Η συμβολή της Μακεδονίας στην Επανάσταση του 1821

Συνηθίζουμε να συνδέουμε την Εθνική μας Επέτειο της 25ης Μαρτίου, με τη Νότια Ελλάδα, σαν αποκλειστικότητα του Μοριά και της Ρούμελης. Όμως αυτός ο αγώνας έχει ευρύτερες γεωγραφικές και ιστορικές διαστάσεις. Η Μακεδονία όχι μόνον αμέτοχη δεν ήταν σ’ αυτόν τον αγώνα, αλλά πρωτοστάτησε σε ηρωικές εξεγέρσεις.

 
 
 
Η συμβολή της Μακεδονίας στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας του 1821 δεν έχει ακόμη λάβει τη θέση που της αρμόζει. Εκτός από κάποιες εξαιρέσεις, οι μελέτες που κάλυψαν εκείνες τις σελίδες του απαράμιλλου ηρωισμού, τον οποίο επέδειξαν οι Μακεδόνες στα πεδία των μαχών της Κασσάνδρας, του Ολύμπου, της Νάουσας και δεκάδων άλλων τόπων της Μακεδονικής γης ήταν ελάχιστες.
Επίσης στην ιστοριογραφία της Επανάστασης οι πληροφορίες που παρουσιάζονται, για τη δράση των πρωταγωνιστών εκείνης της περιόδου είναι ελλιπείς. Αγωνιστές Μακεδόνες, όπως ο Τάσος Καρατάσος, ο Αγγ. Γάτσος, ο Εμμ. Παπάς, ο Στ. Χάψας, ο Γεωργάκης Ολύμπιος, ο Γιάννης Φαρμάκης, ο Διαμ. Νικολάου, ο Γιαννούλας Ζιάκας, ο Νικ. Κασομούλης, ο Τόλιος Λάζος, ο Γ. Λασσάνης και άλλοι πολλοί, έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας και συνέβαλαν ουσιαστικά στην Ανεξαρτησία της Ελλάδας.
Οι Μακεδόνες συμμετείχαν σε όλες σχεδόν τις πολεμικές συγκρούσεις με τους Οθωμανούς όχι μόνο στην περιοχή της Μακεδονίας, αλλά σε ολόκληρο τον ελλαδικό χώρο από το 1821 έως το 1829 και πολλοί, μετά την απελευθέρωση συνέχισαν την υπηρεσία τους προς την πατρίδα.
Η συμβολή των Μακεδόνων στην επανάσταση του 1821 ήταν σημαντική. Χιλιάδες παλικάρια της συνέπραξαν με τους Έλληνες της Νοτίου Ελλάδος κατά των Τούρκων κατακτητών.  Στη Μακεδονία, προ της Επανάστασης του 1821 υπήρξε πλήθος εξεγέρσεων για την απελευθέρωση.  Με την έναρξη της επανάστασης η Μακεδονία άρχισε μια σειρά από σοβαρά επαναστατικά κινήματα στη Μακεδονία.
Στα μέσα του Μαΐου του 1821, εξεγέρθηκαν τα Μαντεµοχώρια και η Κασσάνδρα της Χαλκιδικής µε τον Εµµανουήλ Παπά. Όµως, το επαναστατικό κίνηµα στο Άγιον Όρος, άντεξε µέχρι τα τέλη του Οκτώβρη, οπότε τουρκικά στρατεύµατα, έπνιξαν στο αίµα τη Θεσσαλονίκη και την Χαλκιδική.
Παρόμοια τύχη είχε τον επόμενο χρόνο (άνοιξη 1822) η εξέγερση στον Όλυμπο και το Βέρμιο, παρά τη συστράτευση αρκετών έμπειρων κλεφταρματολών και τοπικών προυχόντων.
Ακολούθησε η επανάσταση της ηρωικής Νάουσας τους πρώτους µήνες του 1822, η οποία, προσέλαβε δραµατικές εξελίξεις και διαστάσεις µετά τον αποκλεισµό της πόλης και την έλλειψη ενισχύσεων και ανεφοδιασµού της (τελικός απολογισμός, η σφαγή 2.000). Τα άγρια νερά του καταρράκτη της Αράπιτσας, έγιναν το Ζάλογγο της Μακεδονίας για τις ηρωικές Ναουσαίες. πρωτεργάτες τους Ν. Κασομούλη, Ζαφειράκη Λογοθέτη, Γάτσο, Καρατάσο κ.ά. Τα αντίποινα των Τούρκων υπήρξαν σκληρά, όμως ο αγώνας δε σταμάτησε.
Οι κάτοικοί της συνέχισαν να αγωνίζονται για την απελευθέρωσή τους και επαναστάτησαν το 1822, το 1854 και το 1878, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Βασικός λόγος αποτυχίας των κινημάτων ήταν η ύπαρξη μεγάλων τουρκικών δυνάμεων στη Μακεδονία.
Πολλές  ηρωικές σελίδες γράφτηκαν στην Ιστορία της Μακεδονίας κατά το διάστημα αυτό. Τα παλικάρια της Μακεδονίας χτυπήθηκαν άγρια με τους Τούρκους κατακτητές, υπό τη διοίκηση του Αλή Πασά, προσδοκώντας την απελευθέρωση του ελληνικού έθνους.
Επιπλέον, πολλοί Μακεδόνες υπήρξαν σημαντικά μέλη των ελληνικών παροικιών, που δημιουργήθηκαν σε διάφορα μέρη του εξωτερικού, οι οποίοι και ευεργέτησαν με πολλούς τρόπους την υποδουλωμένη πατρίδα τους.  Από αυτούς αναδείχθηκαν επιφανείς λόγιοι, συγγραφείς, αγωνιστές, δάσκαλοι, ευεργέτες του έθνους.
Όμως η ελευθερία δεν ήρθε για τους Μακεδόνες το  ίδιο διάστημα με τους υπόλοιπους Έλληνες. Το ανεξάρτητο ελληνικό κράτος που δημιουργήθηκε το 1828, άφησε έξω τη Μακεδονία, αφήνοντάς την στην κυριαρχία των Τούρκων, για πολλά ακόμη χρόνια.
Ο αγώνας για την ελευθερία συνεχίστηκε μέχρι και τους Βαλκανικούς Πολέμους, που ως κύριο στόχο είχαν την απελευθέρωση της Μακεδονίας, με αποτέλεσμα το 1913 με την ειρήνη του Βουκουρεστίου η Μακεδονία να ενσωματωθεί στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Στη φωτογραφία εξωφύλλου, η απεικόνιση της μάχης του Αγίου Μάμα στη Χαλκιδική
«Ιστορία Σμιλευμένη σε Μάρμαρο»
Ρένα Τριανταφυλλίδου
Έκδοση Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Δράμας
Δράμα 2010
Πηγή: destanea.com
 

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ