Της Δρ Άννας Κωνσταντινίδου , Ιστορικού- Διεθνολόγου *
Η διαφορά 13ων ημερών παλαιού με νέου ημερολογίου (Ιουλιανού σε Γρηγοριανό), μας επιτρέπει τη μνημόνευση των αλησμόνητων, ελληνικών πατρίδων όλο αυτό το χρονικό διάστημα με συνεχείς αναφορές…. Αν και οφείλουμε να πούμε, ότι η Ιστορία δεν διαβάζεται ή δεν μνημονεύεται μόνο σε επετειακές περιόδους, αλλά καθημερινά μια και ιδίως στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, όσο και παρατραβηγμένο να φαίνεται, δεν έχει αλλάξει σχεδόν τίποτα, παρά το γεγονός ότι η Διεθνής Κοινωνία και το θεσμικό περιβάλλον της έχουν κάνει δικαιικά άλματα.
Συγχρόνως δε, οφείλουμε να διδασκόμαστε από τα λάθη του παρελθόντος, και ιδιαίτερα οι ελληνικές Κυβερνήσεις να μην τα επαναλαμβάνουν.
Όπως έχουμε ξαναπεί σε σχετική αρθρογραφία, η Μικρασιατική Εκστρατεία παρά το γεγονός ότι φαίνεται μία στρατιωτική ήττα, ήταν μία διπλωματική ήττα. Τα λάθη πολλά, το πιο μνημειώδες, ότι στείλαμε τα στρατεύματα στο μικρασιατικό έδαφος χωρίς να τα έχουμε δώσει το νομικό βραχιόλι που ονομαζόταν Συνθήκη των Σεβρών. Παράλληλα δε, χωρίς να έχει σύγχρονο οπλισμό για την εποχή (παρά πολεμούσε με όπλα φθαρμένα, ήδη από το Μακεδονικό Αγώνα), στείλαμε ένα στράτευμα που επί μία και παραπάνω δεκαετία πολεμούσε ακατάπαυστα, ένα στράτευμα που το στείλαμε προηγουμένως και στο ρωσικό έδαφος για την καταστολή των Μπολσεβίκων και τη συνεπικούρηση των Γάλλων συμμάχων, αλλά τα δύο τραγικότερα λάθη μετά τη μη επικύρωση της Συνθήκης των Σεβρών από το Ελληνικό Κοινοβούλιο, ήταν ότι η ελληνική πολιτική ηγεσία έδειξε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον ξένο παράγοντα από τους Έλληνες ανώτατους αξιωματικούς, το πρώτο και το δεύτερο ότι συρθήκαμε σε εκλογές, ενώ ήδη οι Γάλλοι μάς είχαν προειδοποιήσει ότι είχε αλλάξει η στάση των συμμάχων απέναντι στον Κεμάλ και ενώ τα στρατεύματά μας επιχειρούσαν στο έδαφος της Μικράς Ασίας.
Και φτάνουμε στο σήμερα (και μάλιστα 100 χρόνια μετά από το 1922) και βλέπουμε ότι δυστυχώς στην πολιτική ζωή της Ελλάδας δεν έχουν αλλάξει πολλά από τον τρόπο που τα πολιτικά κόμματα αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα των εθνικών καταστάσεων.
Όπως και τότε έτσι και σήμερα και ειδικά το διάστημα που διανύουμε, το πολιτικό κλίμα στην Ελλάδα είναι βαθιά πολωμένο με μια αντιπολίτευση (αξιωματική και το τρίτο κατά σειρά κόμμα) να ζητάει εκλογές, χωρίς να σκέφτεται ότι ο ίδιος εχθρός καραδοκεί (και πόσω δε μάλλον φέτος που συμπληρώνονται 100 χρόνια μνήμης). Τότε ο Βενιζέλος υπέκυψε, ευτυχώς ο νυν πρωθυπουργός δεν υποκύπτει.
Και τότε και τώρα, η φράση ρωσικός παράγοντας έχει αναδιαμορφώσει τις διεθνείς, διπλωματικές “συντεταγμένες” , έρεισμα δυνατό ώστε τα κράτη να βλέπουν με διαφορετικό τρόπο το εθνικό συμφέρον από το συμμαχικό. Τότε η μπολσεβική επανάσταση ήταν ένα ορόσημο, ώστε η Δυτική Διπλωματία, προκειμένου η Ρωσία να μην προσεγγίσει (εντός ή εκτός εισαγωγικών η λέξη) τις κτήσεις της βρήκε στο πρόσωπο του Κεμάλ ένα “συνεργάτη” , σήμερα, παρά το γεγονός ότι στηλιτεύει τις πράξεις και τις ενέργειες του Ερντογάν, προσπαθεί με την ίδια κατευναστική και εξισορροπιστική στάση να τον “αντιμετωπίσει” , παραβλέποντας όχι λίγες φορές τα Δίκαια του Ελληνισμού, προκειμένου ο Ερντογάν να μην συνταχθεί με το “άρμα της Ρωσίας”, ιδίως τώρα μετά τον ρωσοουκρανικό πόλεμο…. Και δυστυχώς, εμείς ως χώρα για άλλη μία φορά, χωρίς να έχουμε μπούσουλα τα διδάγματα της Ιστορίας μας όχι μόνο δεν κρατήσαμε εξισορροπιστική στάση στην ουκρανική κρίση, αλλά και τότε και τώρα δείχνουμε υπερβάλλουσα εμπιστοσύνη στους συμμάχους…
Όμως και τότε για τα ενεργειακά του Κιρκούκ και της Μοσούλης, οι σύμμαχοί μας μας άφησαν στο έλεος των κεμαλικών στρατευμάτων με τη δικαιολογία ότι είχαμε μία κυβέρνηση που δεν ήταν φιλο- ανταντική , και σήμερα, και εστιάζω στις ΗΠΑ ειδικά, για τα ενεργειακά της ΝΑ Μεσογείου (και το bras de fer με το γαλλικό κράτος για την επικυριαρχία στα ενεργειακά της περιοχής μας και κυρίως ποια θα είναι η όδευση του αγωγού) φαίνονται βασιλικότερες του βασιλέως για ένα θέμα καθαρά εθνικής κρίσης, το θέμα των τηλεφωνικών υποκλοπών, παρεμβαίνοντας μέσω αρθρογραφίας μεγάλων, αμερικανικών εφημερίδων και ιστοτόπων στα εσωτερικά ζητήματα του ελληνικού κράτους, ώστε σε μία ενδεχόμενη αστάθεια, όπως τότε το συμμαχικό περιβάλλον μας, έτσι και τώρα να σφυρίζουν αδιάφορα. Και τότε όπως και τώρα οι Μ. Δυνάμεις είχαν εσωτερικά προβλήματα (από ενεργειακά, κοινωνικά και οικονομικά), ωστόσο η Ενέργεια στη ΝΑ Μεσόγειο πάντοτε θα αποτελεί το κλειδί της Διεθνούς Διπλωματίας, όπως έχει αποδείξει η Διπλωματική Ιστορία και η Ενεργειακή Διπλωματία….
Τότε, αν και ο Στρατός (και εννοούνται συνολικά οι ΕΔ) είχε ιδιαίτερη θέση στην πολιτική ζωή του ελληνικού Κράτους, ωστόσο οι ανώτατοι αξιωματικοί δεν εισακούστηκαν, τώρα οφείλουμε ως Κράτος τα ζητήματα που αφορούν αποκλειστικά την εθνική κυριαρχία, να εκχωρηθούν συνταγματικά (το αναφέραμε στο παρελθόν) ως προς το σκέλος της απόφασης στον Αρχηγό των εθνικών ΕΔ (Α/ΓΕΕΘΑ) και τους τρεις Αρχηγούς των Επιτελείων (συν τον Αρχηγό Στόλου και Αρχηγό Τακτικής Αεροπορίας), οι οποίοι αυτοί ως Συμβούλιο θα αποφασίζουν για τα βήματα της χώρας στο στρατιωτικό σκέλος και την κρίσιμη ώρα θα ενημερώνουν για την απόφασή τους τον πρωθυπουργό και τον/την εκάστοτε ΠτΔ.
Και δεν είναι διόλου μιλιταριστική η άποψη αυτή, γιατί κάθε κράτος δημιουργεί τις συνθήκες επιβίωσης στη βάση του γεωπολιτικού περιβάλλοντος στο οποίο κείτεται… Όσον αφορά το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας, όπως είπαμε και στο παρελθόν, έτσι όπως “πάει”, οδεύει περισσότερο σε ένα Ινστιτούτο Σκέψης παρά στην αρμοδιότητα που οφείλει να έχει….Η νυν Κυβέρνηση και ως φαίνεται μέχρι τώρα πολύ αποφασισμένη στα εθνικά θέματα, οφείλει να βγει από τις σκιές ενός κακού παρελθόντος, να σπάσει το απόστημα της νοοτροπίας που δεν μας πάει μπροστά και να νομοθετήσει για το εθνικό συμφέρον…
Δυστυχώς, τότε είχαμε πάει -από άποψη- πολεμικού εξοπλισμού ξυπόλυτοι στα αγκάθια, καθώς μόλις άλλαξε η ελληνική κυβέρνηση μετά τις εκλογές του 1920, οι σύμμαχοί μας, από τους οποίους είχαμε αγοράσει και μας είχαν προμηθεύσει τον αμυντικό εξοπλισμό μας, δεν μας τον ανανέωσαν ούτε μας συντήρησαν τον ήδη υπάρχοντα με τη δικαιολογία, ότι ο βασιλιάς της Ελλάδας ήταν φιλογερμανός, ενώ αντίθετα εξόπλισαν τον αντίπαλο. Συγχρόνως δε, το τότε ΣΕΚΕ (σημερινό ΚΚΕ) αντιδρούσε στον επανεξοπλισμό της χώρας, όταν το 1918-1919 ακόμα οι σύμμαχοι ήταν με το μέρος μας.
Και ας κάνουμε μία αναγωγή στο σήμερα για το ποια κόμματα αντιδρούν στην αγορά αμυντικού εξοπλισμού (που τη δεδομένη στιγμή, για να πούμε την αλήθεια το συγκεκριμένο κόμμα είναι ουδέτερο και τα υπόλοιπα αριστερίζοντα κόμματα αντιδρούν), με τη δικαιολογία πχ ότι αφού αγοράσαμε τα γαλλικά αεροπλάνα τι θέλουμε τα αμερικανικά… λέτε και κάνουν την “ίδια δουλειά”, θα το πω τελείως απλοϊκά…. Ενώ οφείλουμε, για να είμαστε αυτόνομοι να δώσουμε ώθηση στην εθνική, αμυντική βιομηχανία μας. Και ειδικά το τελευταίο δεν πρέπει άλλο να το καθυστερούμε.
Τότε είχαμε στείλει ένα στράτευμα που παρά τις επιτυχίες που είχε στο πεδίο της μάχης επί μία δεκαετία και παραπάνω, οι τότε πολιτικές ηγεσίες όχι μόνο δεν το είχαν ανταμείψει στο ποσοστό που του αρμοζε, αλλά όταν το Μάιο του 1919 είχε γίνει η απόβασή του στη Σμύρνη, εκκρεμούσαν μισθοί από τον Ιανουάριο του 1919…. Η κάθε Κυβέρνηση που σέβεται το λαό της, σέβεται το Κράτος οφείλει να στέκεται με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο στα στελέχη των ΕΔ… Γιατί αυτοί, όταν έρθει η ώρα (που αυτή η ώρα είναι καθε μέρα στα σύνορα, το Αιγαίο και τους ελληνικούς αιθέρες) θα κάνουν το καθήκον, χωρίς να πούνε δεν μπαίνω στη μάχη, επειδή δεν πληρώθηκα τις υπερωρίες… Η νυν ελληνική Κυβέρνηση οφείλει να κάνει το καθήκον της ως προς τα στελέχη των ΕΔ, όπως αυτά καθημερινά κάνουν το καθήκον απέναντι στην Πατρίδα….
Τότε, είχαμε την ευκαιρία να πάμε με το βραχιόλι που ονομαζόταν Συνθήκη των Σεβρών, και δεν το κάναμε. Σήμερα, οφείλουμε να οριοθετήσουμε ΑΟΖ με την Κύπρο, πριν να είναι αργά. Αλλά και όχι μόνο αυτό. Και τι άλλο; Πρόταση στο ΝΑΤΟ, και μετά τα γεγονότα στο ουκρανικό έδαφος, να δημιουργηθούν ζώνες αυξημένου κινδύνου στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο, καθώς και μετά την δημόσια ομολογία του Τουρκικού Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας ότι παραβίασε τον ελληνικό, εναέριο χώρο, το κράτος που προσβάλλεται να μπορεί να αντιδράσει χωρίς δεσμεύσεις, όπως οριοθετούνται στο Διεθνές Δίκαιο, τις δεσμεύσεις της Συμμαχίας και στα πρωτόκολλα και τις διεθνείς συμβάσεις. Και στη βάση της τελευταίας πρότασης ή πιο σωστά με αφορμή την τελευταία πρόταση, συγχρόνως το Δίκαιο του Πολέμου και γενικά το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο θα πρέπει να δουν εκ νέου ζητήματα που αφορούν το Σύγχρονο Πόλεμο και να νομοθετήσουν πάνω σε αυτόν.
Περισσότερα άρθρα από την Άννα Κωνσταντινίδου:
*Η Δρ Άννα Κωνσταντινίδου είναι Ιστορικός – Διεθνολόγος, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης της Νομικής Σχολής ΑΠΘ, Επιστημονική Συνεργάτιδα ΑΠΘ (Νομικής Σχολής και Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ), Εξωτερική Συνεργάτιδα της Ανώτατης Διακλαδικής Σχολής Πολέμου (ΑΔΙΣΠΟ) και της Σχολής Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ)
Ακούει κανείς? Οι καρέκλες να είναι στεθερες και δεν μας νοιάζει τίποτα! (στου κουφού την πόρτα)!