Του Βασίλειου Ρέπα, Αντιστράτηγου ε.α.
1. Το καθεστώς των Νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Montreux του 1936,
2. Το καθεστώς των Νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923 και
3. Το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.
4. Λήμνος και Σαμοθράκη
α. Η αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών Λήμνου και Σαμοθράκης, η οποία μαζί με την αποστρατικοποίηση των Δαρδανελλίων, της Θάλασσας του Μαρμαρά και του Βοσπόρου, καθώς επίσης και των τουρκικών νησιών Ίμβρου (Gokceada), Τενέδου (Bozcaada) και Λαγουσών (Tavcan), αρχικώς προεβλέπετο από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, ωστόσο καταργήθηκε από τη Σύμβαση του Montreux του 1936, η οποία, όπως ρητώς μνημονεύεται στο προοίμιό της, αντικατέστησε στο σύνολό της την προαναφερόμενη Σύμβαση της Λωζάννης.
β. Το δικαίωμα της Ελλάδας να εξοπλίσει τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη αναγνωρίσθηκε από την Τουρκία, σύμφωνα και με την επιστολή που απηύθυνε στον έλληνα Πρωθυπουργό στις 6 Μαΐου 1936 ο τότε Τούρκος Πρέσβης στην Αθήνα Roussen Esref, κατόπιν οδηγιών της Κυβέρνησής του.
γ. Η τουρκική Κυβέρνηση επανέλαβε αυτή τη θέση, όταν ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Rustu Aras, απευθυνόμενος προς την Τουρκική Εθνοσυνέλευση με την ευκαιρία της κύρωσης της Συμβάσεως του Montreux, αναγνώρισε ανεπιφύλακτα το νόμιμο δικαίωμα της Ελλάδας να εγκαταστήσει στρατεύματα στη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, με τις εξής δηλώσεις του: «Οι διατάξεις που αφορούν τις νήσους Λήμνο και Σαμοθράκη, οι οποίες ανήκουν στη γειτονική μας και φιλική χώρα Ελλάδα και είχαν αποστρατικοποιηθεί κατ’ εφαρμογήν της Σύμβασης της Λωζάννης του 1923, επίσης καταργήθηκαν με τη νέα Σύμβαση του Montreux και αυτό μας ευχαριστεί ιδιαίτερα» (Εφημερίδα των πρακτικών της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, τεύχος 12, Ιούλιος 31/1936, σελ. 309). Παρόμοιες διαβεβαιώσεις εδόθησαν σχετικώς, κατά την ίδια περίοδο, εκ μέρους της Τουρκίας προς τις Κυβερνήσεις τρίτων ενδιαφερομένων χωρών.
5. Μυτιλήνη, Χίος, Σάμος και Ικαρία.
α. Όσον αφορά στα προαναφερόμενα νησιά, πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατικοποιήσεως.
β. Η Ελλάδα ανέλαβε μόνον την υποχρέωση, σύμφωνα με το Aρθρο 13 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης, να μην εγκαταστήσει εκεί ναυτικές βάσεις ή οχυρωματικά έργα. Ειδικότερα, το ανωτέρω άρθρο προβλέπει τα εξής: “Προς εξασφάλισιν της ειρήνης, η Ελληνική Κυβέρνησις υποχρεούται να τηρή εν ταις νήσοις Μυτιλήνη, Χίω, Σάμω και Ικαρία τα ακόλουθα μέτρα:
(1) Αι ειρημέναι νήσοι δεν θα χρησιμοποιηθώσιν εις εγκατάστασιν ναυτικής βάσεως ή εις ανέργερσιν οχυρωματικού τινος έργου.
(2) Θα απαγορευθεί εις την Ελληνικήν στρατιωτικήν αεροπλοίαν να υπερίπταται του εδάφους της ακτής της Ανατολίας. Αντιστοίχως, η Οθωμανική Κυβέρνησις, θα απαγορεύση εις την στρατιωτικήν αεροπλοϊαν αυτής να υπερίπταται των ρηθεισών νήσων.
(3) Αι ελληνικαί στρατιωτικαί δυνάμεις εν ταις ειρημέναις νήσοις θα περιορισθώσι εις τον συνήθη αριθμόν των δια την στρατιωτικήν υπηρεσίαν καλουμένων, οίτινες δύνανται να εκγυμνάζωνται επί τόπου, ως και εις δύναμιν χωροφυλακής και αστυνομίας ανάλογον προς την εφ΄ ολοκλήρου του ελληνικού εδάφους υπάρχουσαν τοιαύτην”.
γ. Ενώ η Ελλάδα έχει μέχρι σήμερα εφαρμόσει με συνέπεια τις παραπάνω διατάξεις, η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι υποχρεούται σύμφωνα με το ίδιο άρθρο να μην επιτρέπει στα στρατιωτικά της α/φη να υπερίπτανται του εναερίου χώρου των εν λόγω ελληνικών νησιών, έχει επανειλημμένως παραβιάσει και συνεχίζει να παραβιάζει τις σχετικές νομικές της υποχρεώσεις.
δ. Από την άλλη πλευρά, το ίδιο άρθρο επιτρέπει στην Ελλάδα να διατηρεί συνήθη αριθμό καλουμένων για τη στρατιωτική θητεία στρατιωτών, οι οποίοι δύνανται να εκπαιδεύονται επί τόπου, καθώς επίσης και δυνάμεων Χωροφυλακής και Αστυνομίας.
6. Νήσοι του Ν.Α. Αιγαίου (Δωδεκάνησα)
α. Τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα “κατά πλήρη κυριαρχία” από τη Σύμβαση Ειρήνης των Παρισίων, μεταξύ Ιταλίας και Συμμάχων, τον Απρίλιο του 1947. Περαιτέρω, οι διατάξεις της εν λόγω Συνθήκης προβλέπουν την αποστρατικοποίηση των νήσων αυτών: “Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι”
β. Στα Δωδεκάνησα υφίστανται δυνάμεις εθνοφυλακής, οι οποίες έχουν δηλωθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις της συμφωνίας CFE.
γ. Όσον αφορά τους τουρκικούς ισχυρισμούς για αποστρατικοποίηση των Δωδεκανήσων, σημειώνεται ότι:
(1) Η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε αυτήν τη Συνθήκη του 1947, η οποία, επομένως, γι’ αυτήν
αποτελεί “res inter alios acta” , δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη.
(2) Σύμφωνα δε με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών, «μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες» εκτός των συμβαλλομένων.
(3) Η πρόβλεψη περί αποστρατικοποίησης των Δωδεκανήσων έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο. (Ας το έχουν υπ όψη τους οι ρωσοφιλοι κι αυτό μεταξύ των άλλων καλών που προσέφερε το ξανθό γένος στην Ελλάδα).
7. Τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς. Ελλάδα εισήλθε στη Βορειοατλαντική Συμμαχία με το δεύτερο κύμα διεύρυνσης το 1952 μαζί με την Τουρκία.
8. Στο πλαίσιο αυτό, το καθεστώς της αποστρατικοποίησης έπαψε να εφαρμόζεται για τα ιταλικά νησιά Panteleria, Lampedusa, Lampione και Linosa, καθώς και για τη Δ. Γερμανία από τη μια πλευρά, και τη Βουλγαρία, Ρουμανία, Αν. Γερμανία, Ουγγαρία και Φιλανδία από την άλλη πλευρά.
9. Πέραν των ανωτέρω η Ελλάδα, όπως και κάθε άλλο κυρίαρχο κράτος στον κόσμο δεν μπορεί να παραιτηθεί από το φυσικά και νόμιμα δικαίωμάτα της:
α. Για άμυνα σε περίπτωση απειλής στρεφομένης κατά των νησιών της ή οποιουδήποτε άλλου μέρους της επικράτειάς της, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 4 του Χάρτη του ΟΗΕ.
β. Της νόμιμης άμυνας (δικαίωμα αυτοάμυνας), το οποίο προβλέπεται από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Πόσο μάλλον, τη στιγμή που η Τουρκία, παραβιάζοντας κατάφωρα το Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την απειλεί με πόλεμο σε περίπτωση που ασκήσει ένα νόμιμο και κυριαρχικό δικαίωμα της, την επέκταση των χωρικών της υδάτων, που της παρέχει το διεθνές δίκαιο.
10. Πέραν της απειλής πολέμου, η Τουρκία:
α. Εισέβαλε στην Κύπρο το 1974, κατά παράβαση των διατάξεων της Συνθήκης Εγγυήσεως για την Κύπρο, στην οποία η Ελλάδα αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος, και, παρά τις πολυάριθμες αντίθετες αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, συνεχίζει να διατηρεί μια σημαντική στρατιωτική δύναμη κατοχής στα κατεχόμενα εδάφη.
β. Παραβιάζει συστηματικά τον ελληνικό εθνικό εναέριο χώρο και υπερίπταται με στρατιωτικά αεροσκάφη, συχνά οπλισμένα, ελληνικών νησιών του Αιγαίου και μάλιστα κατοικημένων, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία όσον αφορά ζητήματα ασφάλειας.
γ. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, διατηρεί τη Στρατιά του Αιγαίου και μάλιστα μυστικά , χωρίς να την δηλώνεις στο ΝΑΤΟ με μεγάλες αεραποβατικες, αεροκινητες και αποβατικες δυνάμεις, με μεγάλο αριθμό εναερίων μέσων και απιβατικών σκαφών
σε περιοχές των ακτων της Μικράς Ασίας, που είναι μόνιμα εγκατεστημένες και ανεπτυγμένες έναντι των ελληνικών νησιών, γεγονός που συνιστά σοβαρή απειλή κατά της Ελλάδας.
δ. Τέλος με το δόγμα της “γαλάζιας πατρίδας” δεικνύει η Τουρκία, κατά κυνικό και απροκάλυπτο τρόπο, τη δεδηλωμένη βούληση και θέληση της να καταλάβει και να προσαρτησει όλα τα ελληνικά νησιά του ανατολικού Αιγαίου (βασικές, ενδιάμεσες νησους, μικρονησους και βραχονησίδες κατοικημένες και ακατοίκητες) απο τη Σαμοθράκη μέχρι το Καστελόριζο.
11. Συμφωνα με το Άρθρο 2 παρ. 4 του Χάρτη του ΟΗΕ
α. Μια από τις θεμελιώδεις υποχρεώσεις των κρατών-μελών του ΟΗΕ που προκύπτει από το άρθρο 2 παρ. 4 του Χάρτη, το οποίο μάλιστα έχει αναδειχθεί σε κανόνα jus cogens (αναγκαστικό δίκαιο), είναι η απαγόρευση χρήσης και απειλής χρήσης βίας.
β. Τα κράτη απαγορεύεται να χρησιμοποιούν βία ακόμη και για να ικανοποιήσουν νόμιμες αξιώσεις απέναντι σε άλλα κράτη. Μοναδικές εξαιρέσεις στον κανόνα αυτό αποτελεί το Κεφάλαιο 7 του Χάρτη, το οποίο περιλαμβάνει το δικαίωμα των κρατών στη νόμιμη άμυνα και το σύστημα συλλογικής ασφάλειας που ενεργοποιείται από το Συμβούλιο Ασφαλείας με την ανάληψη εξαναγκαστικών μέτρων.
γ. «Όλα τα Μέλη στις διεθνείς τους σχέσεις θα απέχουν από την απειλή ή τη χρήση βίας, που εκδηλώνεται εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας ή της πολιτικής ανεξαρτησίας οποιουδήποτε κράτους είτε με οποιαδήποτε άλλη ενέργεια ασυμβίβαστη προς τους Σκοπούς των Ηνωμένων Εθνών».
12. Η προαναφερόμενη κατάσταση πραγμάτων, συνδυαζόμενη με την απειλή πολέμου (casus belli), το δόγμα της “γαλάζιας πατρίδας” και τη γενικότερη αναθεωρητική τάση της Τουρκίας ως προς το εδαφικό και νομικό καθεστώς των ελληνικών νησιών που ορίζεται από διεθνείς συνθήκες, και το διεθνές δίκαιο γενικότερα, υποχρεώνει και νομιμοποιεί την Ελλάδα να προβεί στην αναγκαία αμυντική προπαρασκευή που θα της επιτρέψει να ασκήσει, εάν παραστεί ανάγκη, το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας, το οποίο προβλέπεται από το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, και να προστατεύσει τα ελληνικά νησιά και συγκεκριμένα να κατασκευάσει Α/Δ διασποράς, βάσεις ελικοπτέρων και να τα εξοπλίσει με σύγχρονα πυραυλικα συστήματα εναντίον στόχων επιφανείας, αντιαεροπορικα όπλα μέσου βεληνεκούς για προσβολή χαμηλά ιπταμένων Α/Φ και μικρού βεληνεκους για προσβολή Ε/Π και μη επανδρωμενων Α/Φ και αντιπλοϊκά βλήματα, που προσφέρουν νέες δυνατότητες, αδιανόητες για το παρελθόν και ικανές να στείλουν το δόγμα της “γαλάζιας πατρίδας” του σουλτάνου στον κάλαθο των αχρήστων.
Περισσότερα άρθρα από τον Βασίλειο Ρέπα:
