Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *
Η Ρωσία αναγνώρισε το Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ, με μία κίνηση που αιφνιδίασε τη Δύση. Δεν άνοιξε ρουθούνι, όμως οι Ρώσοι πέτυχαν τον σκοπό τους. Και ποιος ήταν κατ’ουσίαν αυτός ο σκοπός; Να σύρουν τη Δυτική Διπλωματία σε διαπραγματεύσεις.
Ήταν στόχος του Πούτιν μία γενικευμένη σύρραξη στην περιοχή; Όχι, δεν ήταν, ούτε και είναι, αν και αυτό θα εξαρτηθεί από το πώς θα αντιδράσουν οι Ουκρανοί, που είναι και αυτοί που έχουν το μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί πολύ απλά οι δορυφόροι, ως γνωστόν, του ρωσικού κράτους θα βγάλουν τα κάστανα από τη φωτιά.
Η Δύση όφειλε να κατανοήσει ότι πιο πιθανό ήταν ο Πούτιν να αναγνωρίσει την αυτονομία των περιοχών αυτών, από το να προκαλέσει άμεση σύγκρουση με το ουκρανικό κράτος. Γιατί ο Πούτιν ήταν αναμενόμενο να ενεργήσει στη βάση μίας “νομιμοφάνειας” με έρεισμα τη μη εφαρμογή της Συμφωνίας του Μινσκ ΙΙ από το ουκρανικό κράτος. Η Δύση επένδυσε σε φαιά ουσία για έναν Πόλεμο που είναι αδύνατον να μην γνώριζε, ότι ήταν πολύ δύσκολο να συμβεί. Και τώρα αιφνιδιασμένη, πολύ απλά συρεται σε διπλωματικές διαπραγματεύσεις.
Καθώς η συνάντηση Μπλίνκεν με Λαβρόφ θα γίνει, όπως μέχρι στιγμής είναι γνωστό, καθώς επίσης ο Αμερικανός ΥπΕξ επικοινώνησε με τον Κινέζο ομόλογό του, προφανώς για να κάνει ο δεύτερος το μεσάζοντα στην Κρίση που δημιουργείται. Και μόνο που η αμερικανική Διπλωματία δεν είχε, ως φαίνεται, σχεδιάσει την επόμενη ημέρα από μία κίνηση του Πούτιν, ενός απρόβλεπτου Πούτιν, απόδειξε ότι ηττήθηκε. Γιατί είναι υποχρεωμένη να μιλήσει με τη Ρωσία και το δεύτερο ο επικεφαλής του αμερικανικού ΥπΕξ σήκωσε το τηλέφωνο για να μιλήσει με έναν ακόμα αντίπαλο συμφερόντων, τον Κινέζο ομόλογό του.
Μπορούσε η Δύση και κυρίως οι ΗΠΑ να προλάβουν αυτά τα τετελεσμένα; Αρχικά να πούμε ότι είναι φενάκη ακόμα να πιστεύεται ή και με αφορμή τη χθεσινή αναγνώριση από τη Ρωσία, να πιστεύεται ότι η Ουκρανία θα μπει στο ΝΑΤΟ. Η Ουκρανία είναι μία χώρα που δέχεται τους κραδασμούς ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία.
Από εκεί και πέρα, η Δύση όχι μόνο θα μπορούσε να προλάβει τα τετελεσμένα, αλλά και να έχει άμεσο πάτημα στις αυτονομιστικές περιοχές, αν έβαζε το ίδιο το ουκρανικό κράτος στη διαδικασία εκπλήρωσης δύο από των σημαντικότερων άρθρων της Συμφωνίας, που έλεγαν, το μεν πρώτο διεξαγωγή δημοτικών εκλογών στις περιοχές των αυτονομιστών και μετά από αυτό, η Ουκρανία θα είχε το δικαίωμα του ελέγχου των συνόρων με τη Ρωσία, το δε δεύτερο ότι το ουκρανικό κράτος ήταν υποχρεωμένο οικονομικά να υποστηρίζει το Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ.
Ως γίνεται αντιληπτό, και δεν χρειάζεται κάποια ειδικότερη επιστημονική γνώση, και μόνο που θα υφίστατο έλεγχος των συνόρων από την Ουκρανία, αλλά κυρίως η οικονομική ενίσχυση από αυτήν, σταδιακά και κάθε άλλο παρά ο αυτονομισμός θα βρισκόταν σε έξαρση, αλλά το πιθανότερο να είχε αποδυναμωθεί σταδιακά. Γιατί η οικονομία είναι η λέξη κλειδί.
Τώρα τι πέτυχαν οι Δυτικοί; Πολύ απλά με τις κυρώσεις που επέβαλε από χθες ο Μπάιντεν και αναμένονται οι σημερινές και από την ΕΕ, ο Πούτιν και κέρδισε αυτό που επιδίωκε, να αποδείξει τι θεωρεί δικό του ζωτικό χώρο και επιπλέον αργά ή γρήγορα θα δούμε και την Κίνα στην περιοχή. Οι ΗΠΑ έχασαν την ευκαιρία με τη Ρωσία, και η ΕΕ είναι αναγκασμένη να αποδείξει πόσο είναι ικανή πυροσβεστικά να αντιδράσει αποτρέποντας την ακόμα μεγαλύτερη σύμπλευση δύο άσπονδων φίλων, δηλαδή του ρωσικού και του κινεζικού κράτους, από το βαθμό των κυρώσεων που θα επιβάλλει, και κυρίως πώς ο ίδιος ο Μακρόν θα σταθεί απέναντι στην επόμενη ημέρα. Και κάτω από ποιο πλαίσιο οι Γάλλοι εννοούν τη φράση “ότι ο Πούτιν αθέτησε τις δεσμεύσεις του στο Μακρόν”, θα φανεί από τώρα και στο εξής.
Σήμερα πάντως ο Αζέρος Πρόεδρος μεταβαίνει στη Μόσχα, να συναντηθεί με τον Πούτιν, προφανώς για του εκφράσει την “προσήλωσή” του. Άλλη μία ήττα της αμερικανικής Διπλωματίας. Και φυσικά όλη αυτή η κατάσταση που τίθεται με σημείο εκκίνησης το χθεσινό διάγγελμα Πούτιν έχει άμεσες συνέπειες για την Ένωση. Καθώς μόνο οι τρεις χώρες της Βαλτικής έχουν ουσιαστικά προβλήματα με την πρώην “μαμά” τους. Αλλά όπως είχαμε τονίσει και σε προγενέστερη ανάρτηση το “ευρωπαϊκό κεκτημένο” είναι ένας δύσκολος συμβιβασμός για τις πρώην ανατολικές οικονομίες που αναγκάστηκαν με τη προσχώρηση (και ως προϋπόθεση υιοθέτησής του) να εναρμονιστούν με αυτό.
Η ΕΕ αυτήν την στιγμή έχει βομβίδια στο εσωτερικό της που ανά πάσα ώρα και στιγμή, θα σκάσουν. Και το πρόβλημα που θα νιώσει η Δύση (ως οντότητα) δεν είναι η επόμενη ημέρα στην περιφέρεια της Ρωσίας (με ο, τι μπορεί να σημαίνει “περιφέρεια”), αλλά τα πρώην ανατολικής νοοτροπίας βομβίδια που έχει στο περιβάλλον της.
Και τώρα τι γίνεται; Πολύ απλά η Δύση άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για το εσωτερικό της. Αφενός με τα βομβίδια αφετέρου δίνοντας το πάτημα με τους ανεπαρκείς χειρισμούς της σε αναθεωρητικά κράτη που βρίσκονται στους στρατιωτικούς σχηματισμούς της να προσπαθήσουν να εξομοιώσουν την επόμενη ημέρα στις αποσχισθείσες ρωσόφωνες περιοχές της Ουκρανίας με τις δικές τους επιδιώξεις.
Και φυσικά, ως Ελλάδα οφείλουμε να είμαστε στις επάλξεις και σε επαγρύπνηση, μη αφήνοντας τίποτα να “πέσει κάτω”. Γιατί, εκτός όλων των άλλων, η χώρα μας ως μέλος της Δυτικής Συμμαχίας και μέλος της ΕΕ ΟΦΕΙΛΕΙ πρωταρχικά να έχει ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ από τα θεσμικά όργανα που είναι μέλος!
Δεν είμαι σίγουρη πώς τα δυτικά κράτη θα μπορέσουν να αλλάξουν προς όφελος των συμφερόντων τους τα αποτελέσματα που επέφερε η άστοχη πολιτική του Μπάιντεν, δυστυχώς συμπαρασύροντας και την ΕΕ, η οποία διακρίνεται από “πολυφωνία”. Και το γράφω αυτό, γιατί ας μην ξεχνάμε και δεν πρέπει να ξεχνάμε το Ιράν.
Ωστόσο αν μπορούσε να αλλάξει το όλο σκηνικό υπέρ των δυτικών πραγμάτων, πώς οι διπλωματικές κινήσεις πρέπει να εξελιχθούν από εδώ και πέρα; Σημείο εκκίνησης για την επόμενη ημέρα, θα ήταν να μην κάνουν το λάθος οι Δυτικοί (Αμερικανοί και Ευρωπαίοι) και βρουν αποδιοπομπαίο τράγο τον Nord Stream 2. Οφείλουν τον αγωγό να τον παίξουν δυνατά ως σημείο επαναδιαπραγμάτευσης των προθέσεων των δύο πλευρών, ήτοι Δύσης (αφού εμπλέκεται η Γερμανία) και Ρωσίας. Δυστυχώς, η Ουκρανία είναι ένα νέο Ναγκόρνο Καραμπάχ, και θα εξελιχθεί σε ένα νέο Ναγκόρνο Καραμπάχ (και μιλάμε για το Κράτος Ουκρανία).
ΥΓ… Η Δύση γράφει βιβλία για την προσωπικότητα του Πούτιν, αλλά ως αποδεικνύεται, είναι στα πλαίσια του “να ‘χαμε να λέγαμε”…
Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)
