου λάτρη της κλασικής αρχαιότητας. Η επιλογή μόνο τυχαία δεν ήταν. Ο Λουδοβίκος θέλησε να συνδέσει την έδρα της βασιλείας με το σημαντικότερο μνημείο του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού, την Ακρόπολη.

Εξάλλου, προτίμησε να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι όλη η Ευρώπη γνώριζε το όνομα και την ένδοξη ιστορία της Αθήνας, προσδίδοντας έτσι περισσότερο κύρος στη νεότευκτη βασιλεία. Τέλος, προτιμούσε να κρατήσει τον Οθωνα μακριά από το Ναύπλιο και τα παγιωμένα κέντρα εξουσίας.

Παρά το γεγονός ότι η Αθήνα ήταν τότε ένα έρημο, βρώμικο και μισογρεκμισμένο χωριό 7.000 περίπου κατοίκων, ο Όθωνας, ύστερα και από την έντονη προτροπή του πατέρα του, δεν αγνόησε τη λαμπρή ιστορία της .

ΑΘΗΝΑ 1810
Η Αθήνα το 1810

Στις 18 Σεπτεμβρίου 1834, με διάταγμα της αντιβασιλείας  του Οθωνα, η Αθήνα ανακηρύχθηκε πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους.

«Η καθέδρα ημών μετατίθεται κατά την Α’ Δεκεμβρίου τρέχοντος έτους εκ Ναυπλίου εις Αθήνας (…), η πόλις Αθήναι θέλει επονομάζεσθαι απ’ εκείνης της ημέρας Βασιλική Καθέδρα και Πρωτεύουσα».

Αθήνα: Η μεταμόρφωση του χωριού σε πρωτεύουσα

Την πρωτοβουλία για τη δημιουργία σχεδίου ανοικοδόμησης της Αθήνας έλαβε ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος Ιωάννης Καποδίστριας πολύ προτού η Αθήνα αναγορευθεί πρωτεύουσα. Εκείνος κάλεσε δύο σημαντικούς αρχιτέκτονες, τον Ελληνα Σταμάτη Κλεάνθη και τον Γερμανό Εδουάρδο Σάουμπερτ, οι οποίοι και εκπόνησαν την πρώτη πολεοδομική μελέτη για την Αθήνα.

Το αρχικό αυτό σχέδιο προέβλεπε τη δημιουργία μιας σύγχρονης κηπούπολης του Νότου, στα πρότυπα των μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων. Μεγάλοι δρόμοι, πλατείες, κήποι και χώροι για τα δημόσια κτίρια. Λόγοι οικονομικοί, που είχαν να κάνουν κυρίως με τις απαραίτητες απαλλοτριώσεις για την πραγματοποίηση αυτού του σχεδίου, σταμάτησαν την εφαρμογή του.

Ετσι η Αντιβασιλεία κάλεσε τον προσωπικό αρχιτέκτονα του Λουδοβίκου, τον Βαυαρό Λέο φον Κλέντσε, για να το μεταρρυθμίσει. Εκείνος, έχοντας την πεποίθηση πως η Αθήνα δεν επρόκειτο να γίνει ποτέ μεγάλη πόλη, μείωσε το πλάτος των οδών και κατάργησε πλατείες.  Η μετέπειτα εικόνα της πόλης, που συχνά ταλαιπωρεί τους κατοίκους της, είναι λίγο-πολύ αποτέλεσμα των αλλαγών που επέφερε ο Κλέντσε στο αρχικό σχέδιο.

 

 

 

Πηγές: tovima.gr – in.gr

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ