27 Δεκεμβρίου 537, oλοκληρώνεται η κατασκευή του ναού της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη. Τελούνται τα θυρανοίξια του ναού.
Η περιοχή στην οποία χτίστηκε η Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη είναι ιδιαίτερα σεισμογενής. Παρ΄ όλα αυτά, ο επιβλητικός ναός έμεινε «όρθιος» για 15 αιώνες, αποτελώντας ένα μοναδικό τεχνολογικό επίτευγμα. Αν και το έργο ήταν τεράστιο, για τα δεδομένα της εποχής, χρειάστηκαν μόλις πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Ο ναός ήταν έμπνευση του Μέγα Κωνσταντίνου, όραμα του Ιουστινιανού και σχέδιο των δύο σημαντικών αρχιτεκτόνων της αυτοκρατορίας, Ανθεμίου και Ισιδώρου. Στις 27 Δεκεμβρίου του 537 τελέστηκαν τα θυρανοίξια της Αγιάς Σοφιάς. Χιλιάδες ζώα σφάχτηκαν και διανεμήθηκαν στον πληθυσμό, μαζί με σιτάρι και ψωμί για τον εορτασμό της ξεχωριστής ημέρας. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός όταν αντίκρισε το μεγαλειώδες έργο έμεινε άφωνος. Πλησίασε τον άμβωνα και αναφώνησε την ιστορική φράση: «Νενίκηκά σε Σολομών».
Πώς χτίστηκε σε χρόνο ρεκόρ ο μεγαλύτερος ναός της ορθοδοξίας, που μουσουλμάνοι πολιτικοί προτείνουν να ξαναγίνει τέμενος…
Ο πρώτος ναός της Αγίας Σοφίας θεμελιώθηκε από τον Μεγάλο Κωνσταντίνο το 330 μ.Χ. όταν ονόμασε τη μετέπειτα Κωνσταντινούπολη πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Η ανέγερση του ναού ολοκληρώθηκε από τον γιο του Κωνστάντιο και τα εγκαίνια έγιναν το 346.
Κατά την εποχή του Αρκαδίου, το 404, η πρώτη Αγιά Σοφιά πυρπολείται και θα κτισθεί εκ νέου από τον Θεοδόσιο Β”. Θα πυρποληθεί όμως και πάλι το 532, κατά την Στάση του Νίκα. Έτσι, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α” αποφασίζει να κατασκευάσει την Εκκλησία από την αρχή, στον ίδιο χώρο, αλλά πολύ πιο επιβλητική, για να δεσπόζει στη Βασιλεύουσα.
Τα θεμέλια αυτού του μεγαλοπρεπή ναού θα μπουν στις 23 Φεβρουαρίου του 532, με σχέδια που εκπόνησαν οι αρχιτέκτονες Ανθέμιος Τραλλιανός και Ισίδωρος ο Μιλήσιος.
Για την ολοκλήρωση του κολοσσιαίου έργου δούλεψαν αδιάκοπα επί έξι χρόνια 10.000 τεχνίτες, ενώ ξοδεύτηκαν 320.000 λίρες (περίπου 120.000.000 ευρώ). Από κάθε σημείο όπου υπήρχε Ελληνισμός, έγινε προσφορά:
Τα πράσινα μάρμαρα από τη Μάνη και την Κάρυστο, τα τριανταφυλλιά από τη Φρυγία και τα κόκκινα από την Αίγυπτο. Από τον υπόλοιπο κόσμο προσφέρθηκαν τα πολύτιμα πετράδια, ο χρυσός, το ασήμι και το ελεφαντόδοντο, για τη διακόσμηση του εσωτερικού.
Τα θυρανοίξια έγιναν στις 27 Δεκεμβρίου του 537 από τον Ιουστινιανό, ο οποίος βλέποντας την υπεροχή της Αγίας Σοφίας έναντι του ξακουστού ναού του Σολομώντα, αναφωνεί:
«Δόξα των Θεώ το καταξιωσάντι με τελέσαι τοιούτον έργον. Νενίκηκά σε Σολομών».
Για χίλια και πλέον χρόνια (537-1453), η Αγία Σοφία θα αποτελέσει το κέντρο της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. Εκεί, ο λαός θα γιορτάσει τους θριάμβους, θα θρηνήσει τις συμφορές και θα αποθεώσει τους νέους αυτοκράτορες.
Η τελευταία (αν και φαίνεται πως ξαναέγινε λειτουργία πριν περίπου 100 χρόνια, την ιστορία της οποίας έχουμε περιγράψει σε παλαιό άρθρο) λειτουργία τελέστηκε στις 29 Μαΐου του 1453.
Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος ΙΑ” Δραγάτης, αφού προσευχήθηκε μαζί με το λαό και ζήτησε συγνώμη για λάθη που πιθανόν έκανε, έφυγε για τα τείχη, όπου έπεσε μαχόμενος.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, η Αγία Σοφία έγινε τζαμί και με την επανάσταση του Κεμάλ Ατατούρκ μετατράπηκε σε μουσείο.
Κάθε φορά που πλησιάζει η επέτειος της Άλωσης, τόσο πιο φορτισμένη γίνεται η συζήτηση στην Τουρκία σε σχέση με το μέλλον της Αγίας Σοφίας. Στις αρχές Μαΐου, το 2014, στην Τουρκία άρχισαν πάλι να συζητάνε τη μετατροπή της σε μουσουλμανικό τέμενος. Η πρόταση είναι των συντηρητικών μουσουλμάνων και η συζήτηση επανέρχεται στο μύλο της αντιπαράθεσης του Ερντογάν με τον Φετουλάχ Γκιουλέν και τους οπαδούς του.
Αφορμή ήταν η πρόταση νόμου που κατέθεσε στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση ο ανεξάρτητος βουλευτής Χασάν Γιλντιρίμ, με αίτημα την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως τεμένους. Η ημερομηνία που επέλεξε να το κάνει αυτό ήταν εξόχως συμβολική, την 2α Μαΐου, όταν συμπληρώθηκαν 80 χρόνια από την απόφαση του Κεμάλ να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε μουσείο. Το «κλέος του Ιουστινιανού» Η κατασκευή της Αγια Σοφιάς, τον 6ο αιώνα, ολοκληρώθηκε σε χρόνο ρεκόρ. Ήταν το μεγαλύτερο και πιο σύγχρονο εργοτάξιο της εποχής. Χρυσάφι και ασήμι, που κόσμησαν το ναό, ήρθαν από τα πέρατα του κόσμου. Χιλιάδες τεχνικοί και εργάτες προσέφεραν τις υπηρεσίες τους, για να πραγματοποιηθεί το σύγχρονο κατασκευαστικό θαύμα, που χαρακτηρίστηκε από τους ιστορικούς ως το «κλέος του Ιουστινιανού»….
Πηγή: mixanitouxronou.gr
