Σαν σήμερα, στις 25 Σεπ 1995, κατά τη διάρκεια της ΤΑΜΣ “Νικηφόρος- Τοξότης” της Κυπριακής Εθνοφρουράς, ελληνικά πολεμικά αεροσκάφη F-16 και Α-7Η συμμετέχουν ενεργά στο πλαίσιο του ενιαίου αμυντικού δόγματος.
Κατά το διάστημα 25 με 27 Σεπ 1995, κατά τη διάρκεια της ΤΑΜΣ “Νικηφόρος-1995” της κυπριακής Εθνοφρουράς, η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία παρουσίασε ιδιαίτερα αυξημένη παρουσία με αεροσκάφη F-16C Block 30 και A-7H Corsair.
Στις 25 Σεπτεμβρίου, τρία A-7H και δυο F-16C πραγματοποίησαν εικονικές βολές κατά την επιχείρηση ανακατάληψης από τις δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς των υψωμάτων που είχε καταλάβει ο εχθρός, πετώντας πάνω από το χώρο της άσκησης. Τα αεροσκάφη είχαν απογειωθεί από αεροδρόμια της ηπειρωτικής Ελλάδας πραγματοποιώντας το σκέλος της πτήσης μετάβασης σε 71 λεπτά.
Στις 26 Σεπτεμβρίου, τρία F-16C και τρία A-7H, στα πλαίσια της προπαρασκευής της επίθεσης των χερσαίων δυνάμεων, εκτέλεσαν βολές με πραγματικά πυρά (βόμβες και ρουκέτες) στο χώρο της άσκησης.
Στις 27 Σεπτεμβρίου, τέσσερα F-16C συμμετείχαν στην παρέλαση των τμημάτων που μετείχαν της άσκησης ενώ δύο αεροσκάφη προσγειώθηκαν για πρώτη φορά στην αεροπορική βάση της Πάφου «Ανδρέας Παπανδρέου» όπου ο τότε πρόεδρος της Κύπρου κ. Γλαύκος Κληρίδης είχε μεταβεί για να συγχαρεί τους Έλληνες χειριστές, για τη συμμετοχή τους στην άσκηση.
Σημειώνεται ότι η πρώτη ελληνική συμμετοχή της ΠΑ σε άσκηση «Νικηφόρος – Τοξότης» πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 1994 όταν τέσσερα μαχητικά τύπου A-7H που είχαν απογειωθεί από την 115ΠΜ στη Σούδα και είχαν πραγματοποιήσει εικονικές προσβολές εγγύς υποστήριξης κατά την προέλαση των χερσαίων δυνάμεων της Κυπριακής Εθνοφρουράς. Τα A-7H συνοδεύονταν από ζεύγος F-16C Block 30 της 330Μ που είχαν απογειωθεί από το Καστέλι.
Η αποστολή εκείνη των αεροσκαφών της ΠΑ αποτέλεσε και την πρώτη φορά που ελληνικά μαχητικά πετούσαν πάνω από την ελεύθερη Κύπρο εγκαινιάζοντας την έμπρακτη υλοποίηση του Δόγματος Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας – Κύπρου (ΕΑΧΕΚ).
Το Δόγμα Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας – Κύπρου
Η δημιουργία του «δόγματος» του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου ανάμεσα στην Κύπρο και την Ελλάδα αποφασίστηκε το 1993 από τις κυβερνήσεις Γλαύκου Κληρίδη και Ανδρέα Παπανδρέου, και ουσιαστικά λειτούργησε από το 1994 έως το 1998 με 1999. Απενεργοποιήθηκε ¨σιωπηρά» από την κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη στο πλαίσιο της «νέας» εξωτερικής της πολιτικής.
To «δόγμα» υπήρξε μια κατάκτηση του Ελληνισμού το οποίο επιβλήθηκε με θυσίες έναντι των άσπονδων φίλων του. Τύγχανε της αποδοχής της μεγάλης πλειοψηφίας των Ελλήνων σε Κύπρο και Ελλάδα και αυτό είχε πιστοποιηθεί μέσα από σειρά δημοσκοπήσεων που έγιναν και στα δύο κράτη.
Ο Ενιαίος Αμυντικός Χώρος υπήρξε πρώτιστα μια πολιτική επιλογή, καινοτόμα, με άμεσα όσο και εν δυνάμει αποτελέσματα. Ήταν πρώτα απ’ όλα μια έμπρακτη κατάφαση της ενότητας του Ελληνισμού και ταυτόχρονα μια έκφραση αποφασιστικότητας, πέραν από ρητορικές τοποθετήσεις, ότι η Ελλάδα σε περίπτωση νέας τουρκικής επίθεσης εναντίον της ελεύθερης Κύπρου θα εμπλεκόταν αυτόματα σε πόλεμο με την Τουρκία.
Το «δόγμα» συνιστούσε μια κίνηση «ετοιμασίας» προς αυτήν την κατεύθυνση και συνδυάστηκε με την αναβάθμιση της Εθνικής Φρουράς, μέσω της αγοράς αξιόλογων οπλικών συστημάτων. Προήγαγε την ενότητα του Ελληνισμού, αφού προκαλούσε μια ευρύτερη θετική κίνηση και όσμωση και σε άλλους πολιτικούς τομείς των δύο κρατών.
Στην Κύπρο ταυτόχρονα, πέραν από τη μικρή, πλην σημαντική στρατιωτική ενδυνάμωσή της από την Αθήνα, σήμανε μιαν αξιοπρόσεκτη ανύψωση του φρονήματος των Ελλήνων Κυπρίων.
Σε εξωτερικό επίπεδο άνοιγε ο δρόμος -ασφαλώς έμεναν πολλά να γίνουν- με βάση τα κυπριακά λιμάνια και αεροδρόμια η Ελλάδα να αποκτήσει και να εδραιώσει την παρουσία της στην ανατολική Μεσόγειο. Σοδιά του «δόγματος» ήταν και η κατασκευή εκ μέρους του κυπριακού κράτους της αεροπορικής βάσης στην Πάφο και της ναυτικής στο Μαρί.
Το όλο εγχείρημα παρουσίαζε κενά και κάποιες ασάφειες ως προς την ανάθεση ρόλων και ευθυνών. Όμως αποτέλεσε το πρώτο βήμα, άνοιξε ο δρόμος, και τα δύο κράτη θα μπορούσαν, όποτε ήταν πρόσφορο και το έκριναν αναγκαίο, με μικρές κινήσεις να το συμπληρώνουν και να το ισχυροποιούν.
Το ερώτημα είναι αν μπορεί να επαναλειτουργήσει το «δόγμα». Tο κυριότερο εμπόδιο είναι η έλλειψη έμπνευσης και εθνικής βούλησης. Αν αυτές ήταν δεδομένες, θα μπορούσε το δόγμα να λειτουργήσει εξ απαλών ονύχων, έστω αρχικά με δευτερεύουσες και συμβολικές κινήσεις, που δεν απαιτούν μεγάλα κόστη.
Πηγή: Εφημερίδα “Η Σημερινή”
