Το κλίμα ελεγχόμενης έντασης που αναμένεται να ισχύσει στο Αιγαίο δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα ισχύσει και στην κυπριακή ΑΟΖ.
Τώρα που ο κουρνιαχτός του δημοψηφίσματος έχει κατακαθίσει έχει σημασία ένας νηφάλιος απολογισμός.
Πιθανόν ο Ερντογάν δεν θα είχε αποσπάσει ούτε αυτή την οριακή νίκη εάν το δημοψήφισμα είχε γίνει σε κανονικές δημοκρατικές συνθήκες.
Διεξήχθη, όμως, σε μία χώρα που έχει κηρυχθεί εδώ και δέκα μήνες σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν φυλακισθεί ή απολυθεί, τα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ είναι λίγα και φοβισμένα και ο κρατικός μηχανισμός άσκησε έμμεση ή και ανοιχτή πίεση στους υποστηρικτές του ΟΧΙ.
Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και οι καταγγελίες για νοθεία άγνωστης εκτάσεως.
Όλα αυτά, ωστόσο, δεν ακυρώνουν το γεγονός ότι ο Ερντογάν πέτυχε τον στόχο του και δεν θα αφήσει να τον αμφισβητήσουν. Έχει αποδείξει ότι είναι και ρεαλιστής και αδίστακτος. Από το 2004 είναι ο εκλεγμένος ηγέτης της Τουρκίας.
Με το δημοψήφισμα σχεδόν αγγίζει το στόχο του να αποκτήσει υπερεξουσίες. Ο επόμενος -δύσκολος- σκόπελος που έχει να περάσει, είναι οι προεδρικές εκλογές του 2019. Δεν πρόκειται να αφήσει τους αντιπάλους του να τον αμφισβητήσουν.
Είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε πως στην Τουρκία ουδέποτε υπήρξε δημοκρατία δυτικού τύπου.
Τα δυτικά ΜΜΕ θρηνολογούν για τη δημοκρατία που χάνεται. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία είναι μία χώρα που οι δημοκρατικοί θεσμοί λειτουργούσαν καχεκτικά, ή και υποτυπωδώς.
Η Δικαιοσύνη, επί παραδείγματι, μέχρι το 2008 ελεγχόταν απολύτως από τους κεμαλικούς και έκτοτε από τους ισλαμιστές.
Η μόνη σχετική περίοδος ελευθερίας που γνώρισε η χώρα μετά το 1923 ήταν η πρώτη δεκαετία της διακυβερνήσεως Ερντογάν, η οποία τελείωσε το 2013 με τις διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί. Εδώ και καιρό η Τουρκία έχει επιστρέψει στη συνήθη κατάσταση περιορισμένης/ελεγχόμενης δημοκρατίας.
Ο Ερντογάν ενταφιάζει ένα πολιτικό σύστημα που ξεκίνησε το 1946. Χαρακτηριζόταν από συνήθως αδύναμες κυβερνήσεις, οι οποίες είχαν ως θεσμικό αντίβαρο το στρατό. Η δύναμη του στρατού βασιζόταν στο άρθρο 34 του κανονισμού εσωτερικής του λειτουργίας που εξεδόθη το 1935.
Ερμηνεύθηκε ότι παρείχε στους στρατιωτικούς το δικαίωμα να παρεμβαίνουν όποτε έκριναν ότι οι πολιτικές συνθήκες απειλούσαν να αποσταθεροποιήσουν το καθεστώς. Το άρθρο 34 καταργήθηκε το 2013. Ο Ερντογάν δημιουργεί ένα ισχυρότατο εκτελεστικό σύστημα εξουσίας, χωρίς θεσμικά αντίβαρα.
Σφραγίδα θανάτου
Η πρόσφατη επιδείνωση των ευρωτουρκικών σχέσεων ουσιαστικά βάζει τη σφραγίδα θανάτου της ενταξιακής προοπτικής της Τουρκίας. Στην πραγματικότητα, η προοπτική ένταξης είχε τελειώσει με το Brexit. Η Τουρκία, όμως, είναι πολύ σημαντική για την Δύση για να αφεθεί στη μοίρα της.
Μία ειδική σχέση θα ικανοποιούσε αφ’ ενός την Τουρκία που θέλει να πάρει ό,τι μπορεί από την ΕΕ, χωρίς όμως να αλλάξει. Αφ’ ετέρου βολεύει και την ΕΕ που ουδέποτε ήθελε να δει την Τουρκία στους κόλπους της. Οι όροι της ειδικής σχέσεως θα διαμορφωθούν την αμέσως επόμενη περίοδο. Τώρα ζούμε τη φάση των εκατέρωθεν βρυχηθμών.
Διαβάστε τη συνέχεια στο stavroslygeros.gr
