Μερικούς μήνες μετά από τις φονικές πυρκαγιές του 2007, σύμφωνα με, τότε, άρθρο της εφημερίδας ” Ο κόσμος του Επενδυτή”, ομάδα εμπειρογνωμόνων της ΕΕ, ήρθε στην Ελλάδα και αφού συνεργάστηκε με τις ελληνικές αρχές, συνέταξε ένα πόρισμα σχετικά με τις αιτίες που οδήγησαν στην καταστροφή.
Γράφει ο Γιάννης Παρασκευάς, Συνταγματάρχης ε.α.
Εν ολίγοις το πόρισμα αυτό έλεγε με έκπληξη, ότι ήταν θαύμα που μια τέτοια καταστροφή δεν συνέβη χρόνια νωρίτερα. Ο λόγος ήταν η πληθώρα των εμπλεκομένων φορέων και ο ανεπαρκής συντονισμός μεταξύ τους.
Για να γίνω όμως σαφέστερος, θα πρέπει να πω, ότι σε μια τέτοιου μεγέθους δασική πυρκαγιά εμπλέκονται οι παρακάτω φορείς:
α. Πολιτική Προστασία.
β. Πυροσβεστική υπηρεσία.
γ. Πολεμική Αεροπορία.
δ. Στρατός Ξηράς (σπανιότερα Πολεμικό Ναυτικό).
ε. ΕΛΑΣ.
στ. Λιμενικό σώμα.
ζ. Περιφέρειες.
η. Αντιπεριφέρειες.
θ. Δήμοι.
ι. Σύστημα υγείας.
ια. ΕΚΑΒ.
ιβ. Οργανώσεις όπως ο Ερυθρός Σταυρός.
ιγ. ΜΚΟ.
ιδ. ΥΠΕΞ στο κομμάτι που αφορά τη συνεργασία με άλλα κράτη.
ιε. Πάσης φύσεως ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΟΤΕ, κινητή τηλεφωνία, ΕΥΔΑΠ κλπ).
ιστ. Άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς που αδυνατώ να θυμηθώ τώρα.
Είναι σαφές, ότι ένα τέτοιο πλήθος φορέων είναι πρακτικώς αδύνατο να διοικηθεί και να συντονιστεί αποτελεσματικά, αν δεν συντρέχουν τρεις προϋποθέσεις.
α. Ένας και μόνο φορέας να ασκεί αποκλειστικά τη διοίκηση και τον συντονισμό, διότι πολύ απλά ” όπου λαλούν πολλοί κοκόροι, αργεί να ξημερώσει”!
β. Να υπάρχει συγκεκριμένο απλό και εφαρμόσιμο σχέδιο ενεργείας για κάθε έκτακτη κατάσταση από τον καιρό της ηρεμίας και όλοι οι εμπλεκόμενοι να το γνωρίζουν τέλεια.
γ. Το σχέδιο αυτό, να έχει δοκιμαστεί και εφαρμοστεί πολλές φορές, ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε ΑΣΚΗΣΕΙΣ πολιτικής προστασίας, ώστε να έχουν εντοπιστεί εγκαίρως η αποτελεσματικότητα και τα αδύνατα σημεία του που χρήζουν βελτίωσης.
Σε ότι αφορά το α. νομίζω είναι σαφές ότι τη γενική διεύθυνση-διοίκηση και συντονισμό, ασκεί η Πολιτική Προστασία και πολύ σωστά.
Σε ότι αφορά τα σχέδια πιστεύω ειλικρινά ότι υπάρχουν.
Τι γίνεται όμως με το γ. ;
Εδώ λοιπόν είναι το δύσκολο κατά την πολύ ταπεινή μου γνώμη.
Η Πυροσβεστική και τα αεροσκάφη όταν επέμβουν, η ζημιά έχει ήδη γίνει και προσπαθούν μόνο να τη σταματήσουν.
Πιο πριν όμως πρέπει να έχει γίνει αποτελεσματική επιτήρηση, άμεση ενημέρωση, άμεση επέμβαση του πλησιέστερου μέσου, που μπορεί να είναι ένα μικρό πυροσβεστικό, τύπου βυτίου σε αγροτικό όχημα, ενημέρωση του κόσμου για τα δρομολόγια διαφυγής, σημεία συγκεντρώσεως, οδηγίες αντιμετώπισης κινδύνων κλπ.
Δυστυχώς πολύ φοβάμαι ότι το όλο πρόβλημα τελικά καταλήγει στο εξής απλό και πάντως εντελώς εξωφρενικό και παρανοϊκό συμπέρασμα.
Άνθρωποι καίγονται ζωντανοί, πεθαίνουν από ασφυξία με μαρτυρικό θάνατο, περιουσίες και κόποι μιας ζωής καταστρέφονται σε λίγα λεπτά, επειδή ένας κοινοτάρχης δεν μπορεί να σηκώσει μερικούς τύπους από το καφενείο που του λένε ” ουφ, που να τρέχουμε τώρα πρόεδρε;”, ένας δήμαρχος δεν έχει την πυγμή ή τη θέληση να επιβάλει κυρώσεις σε υπαλλήλους ΟΤΑ, ένας περιφερειάρχης φοβάται κάποιους συνδικαλιστές, ένας υπουργός φοβάται το πολιτικό κόστος του να “ενοχλήσεις”, να κουράσεις κάποιους υπαλλήλους ή και πολίτες, με μερικές ώρες ασκήσεων στη ύπαιθρο, ένας πρωθυπουργός (οποιοσδήποτε πρωθυπουργός) θεωρεί πάρεργο να ασχοληθεί ή να ελέγξει τα αρμόδια υπουργεία για το θέμα της πολιτικής προστασίας.
Όλοι σε αυτή τη χώρα λέμε ” μα σε εμένα θα τύχει;” λες κι έχει σημασία σε ποιον θα τύχει και ποιος θα κληθεί να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της αποτυχίας.
Ε λοιπόν ΝΑΙ! Σε εσένα θα τύχει αγαπητέ πρωθυπουργέ, υπουργέ, περιφερειάρχη, δήμαρχε, στρατηγέ, υπάλληλε ΟΤΑ ή απλέ πολίτη.
Σε εσένα θα τύχει! Σε εσένα. Και το βλέπεις τώρα, Έτυχε!
Αλλά ακόμη μια φορά αποτύχαμε να το αντιμετωπίσουμε, διότι κάποιοι εξ ημών βάζουν μπροστά πρώτα την καλοπέραση και την αβελτηρία τους και μετά το καθήκον και την κοινωνική συνείδηση.
Για μια ακόμη φορά ο προσωπικός μικρόκοσμος του Έλληνα κατέστρεψε τον πραγματικό κόσμο.
Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε. Μπορούμε να το κάνουμε. Αλλά δεν μας αφήνει ο κακός μας εαυτός.
Κρίμα…
Σημείωση: Κι επειδή πάντα υπάρχει ο μαλάκας που μπροστά στο μέγεθος της καταστροφής και του θανάτου, θα βρει μόνο να πει ” και ποιος είσαι εσύ που μιλάς;” έχω να απαντήσω, ότι εγώ χθες το βράδυ ήμουν στη Κινέτα…
