Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *
Τις τελευταίες ημέρες (πιο σωστά 24ωρα) υπάρχει έντονος προβληματισμός, μετά την επικοινωνία αξιωματούχων των ΗΑΕ με την Τουρκία, σε πιο βαθμό αυτές οι σχέσεις μπορούν να περάσουν σε άλλο επίπεδο μετά την έντονη πόλωση που υπήρχε τα τελευταία χρόνια μεταξύ αραβικών κρατών και Τουρκίας.
Είναι γνωστό ότι δύο είναι οι πόλοι και ως εκ τούτου τα ιδεολογικά κέντρα του αραβικού Κόσμου, η Αίγυπτος και η Σαουδική Αραβία. Φυσικά αν και υφίσταται ένας σεβασμός μεταξύ των δύο κρατών, ωστόσο δεν παύει να ξεχνάμε και τις διακυμάνσεις που είχαν μεταξύ τους σε ζητήματα ιδεολογικής φύσης. Σε άρθρο μου, το οποίο παραθέτω είχα αναφέρει πώς λειτουργούν τα υπόλοιπα αραβικά κράτη με τους δύο ιδεολογικούς πόλους τους:
ΗΠΑ – Ρωσία- Κίνα – Αραβικός κόσμος – Τουρκία : Τα συγκοινωνούντα δοχεία…
Από εκεί και πέρα, όπως είχαμε αναφέρει:
Η προσπάθεια της Τουρκίας να προσεγγίσει “φίλους” και “εχθρούς”
μετά τη Σύνοδο της Βαγδάτης στα τέλη Αυγούστου, δόθηκε στην Τουρκία μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να προσεγγίσει “εχθρούς” και “φίλους” του αραβικού Κόσμου.
Όμως και πάλι δεν νομίζω, όλο αυτό να λέει κάτι παραπάνω, φυσικά και κάθε άλλο παρά πρέπει να εφησυχάζουμε, όμως δεν παύει να ήταν μία συνθήκη αναμενόμενη.
Ωστόσο, γιατί θεωρώ ότι αυτήν την στιγμή οφείλουμε να κρατάμε μία στάση αναμονής, βλέποντας το συγκεκριμένο γεγονός, δηλαδή της επικοινωνίας ΗΑΕ και Τουρκίας ως μια κατάσταση που πιθανόν να συνέβαινε, ωστόσο, θεωρώ, ότι δε χρειάζεται να προκαθορίζουμε την έκβαση των πραγμάτων με δυσμενή τρόπο.
- Οι Συνθήκες Αβραάμ θα το ξαναπούμε, είναι η πιο ισχυρή παρακαταθήκη που άφησε η διακυβέρνηση Τραμπ. Το Ισραήλ και μετά το τελευταίο γεγονός με το ζευγάρι Ισραηλινών που πιάστηκαν ως κατάσκοποι στην Κωνσταντινούπολη, κάθε άλλο και παρά την απελευθέρωσή του, έχει τη διάθεση να επαναπροσδιορίσει τις σχέσεις του με την Τουρκία… Και το κλειδί σε όλα αυτά είναι η Χαμάς,
- Το μητρικό (ιδεολογικό) κέντρο των ΗΑΕ είναι η Σαουδική Αραβία. Και παρόλο που είναι γνωστός ο χαμαιλεοντικός τρόπος που αυτή έχει δράσει κατά καιρούς στην ιστορία της, ακόμα και απέναντι στα αδελφά αραβικά κράτη, ωστόσο το γεγονός ότι αυτήν την στιγμή η Ελλάδα στα πλαίσια της αμυντικής συνεργασίας που έχουμε υπογράψει και με τα ΗΑΕ, αλλά κυρίως με τη Σαουδική Αραβία, στέλνοντας και μια συστοιχία Patriot είναι ένα γεγονός (που ανεξάρτητα πόσο καιρό θα παραμείνουν εκεί οι πύραυλοι) που δεν πρέπει να ξεχνάμε… Οι δεσμεύσεις για να γίνει κάτι τέτοιο, δεν χρειάζεται να είναι κάποιος γνώστης των στρατιωτικών πραγμάτων, για να καταλάβει ότι είναι πολύ συγκεκριμένες και δε γίνονται μεταξύ τύρου και αχλαδιού.
- Συγχρόνως, μία άλλη συνθήκη που δεν πρέπει να ξεχνάμε, είναι ότι η Τουρκία αφού τελικά δεν της βγήκε ο πανισλαμισμός με τους Άραβες, προσπάθησε να προσεγγίσει τα υπόλοιπα μουσουλμανικά φύλα με τον παντουρανισμό. Αυτό φυσικά και αποτελεί πρόσκομμα για τη Σαουδική Αραβία
- Παράλληλα, η ταυτόχρονη επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με το Ιράν μετά τα γεγονότα με το Αφγανιστάν, είναι κάτι που κάθε άλλο παρά διαφεύγει στους Σαουδάραβες.
- Ταυτόχρονα, το ζήτημα Κασόγκι είναι ό, τι πιο φλέγον αυτή την στιγμή για Σαουδική Αραβία και (επανάκτηση) των σχέσεων με ΗΠΑ. Τη δεδομένη περίοδο οι σχέσεις ερντογανικής Τουρκίας με ΗΠΑ κάθε άλλο παρά βρίσκονται στο καλύτερο επίπεδό τους, ένα γεγονός που εκ των πραγμάτων αδρανοποιεί την οποιαδήποτε επιδίωξη επαναπροσδιορισμού των σχέσεων Σαουδικής Αραβίας (και ως εκ τούτου ΗΑΕ) με το τουρκικό κράτος
- Επίσης, στη δημοσιότητα (κι αυτό μένει να επαληθευτεί) έχει βγει πως κάποια από τα F-35 που προορίζονταν για την Τουρκία, έχουν πουληθεί στη Σαουδική Αραβία… Ως εκ τούτου, ακόμα και ως προς αυτό υφίσταται ένα πάγωμα ανάμεσα σε Τουρκία και Σαουδική Αραβία
- Και ας μην ξεχνάμε ότι το μεγαλύτερο αγκάθι ανάμεσα στον αραβικό κόσμο (με εξαίρεση το Κατάρ) και την Τουρκία ακούει στο όνομα, Αδελφοί Μουσουλμάνοι. Και μπορεί ο Ερντογάν να δείχνει πλέον ένα συμβιβαστικό πρόσωπο, “αποτάσσοντας” από την πολιτική του φαινομενικά αυτό που πυροδοτεί τις σχέσεις του με τους Άραβες, όμως όπως συχνά λέει και ο Αιγύπτιος ΥπΕξ, κ. Σούκρι :περιμένουμε έργα κι όχι λόγια…
- Και τέλος ας μην ξεχνάμε ότι η Δύση τόσο στην Αίγυπτο όσο και στα ΗΑΕ, έχει προσδώσει στις χώρες αυτές ιδιαίτερα αναβαθμισμένο ρόλο ως προς το ζήτημα με τη Λιβύη και τον υπόλοιπο Αραβικό Κόσμο. Κι επίσης ας μην λησμονούμε ότι τα ΗΑΕ έχουν μπει ως παρατηρητές στον EastMed Gas Forum.
Φυσικά η Ελλάδα δεν πρέπει να εφησυχάζει και διαρκώς να επενδύει στις σχέσεις της με τις αραβικές χώρες, όμως τη δεδομένη στιγμή θεωρώ ότι οφείλουμε να αναμένουμε τις εξελίξεις, εννοείται όχι αδρανοποιημένοι, αλλά και όχι προδικάζοντας δυσμενώς τα γεγονότα.
Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός- Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, ερευνήτρια της ίδιας Σχολής, Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου και μέλος και ερευνήτρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.).
